"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/114 Esas, 2019/226 Karar
KARAR : Kabul
KANUN YARARINA
TEMYİZE BAŞVURAN : Adalet Bakanlığı
Taraflar arasında 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın Hazine adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf incelemesinden geçmeden kesinleşen İlk Derece Mahkemesi kararının kanun yararına temyizen incelenmesi Adalet Bakanlığı tarafından istenilmiş olmakla; Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Çorum ili, Alaca ilçesi, ... köyü 1960 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın Hazine adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalının cevap dilekçesi sunmadığı anlaşılmıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin tespiti ile dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. KANUN YARARINA TEMYİZ
A. Kanun Yararına Temyiz Yoluna Başvuran
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararının kanun yararına temyizen incelenmesi Adalet Bakanlığı tarafından istenilmiştir.
B. Temyiz Sebepleri
Kanun yararına temyiz başvuru dilekçesinde özetle; dava konusu ... köyü 1960 parsel sayılı kamulaştırılması istenen taşınmazda davalının hissesinin 6/9 pay karşılığı 296,67 m² olduğu, hükme esas alınan bilirkişi raporunda davalının hissesinin 1/4 olduğu kabul edilerek hesaplama yapıldığı ve mahkemece de bu hesaplamaya göre kamulaştırma bedelinin tespit edilerek hüküm altına alındığının anlaşıldığı, şu hâlde Mahkemece, davalının mülkiyet hakkını ihlal edecek ve kamulaştırılan taşınmazın gerçek karşılığının ödenmemesine yol açacak şekilde karar verilmiş olması usul ve kanuna aykırı bulunarak kanun yararına bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 363 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca ilk derece mahkemelerinin kesin olarak verdikleri kararlar ile istinaf incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlarına karşı, yürürlükteki hukuka aykırı bulunduğu ileri sürülerek Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına temyiz yoluna başvurulur.
2. Temyiz talebi Yargıtayca yerinde görüldüğü takdirde, 6100 sayılı Kanun’un 363 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca karar kanun yararına bozulur ve bu bozma, kararın hukuki sonuçlarını ortadan kaldırmaz.
3. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarım arazisi niteliğindeki davaya konusu Çorum ili, Alaca ilçesi, ... Köyü 1960 parsel sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca net gelir esas alınarak bedel tespit edilmesi yerindedir.
2. Dosya içerisinde mevcut tapu kaydına göre 1960 parsel sayısı taşınmazda davalının hissesinin 6/9 pay karşılığı 296,67 m² olduğu halde, hükme esas alınan bilirkişi raporunda davalının hissesinin 1/4 olduğu kabul edilerek hesaplama yapıldığı ve mahkemece de bu hesaplamaya göre kamulaştırma bedelinin maddi hata ile düşük tespit edilerek eksik bedele hükmedildiği anlaşılmışsa da davalının eldeki dosyada bedeline hükmedilmeyen payına karşılık her zaman kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası açma hakkı bulunmaktadır.
3. Kanun yararına temyiz isteğine konu husus, Mahkemenin maddi vakıalar ile kamulaştırma bedelinin hesaplanmasına yönelik değerlendirmelerine ilişkindir. Kanun koyucunun temyiz yolunda dahi Yargıtayca "maddi vakıaların denetimi ile delil değerlendirmesine girilmemesi gerektiği" yönündeki madde gerekçesi dikkate alındığında; kanun yararına temyizde bu tür bir değerlendirmenin yapılmaması gerekir. Bu bakımdan kanun yararına temyize konu kararın yürürlükteki hukuka aykırı olması, bir diğer ifade ile yürürlükteki hukukun yanlış uygulanması noktasında bir hata içerdiği sonucuna varılması mümkün değildir. Belirtilen sebeple, Adalet Bakanlığının kanun yararına temyiz isteğinin reddi gerekmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle ;
Adalet Bakanlığının hükmün kanun yararına temyizi talebinin REDDİNE
Dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına gönderilmesine,
05.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.