"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/611 Esas, 2023/2192 Karar
DAVA TARİHİ : 11.11.2020
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Küçükçekmece 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/405 Esas, 2021/416 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 17 nci maddesine dayanan tapu iptal ve tescili istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince bir kısım davalılar yönünden karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalılar yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu İstanbul ili, ..., ... 1781 parsel (eski 874 parsel) sayılı taşınmazın DSİ Genel Müdürlüğünün Sazlıdere Projesi inşaatı kapsamında kaldığından kamulaştırıldığını, kamulaştırma bedellerinin yatırıldığını, noter tebligatlarının gönderildiğini, dava konusu parsel için taşınmaz malikince Küçükçekmece 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1997/443 Esas, 1997/647 Karar sayılı dosyası ile tezyidi bedel davası açıldığı, bedeli yatırılan ve kamulaştırılması kesinleşen taşınmazın 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi gereğince davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalılar ... vd. vekili cevap dilekçesinde özetle; yapılan kamulaştırma işleminden müvekkillerinin haberdar olmadığını, diğer davalıların ise durumdan haberdar olarak ve tezyidi bedel davası açarak kamulaştırma bedellerini aldıklarını, müvekkillerine herhangi bir ödeme yapılmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalılar ... vd. vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkillerinin murisi ... mirasçılarının kamulaştırma işleminden haberlerinin olmadığını, kamulaştırma tebligatlarının da usulüne uygun yapılmadığını, bu nedenle Küçükçekmece 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/544 Esas sayılı dosya ile muris Ulviye Kermen'in hissesine düşen 1/4 pay bakımından kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası açtıklarını ve usulüne uygun kamulaştırma işlemi yapılmaması sebebiyle davanın kabulüne karar verildiğini, dosyanın istinaf aşamasında olduğunu, Küçükçekmece 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1997/443 Esas sayılı dosyası ile tezyidi bedel davası açıldığını, ancak bu ilâmın müvekkilleri yönünden kesin hüküm teşkil etmediğini, 2016/544 Esas sayılı dosya ile idare lehine tescil talebi kesinleşmiş olup davanın Ulviye Kermen'den mirasçılarına intikal eden 1/4 pay bakımından reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacılar ..., ..., ..., ..., , ..., ... yönünden konusuz kalmış olması sebebiyle bu davalıların hissesi bakımından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına ve diğer davalılar yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf isteminde bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaz 09.12.1993 tarihinde kamulaştırılmış olup kamulaştırma bedelinin 03.11.1995 tarihinde Ziraat Bankası Sefaköy Şubesine 196 makbuz numarası ile bloke edildiğini, kamulaştırma evraklarının noterlikçe usulüne uygun olarak tebliğ edildiğini, tüm malikler yönünden kamulaştırma işlemi kesinleşmekle davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini, kaldıki davalılar ..., ... ve ... tarafından tezyidi bedel davası açılmakla artırılan kamulaştırma bedelinin de ödendiğini, Küçükçekmece 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/544 Esas sayılı dosyasında davacılar ..., ..., ..., ..., , ..., ... ve ... tarafından kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası açılmış olup müvekkilleri tarafından açılmış bir dava olmadığı gibi aynı davalılara karşı ikinci kez dava açılması durumu da söz konusu olmadığından davanın konusuz kalması kararının yanında idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi ve ..., ..., ..., ..., , ..., ... ve ... lehine hükmedilen vekâlet ücretinin kaldırılması gerektiğini, tapuda ferağ vermeyen malikler davanın açılmasına sebebiyet verdiklerinden müvekkili idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesinde, tebliğ edilen kamulaştırma işlemine karşı idari ve adli yargıya başvurulmadığı veya bu konuda açılan davaların kesin olarak sonuçlandığı; ancak taşınmaz mal sahibinin ferağ vermediği hallerde, takdir edilen ve artırılan bedelin tamamının milli bankalardan birine yatırılarak makbuzunun ilgili belge örnekleriyle birlikte mahkemeye verileceği ve Mahkemece iki taraf derhal davet edilerek gelmemeleri halinde gıyaplarında kamulaştırma usulüne uygun şekilde tamamlanmış ise taşınmaz malın kamulaştırma yapan idare adına tesciline karar verileceği düzenlenmekle, kamulaştırılan taşınmazın kamulaştırmayı yapan idare adına tesciline karar verilebilmesi için davadan önce kamulaştırma işleminin usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi ile birlikte bedelin koşulsuz olarak mal sahibi adına bankaya bloke edilmesi gerektiği, somut uyuşmazlıkta haklarında açılan dava reddedilen davalıların murislerine ve mirasçılarına kamulaştırma belgelerinin noter tebliğ mazbatalarında yeterli şerh olmadığından usulüne uygun olarak tebliğ edilmediği, kamulaştırma bedelinin ödendiğine ya da bankaya depo edildiğine dair bir belge de sunulmadığından bir kısım malikler yönünden davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gibi bir kısım malikler tarafından açılan ve idare adına tescil ile sonuçlanan kamulaştırmasız el atma davası devam ederken işbu dava açılmış olduğundan, davada haklılık durumuna göre davalı taraf yararına vekâlet ücreti takdir edilmesinde de bir isabetsizlik görülmediğinden davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, kamulaştırılan dava konusu taşınmazın 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi uyarınca tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ile 371 inci maddeleri
