"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1810 Esas, 2023/2277 Karar
DAVACILAR: ... vd. vekili Avukat ...
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin olarak açılan ilk davada saklı tutulan bölümün tahsili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonunda, Dairece Bölge Adliye Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Şırnak ili,... ilçesi, ...öyü 699 ve 730 parsel sayılı taşınmazlara davalı idarece el atılması sonucu fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 TL bedel üzerinden... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/493 Esas, 2015/314 Karar sayılı dosyasında kamulaştırmasız el koyma nedeniyle tazminat davası açtıklarını, yapılan yargılama sonucunda toplam tazminat miktarının 485.542,47 TL olarak belirlendiğini, bahse konu kararın Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiğini belirterek ilk davada hükmedilmeyen 475.542,47 TL tazminatın ilk dava tarihi olan 11.08.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı idareden tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde; davanın haksız ve mesnetsiz olduğunu, dava konusu taşınmazların üzerinde yol ve aydınlatma direkleri bulunduğunu aydınlatma direklerinden Şırnak İl Özel İdaresi ve DEDAŞ'ın sorumlu olduğunu, dava konusu taşınmazların ...Nehri kıyısında olması nedeniyle sulu olarak değerlendirilmesinin doğru olmadığını, uygulanan objektif değer artış oranına itiraz ederek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 24.03.2017 tarihli ve 2017/145 Esas, 2018/605 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 18.10.2022 tarihli ve 2022/1344 Esas, 2022/2967 Karar sayılı kararı ile Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşen asıl dava dosyasına göre değerlendirme yapılmasında bir isabetsizlik bulunmadığı; ancak istinaf aşamasında dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda asıl davada davacı sıfatı bulunan... mirasçılarının ve...isimli davacıların iş bu ek davada dava açmadıkları ve dolayısı ile taraf sıfatlarının bulunmadığı anlaşıldığı, bu nedenle davaya konu 699 ve 730 parsel sayılı taşınmazların asıl dava dosyasındaki fen bilirkişi raporuna göre el atılan kısmı olan 48322.88 m² üzerinden hesaplanan 485.542,47 TL toplam tazminat miktarından asıl dava dosyasında davacı sıfatı olan ancak iş bu davada dava açmayan... mirasçılarının ve Münever Şık'ın hisselerinin düşülerek kalan miktarın toplam tazminat bedelinden düşülmesinden sonra ve iş bu ek davayı açan davacıların tapu kaydına göre hisselerine düşen tazminat bedeli hesaplanarak ve ayrıca Dairemizce hesaplanan davacılara ait toplam tazminat bedelinden asıl davada davacıların payı yönünden hüküm altına alınan 8.102,71TL'nin de mahsup edilerek davacıların 699 ve 730 parsel sayılı taşınmazlar yönünden 378.919,86 TL bakiye alacaklarının kaldığı ve bu miktar üzerinden dava dilekçesindeki dava değeri de dikkate alındığında davanın kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin kararının kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin18.10.2022 tarihli ve 2022/1344 Esas, 2022/2967 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan temyiz incelemesi sonucunda; Şırnak ili,... ilçesi, ...öyü 699 ve 730 parsel sayılı taşınmazlara karşı... Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.06.2015 tarihli, 2014/493 Esas 2015/314 Karar sayılı dosyasında... ve ...mirasçıları tarafından açılan kısmi davada taleple bağlı kalınarak 10.000,00 TL bedele hükmedilen kararın Yargıtayca onanarak kesinleştiği anlaşılmıştır. Kesinleşen davaya dayanarak açılan işbu davanın davacıları asıl davada dava açan ...mirasçıları olup,... mirasçılarının davacı olmaması nedeniyle...'nun 3/18 oranındaki payının düşülerek karar verilmemesi doğru görülmediği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak, davanın kısmen kabulüne, davaya konu taşınmazlar yönünden davacıların tapu kaydındaki