"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/847 Esas, 2023/1020 Karar
DAVA TARİHİ : 25.06.2020
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Mersin 7. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/123 Esas, 2021/110 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma konusu irtifak hakkı karşılığının ve pilon yeri bedelinin tespiti ile davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçelerinde özetle; Mersin ili, Akdeniz ilçesi, Iğdır Mahallesi 160 ada 45 parsel sayılı taşınmazda kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti ile bu hakkın davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; tespit edilen kamulaştırma bedelinin yüksek olduğunu, mahkemece verilen kararda davanın niteliği itibari ile tescil yönünden kesin hüküm kurulması gerektiğini, alınan bilirkişi raporuna göre belirlenen ve kamulaştırma bedeli olan 92.897,00 TL üzerinden faiz uygulanmasına kararı verildiğini, ancak acele el koyma dosyasında ödenen bedelin düşümünden sonra fark bedel olan 54.216,00 TL'ye faiz işletilmesi gerektiğini, Mahkemece bilirkişi raporuna karşı itirazlarının dikkate alınmadığını, eksik inceleme sonucu hatalı bilirkişi raporu üzerinden karar verildiğini, hükme esas alınan bilirkişi raporunda bilirkişilerce yapılan tespit ve değerlendirme neticesinde davaya konu Mersin ili Akdeniz ilçesi, Iğdır Mahallesi 160 ada 45 parsel sayılı taşınmaza emsal olabilecek herhangi bir taşınmaz tespit ve değerlendirmesi yapılmadan, sadece dava konusu taşınmazın halihazır özellikleri üzerinde hatalı değerlendirmeler yapılarak, taşınmazın m² birim değerinin hesaplandığını, bu tespit ve değerlendirme sonucunda dava konusu taşınmazın m² birim değerinin irtifak tesisinden önce 125,00 TL, irtifak tesisinden sonra 120,36 TL ve irtifak tesisi bedelinin 89.517,00 TL, pilon yeri bedelinin 3.370,00 TL olmak üzere toplam 92.897,00 TL olarak hesaplandığını, bu fiyatların benzer konumda olan başka taşınmaza nazaran oldukça fahiş bir fiyat olduğunu, yine hükme esas alınan bilirkişi raporunda toplam kamulaştırma bedeli 92.897,00 TL olup bu miktarın acele el koyma dosyasında alınan bilirkişi raporuna ve kıymet takdir raporuna göre fahiş olduğunu, mahkeme dosyasına sunulan acele el koyma dosyasında kamulaştırma bedeli 38.681,00 TL ve kıymet takdir raporunda ise 28,966,35 TL olarak hesaplandığını, ayrıca acele el koyma dosyası ve kıymet takdir raporu hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmadığını ve aralarındaki farkın gerekçesinin ise açıklanmadığını ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile sulu kapama limon bahçesi niteliğindeki taşınmaza kapitalizasyon faizi %4 objektif değer artışı %50 oranında uygulanmak suretiyle 125 TL/m² üzerinden kamulaştırma bedelinin tespitinde bir isabetsizlik görülmediği ancak kamulaştırma bedeline, derhal ödenmesine karar verilen acele el koyma bedelini de kapsayacak şekilde faiz işletilmesi hatalı olup, acele el koyma kararı ile belirlenen bedel mahsup edildikten sonra faiz hükmü kurulması gerektiğinden, ayrıca dava konusu taşınmazda 2.051,90 m²lik kısım için davalı idare adına irtifak hakkı tesisi ile tapuya tesciline karar verilmesi gerektiği halde irtifak alanı için de tapu iptali ve tescil kararı verilmesi doğru görülmediğinden davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.
B.Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde belirttiği hususları tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı idare ile davalı tapu maliki arasındaki irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesi, 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Kapama limon bahçesi niteliğindeki Mersin ili, Akdeniz ilçesi, Iğdır Mahallesi 160 ada 45 parsel sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca gelir metodu esas alınarak, değer biçilmesinde, taşınmazın tamamının yüzölçümü, geometrik durumu ve enerji nakil hattı güzergâhı dikkate alınarak değer düşüklüğü oranı belirtilmek suretiyle mülkiyet kamulaştırmasına konu olan pilon yeri bedeli ile irtifak hakkı karşılığının tespit edilerek davalı tarafa ödenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Dava konusu taşınmazın hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda belirtilen özelliklerine ve dosya kapsamına göre uygulanan kapitalizasyon faiz oranı ve objektif değer artış oranı uygun görülmüştür.
4. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekili yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA, Davacı idareden peşin alınan temyiz harcnın Hazineye irat kaydedilmesine, Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,04.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.