"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/870 Esas, 2023/918 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Gebze 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 13.10.2023 Tarihli ve 2023/58 Esas, 2023/284 Karar Sayılı Kararı
Davanın, haksız fiil ile davalının uhdesine geçtiği iddia olunan ziynet eşyaların, altın ve dövizlerin aynen iadesi bunun mümkün olmaması halinde bunlara karşılık gelen tutar ve haksız fiilin işlendiği tarihten itibaren işleyecek yasal faize ilişkin maddi tazminat istemine ilişkin olduğu, davalı vekilinin cevap dilekçesi ile yetki itirazında bulunarak yetkili mahkemenin İstanbul Anadolu Mahkemelerinin olduğunu belirttiği, davalının adresinin tetkikinde yerleşim yeri adresinin Maltepe/İstanbul olduğunun ve davacının adresinin de Maltepe/İstanbul olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. İstanbul Anadolu 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 15.12.2023 Tarihli ve 2023/870 Esas, 2023/918 Karar Sayılı Kararı
Davacının haksız fiil nedeniyle tazminat isteminde bulunduğu, zararın meydana geldiği yerin... ilçesi olduğu, davacının seçimlik hakkını kullanarak zararın meydana geldiği yer mahkemesinde dava açtığı, cevap dilekçesinde ileri sürülecek yetki itirazının yetkisiz mahkemede dava açılması halinde uygulanması gerektiği, ancak somut olayda davacının seçimlik hakkını kullanarak yetkili mahkemede dava açtığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, haksız fiil ile davalının uhdesine geçtiği iddia olunan ziynet eşyalarının, altın ve dövizlerin aynen iadesi, bunun mümkün olmaması halinde bunlara karşılık gelen tutar ve haksız fiilin işlendiği tarihten itibaren işleyecek yasal faize ilişkin maddi tazminat istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6100 sayılı Kanun’un “Genel yetkili mahkeme” başlıklı 6 ıncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.”
3. 6100 sayılı Kanun’un “Haksız fiilden doğan davalarda yetki” başlıklı 16 ncı maddesi şöyledir:
“Haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.”
C. Değerlendirme
1. Kesin yetki halinin kuralının bulunmadığı ve birden fazla yetkili mahkemenin bulunduğu hallerde yetkili mahkemeyi seçme hakkı davacıya aittir. Davacı, kesin yetki kuralının bulunmadığı bir davayı yetkisiz bir mahkemede açmışsa, seçme hakkı itiraz eden davalıya geçer, davalının bildirdiği yetkili mahkemede davanın görülmesi gerekir.
2. Dosya kapsamından dava konusu yapılan menkullerin... ilçesi Halkbankası Şubesinde davacıya ait kasada bulunması gerekirken davalının haksız fiili sonucu davacının bilgisi dışında alındığının iddia edildiği, davalının yerleşim yerinin Maltepe/İstanbul olduğu, zarar gören davacının dava tarihi itibariyle yerleşim yeri adresinin ise.../Kocaeli olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısı ile, davacının birden çok mahkemenin yetkili olduğu ve kesin yetki kuralının bulunmadığı bu davada, 6100 sayılı Kanun'un 16 ncı maddesindeki seçimlik hakkını, yerleşim yerinde dava açarak kullanmasının, genel yetki kuralına uygun olduğu anlaşılmakla, uyuşmazlığın Gebze 4. Asliye Hukuk Mahkemesince sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Gebze 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
06.05.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.