payları itibarıyla hesaplanan 235.489,83 TL tazminat bedelinin ilk dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı kurumdan alınarak davacılara ödenmesine, fazlaya dair istemin reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Dairesince Yargıtay bozma ilamına uyularak karar verilirken bu kez "tarafımızdan yapılan resen hesaplama ile tespit edilen 235.489,83 TL'nin kamulaştırma bedelinin davalıdan tahsiline" karar verilmiş ve söz konusu maddi hatanın düzeltilmesi için 18.12.2023 tarihinde tavzih dilekçesi verildiğini, Bölge Adliye Mahkemesi Dairesince tavzih taleplerinin de reddedildiğini, Bölge Adliye Mahkemesi Dairesince Yargıtay incelemesinden geçerek kesinleşen miktar üzerinde değişiklik yapılarak karar verildiğini, ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/493 Esas sayılı dosyasında kamulaştırmasız el atma bedeli olarak 485.542,47 TL belirlendiğini, söz konusu bedel Yargıtay onamasından geçerek kesinleşmiş, bu davada talep edilen 10.000 TL bedel düşülmek suretiyle 475.542,47 TL için ek dava açıldığını, ancak davacı olmayan... mirasçılarının payının düşmesi gerektiğinden ilk davada karar verilen 485.542,47 TL'den hisselerine düşen 8.333,33 TL düşülmüş, tarafımızca nereden bulunduğu anlaşılamayan 235.489,83 TL bedele hükmedildiğini, oysa yapılması gereken; ilk davada kesinleşen 485.542,47 TL'den 10.000 TL bedel düşülmek suretiyle bulunan 475.542,47 TL'den... mirasçıları hissesine (3/18) düşen (79.257,07 TL) düşülerek 396.285,39 TL'nin ilk dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle davacılara ödenmesine karar verilmesi gerektiğini bu sebeple Bölge Adliye Mahkemesi kararının "Davacıların hissesine düşen 396.285,39 TL'nin ilk dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle davacılara ödenmesine" şeklinde düzeltilerek onanmasına karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ilk davada saklı tutulan bedelin tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 109, 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, davacılar vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
3. Mahkemece bozma ilamına uyulmuşsa da, bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Şöyle ki; Şırnak ili,... ilçesi, ...öyü 699 ve 730 parsel sayılı taşınmazlara karşı... Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.06.2015 tarihli ve 2014/493 Esas, 2015/314 Karar sayılı dosyasında... ve ...mirasçıları tarafından açılan kısmi davada taleple bağlı kalınarak 10.000,00 TL bedele hükmedilen kararın Yargıtayca onanarak kesinleştiği anlaşılmıştır. Dairemizin bozma kararında kesinleşen davaya dayanarak açılan işbu davanın davacıları asıl davada dava açan ...mirasçıları olup,... mirasçılarının davacı olmaması nedeniyle...'nun 3/18 oranındaki payının düşülerek 396.285,40 TL üzerinden karar verilmesi gerekirken, ...mirasçılarının da payının düşülerek Bölge Adliye Mahkemesi'nce eksik bedele hükmedilmesi nedeniyle bozma yapıldığı halde, yazılı şekilde eksik bedele ilişkin hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Ne var ki bu hataların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davacılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
1.Davacılar vekilinin temyiz itirazının kısmen kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının;
a) (1) numaralı bendi hükümden çıkartılarak yerine “Davaya konu taşınmazlar yönünden davacıların payı itibarıyla hesaplanan 396.285,40 TL tazminat bedelinin ilk dava tarihi olan 07.12.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı kurumdan alınarak davacılara ödenmesine, fazlaya dair istemin reddine,” cümlesinin yazılması,
b) (4) numaralı bendinde yer alan "37.323,35" sayısının çıkarılarak yerine "61.442,81" sayısının yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davalılardan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine,
Dosyanın İlk Derece mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.