"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1865 Esas, 2023/1651 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Burhaniye 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) 22.05.2017 Tarihli ve 206/305 Esas Sayılı Ara Kararı
Davacı tarafın iş bu davada 30.06.2016 tarihli kooperatif genel kurulunda alınan 6 numaralı ibra ve 9 numaralı yetki devri kararlarının iptalini talep ettiği, 18.05.2017 havale tarihli dilekçesinde ise alınan 6 numaralı ibra ve 9 numaralı yetki devri kararı hakkında ihtiyati tedbir talep ettiği, ancak uyuşmazlığın esasını çözer mahiyette tedbir kararı verilemeyeceği gibi, tedbir kararı verilebilmesi için haklılığın yaklaşık olarak ispatı gerektiği, dosya kapsamına göre yaklaşık ispat koşulunun da bu aşamada gerçekleşmediği gerekçesiyle davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir.
B. İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin 16.09.2019 Tarihli ve 2019/2117 Esas, 2019/1278 Karar Sayılı Kararı
Dava açılmış olmasının, mutlak ihtiyati tedbir kararı verilmesini gerektirmeyeceği gibi, kesin ispat şartı da aranmayacağı ihtiyati tedbir talep edenin, tedbir şartlarının yaklaşık ispat kuralına göre oluştuğuna ilişkin delillerini sunması gerektiği, dosyada bulunan bilgi ve belgelere göre, yaklaşık ispatın yerine getirilemediği, ihraç prosedürü işletildiğinde davacının yasal haklarını kullanabilecek olduğu bu nedenle, ilk derece mahkemesince tedbir isteminin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
C. Burhaniye 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) 22.09.2020 Tarihli ve 2016/305 Esas, 2020/227 Karar Sayılı Kararı
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 53 üncü maddesinde kimlerin dava açma yetkisinin bulunduğunun belirtildiği, davacının usulune uygun çağrı ile yapılan genel kurul toplantısına katılmadığı, katılan üyelerden veya başka birine de vekalet vermediği, dava dilekçesinde belirtilen genel kurul kararının iptalini gerektirecek usulsüzlüklerin hiçbirinin gerçekleştiği hususunda somut bir kararın olmadığı, iptali gerektirecek fiilin oluşmadığı, genel kurulda yasalara aykırı, mevzuata aykırı bir işlemin bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, karar davacı vekilince istinaf edilmiştir.
D. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 18.10.2023 Tarihli ve 2021/407 Esas, 2023/1558 Karar Sayılı Kararı
Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelenmesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılacağı, dosya kapsamında Burhaniye 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 22.05.2017 tarih, 2016/305 Esas sayılı ara kararı ile verilen ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine dosyanın İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesine gönderildiği, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin 16.09.2019 tarih, 2019/2117 Esas, 2019/1278 sayılı kararıyla istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiğinin anlaşıldığı, bu durumda uyuşmazlığa yönelik istinaf incelemesi görevinin İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
E. İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin 20.11.2023 Tarihli ve 2023/1865 Esas, 2023/1651 Karar Sayılı Kararı
İstinaf incelemesine konu edilen Burhaniye 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) 2016/305 Esas, 2020/227 Karar sayılı ilamının Bursa Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyete geçme tarihi olan 05.09.2017 tarihinden sonra 22.09.2020 tarihinde verildiği, istinafa konu dosya için genel yetkili mahkemelerin istinaf incelemesinde yetkili olan İzmir Bölge Adliye Mahkemesince verilmiş olan usul ya da esasa ilişkin herhangi bir karar bulunmadığı, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin esasa ilişkin bir kaldırma kararı bulunmayıp, 16.09.2019 tarih 2019/2117 Esas 2019/1278 Karar sayılı kararın esasa ilişkin davadaki tedbir ara kararına ilişkin olup, esasa ilişkin herhangi bir kaldırma kararı bulunmadığı, esasa ilişkin ilk derece mahkemesi kararı 22.09.2020 tarihli karar olduğu ve karar tarihi itibariyle Bursa Bölge Adliye Mahkemelerinin 05.09.2017 tarihi itibarıyla faaliyete geçmiş olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, konut yapı kooperatifi genel kurul kararının iptali davasında istinaf incelemesini yapacak olan yetkili bölge adliye mahkemesinin belirlenmesi istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 694 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin (694 sayılı KHK) 136. maddesi ile 5235 sayılı Kanun'a eklenen "Yargı çevresinin değişmesi" başlıklı Ek madde 1 şöyledir:
“Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25 inci madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğin uygulanması için Resmî Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelemesinde, karar tarihi itibarıyla yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.”
C. Değerlendirme
Somut olay Burhaniye 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) 22.05.2017 tarihli ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin ara kararının istinaf edilmesi üzerine, incelemenin İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince yapılarak, 16.09.2019 tarihli ve 2019/2117 Esas, 2019/1278 Karar kararıyla davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
01.04.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.