2. 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dava konusu İstanbul ili, ..., ... eski 874 parsel sayılı 11.950,00 m² yüzölçümlü taşınmazın 603 m²lik kısmının Sazlıdere Barajı inşaatı nedeniyle Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 29.03.1991 tasdik tarihli ve 1412 sayılı projesine göre 09.12.1993 tarihinde ... lehine kamulaştırılmasına karar verildiği, kamulaştırma bedelinin Ziraat Bankası Sefaköy Şubesine 03.11.1995 tarihinde 196 sayılı makbuzla bloke edildiği, ancak ödemeye ilişkin bir belgeye dosyada rastlanmadığı, Küçükçekmece 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1997/443 Esas, 1997/647 Karar sayılı dosyasında ..., ... ve ... tarafından malik oldukları 3/4 payları yönünden açılan tezyidi bedel davasının kabulüne karar verildiği, tapu maliki Ulviye Kermen mirasçıları olan davacılar ..., ..., ..., ..., ..., , ..., ... tarafından Küçükçekmece 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/544 Esas, 2019/159 Karar sayılı dosyasında DSİ Genel Müdürlüğüne karşı açılan kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davasının kabulü ile 1781 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının muris ... adına kayıtlı 1/4 hissesinin adı geçen davacıların 1/2 payı oranında iptali ile taşınmazın 1/8 hissesinin göl alanı olarak terkinine karar verildiği, kararın istinaf incelemesinden geçerek 21.01.2021 tarihinde kesinleştiği, kamulaştırma evrakı Kadıköy 4. Noterliğinin 25.03.1996 tarihli ve 19344 yevmiye numarası ile .... varisi .... (...) adına 22.05.1996 tarihinde tebliğ edilmiş ise de Kadriye Kermen’in 11.05.1994 tarihinde vefat ettiği anlaşılmakla Çatalca 2. Noterliği’nin 28.05.1996 tarih ve 3284 yevmiye numarası ile kamulaştırma evrakının Ulviye Kermen varisi olan Kadriye Kermen (...) varisleri Erdoğan ... için “birlikte sakin eşi Jale imzasına” şerhiyle, ... ... (Yurdusever) için “kendisine” şerhiyle, ....(...) için “... imzasına” şerhiyle, ... ... (...) için “birlikte sakin Suret Serbest imzasına” şerhiyle, Nevin ...(...) için “kendisine”şerhiyle ve .... varisleri ...(...) için “kızı ... imzasına” şerhiyle, ... (...) için “kardeşi ... imzasına” şerhiyle, ... için “kendisine” şerhiyle, ... (...) için adına “Didem Arzu imzasına” şerhiyle 03.07.1996 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
3. Küçükçekmece 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/544 Esas, 2019/159 Karar sayılı dosyasında DSİ Genel Müdürlüğüne karşı açılan kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davasının kabulü ile dava konusu ... 1781 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının muris Ulviye Kermen adına kayıtlı 1/4 hissesinin 1/2 payı oranında iptali ile taşınmazın 1/8 hissesinin göl alanı olarak terkinine karar verildiği ve tescil hükmünün infaz edildiği gözetilerek davanın konusuz kalmış olması sebebiyle davalılar ..., ..., ..., ..., ..., , ..., ... yönünden esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
4. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı idare vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
5. Küçükçekmece 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1997/443 Esas, 1997/647 Karar sayılı dosyasında ..., ... ve ... tarafından malik oldukları toplam 3/4 payları yönünden tezyidi bedel davası açıldığı, çekişmesiz bedelin bloke edildiği anlaşıldığından davalılar ... adına kayıtlı 27/80 pay, ... adına kayıtlı 27/80 pay ve ... mirasçıları Aşkın Zaimoğlu adına kayıtlı 1/40 pay, ... adına kayıtlı 1/40 pay ve ... adına kayıtlı 1/40 pay yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi hatalıdır.
6. Çatalca 2. Noterliğinin 28.05.1996 tarihli ve 3284 yevmiye numarası ile ... varisi olan ..... ...(...) ve ... adına kamulaştırma evrakının 03.07.1996 tarihinde usulüne uygun olarak tebliğ edildiği ve çekişmesiz bedelin bloke edildiği anlaşılmakla davalılar ..., ... ve Nuriye Yurdusever mirasçıları olan davalılar ..., ..., ..., ..., ... yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi bozmayı gerektirir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1.Davacı idare vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2.Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
3. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,26.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.