"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/12 Esas, 2023/213 Karar
DAVALILAR: ...Denizcilik Marina Turizm Sigorta Aracılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi vd.
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A.... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 25.11.2022 Tarihli ve 2011/460 Esas, 2022/367 Karar Sayılı Kararı
Davanın hukuki nitelik olarak haksız fiil nedeniyle açılan manevi tazminat isteğine ilişkin olduğu, davalı yanların yetki itirazında bulundukları, gerek davanın açıldığı tarihteki 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 21 inci maddesi ve gerekse de kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 16 ncı maddesinin açık hükmü uyarınca, zararlı sonucun meydana geldiği yer mahkemesinin somut uyuşmazlığa bakmakla yetkili olacağı, davaya konu olayda sahte içkilerin Alanya'dan temin edilmiş olup, bir kısım davalıların ikametgahlarının da Alanya olduğu ve yetki itirazlarının bulunduğu anlaşılmakla somut uyuşmazlığı değerlendirmekle yetkili mahkemenin Alanya Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Alanya 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 14.09.2023 Tarihli ve 2023/12 Esas, 2023/213 Karar Sayılı Kararı
Davanın açıldığı 09.06.2011 tarihi itibariyle yürürlükte olan 1086 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında her davanın, kanunda aksine hüküm bulunmadıkça açıldığı tarihte davalının Türk Kanunu Medenisi gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde görüleceği belirtilmek suretiyle, genel yetkili mahkemenin, davalının ikametgahı mahkemesi olarak belirlendiği, diğer taraftan, aynı Kanun'un 21 inci maddesinde ise haksız bir fiilden mütevellit davanın, o fiilin vuku bulduğu mahal mahkemesinde ikame olunabileceği düzenlemesi yapıldığı ve haksız fiilden doğan davalarda özel yetkili mahkeme olarak haksız fiilin gerçekleştiği yer mahkemesi olarak belirlendiği, somut olaya bakıldığında davaya konu olayın.../Muğla'da meydana gelmiş olup davalının ikametgah adresinin ise Alanya olduğu, bir davada birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahip olduğu, davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme hakkı davalı tarafa geçeceği, davacıya tanınan seçimlik hak gereğince de zararın meydana geldiği, gelme ihtimalinin bulunduğu yer olarak... mahkemelerinin yine yetkili olacağı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, manevi tazminat istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6100 sayılı Kanun’un “Geçici madde 1” başlıklı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Bu Kanunun yargı yolu ve göreve ilişkin hükümleri, Kanunun yürürlüğe girmesinden önceki tarihte açılmış olan davalarda uygulanmaz.
”
3. 1086 sayılı Kanun’un 9 uncu maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Her dava, kanunda aksine hüküm bulunmadıkça açıldığı tarihte davalının Türk Kanunu Medenisi gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde görülür.”
4. 1086 sayılı Kanun’un 21 inci maddesi şöyledir:
“Haksız bir fiilden mütevellit dava o fiilin vuku bulduğu mahal mahkemesinde ikame olunabilir.”
5. 6100 sayılı Kanun’un “Genel yetkili mahkeme” başlıklı 6 ıncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.”
6. 6100 sayılı Kanun’un “Haksız fiilden doğan davalarda yetki” başlıklı 16 ncı maddesi şöyledir:
“Haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.”
C. Değerlendirme
1. Kesin yetki halinin kuralının bulunmadığı ve birden fazla yetkili mahkemenin bulunduğu hallerde yetkili mahkemeyi seçme hakkı davacıya aittir. Davacı, kesin yetki kuralının bulunmadığı bir davayı yetkisiz bir mahkemede açmışsa, seçme hakkı itiraz eden davalıya geçer, davalının bildirdiği yetkili mahkemede davanın görülmesi gerekir.
2. Dosya kapsamından davacılar vekili tarafından, davacıların tur operatörü temsilcisi olarak çalışmak üzere Türkiye'ye geldiklerini, 26.05.2011 tarihinde davalı ...Denizcilik Ltd. Şti'ne ait ...5 isimli teknede yaklaşık 130 kişinin katıldığı gezide gemi personeli tarafından sunulan sahte içki sebebiyle zehirlendiklerini,... ilçesinde yapılan tıbbi müdahalenin yeterli olmaması nedeniyle 29.05.2011 tarihinde ambulansla Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesinde tedavi altına alındıklarını, davalılardan ... ve ...'nın adı geçen şirketi münferiden temsil ve ilzama yetkili olduklarını, davalılardan ...'nın savcılıkta verdiği ifadede teknenin alkol alımından sorumlu olduğunu, teknenin Alanya'dan barı dolu olarak geldiğini, ihtiyaç olduğunda...'da bir şirketten ilave içkileri kendisinin aldığını beyan ettiğini, davalı ...'nin ise ifadesinde teknenin barmeni olduğunu, içkilerini kendisinin hazırlayıp yolculara verdiğini ifadesinde beyan ettiğini, davalılar arasında sorumluluk yönüyle tam bir teselsül olduğunu, teknede bulunan muhtelif turizm acentelerinin Türk ve yabancı uyruklu yolcu ve çalışanlarından yaklaşık 20 kişi teknede sunulan sahte içkiden zehirlendiğini, olayla ilgili... Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 2011/3797 Esas sayılı soruşturmanın halen devam ettiğini, davacıların kendi ülkelerinde turizm akademisi öğrencileri olduğunu, eğitim masraflarına katkı sağlamak için yaz aylarında Türkiye'de tur operatörlüğü temsilciliği yaptıklarını, dava konusu olay nedeniyle ölümün kıyısından döndüklerini, fiziki acılar çektiklerini, aradan geçen zaman içinde vücutlarında başka arızalar çıkıp çıkmayacağını da bilemediklerini, yaşadıkları acı elem ve ızdıraba karşılık her bir davacı için ayrı ayrı 20.000,00-TL olmak üzere toplam 180.000,00-TL manevi tazminatın 27.05.2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ettiği, açılan davanın haksız eyleme dayalı manevi tazminat istemlerine ilişkin olduğunu belirttiği anlaşılmaktadır. Dolayısı ile, davacının birden çok mahkemenin yetkili olduğu ve kesin yetki kuralının bulunmadığı bu davada seçimlik hakkını, haksız fiilin işlendiği yer mahkemesinde dava açarak kullanmasının, genel yetki kuralına uygun olduğu anlaşılmakla, uyuşmazlığın... 1. Asliye Hukuk Mahkemesince sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
13.05.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.