"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/152 Esas, 2024/240 Karar
DAVA TARİHİ : 10.11.2022
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Nazilli 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/380 Esas, 2023/714 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili, tapudan yol olarak terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Aydın ili, Kuyucak ilçesi, Yamalak Mahallesi 1138 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini, tapudan yol olarak terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkile ait taşınmaz üzerinde büyükbaş ve küçükbaş hayvan çiftiliği bulunduğunu, süt ve et üreticiliğinin yapıldığını, kamulaştırma neticesinde, müvekkile ait taşınmazın tamamı ile üzerinde bulunan ev, besi damı ve besihane, sağımhane, açık ve kapalı hayvan barınakları (ahırlar), depo ve sundurma, ağaçlar ile taşınmaz üzerinde bulunan tüm muhtesatlar ve taşınmazın bütünleyici parçaları kamulaştırılarak kullanılmaz hale geldiğini, bu nedenle taşınmaz üzerindeki yapının maliyetinin belirlenmesi için, kullanılacak malzemelerin 2022 yılı güncel tarihli maliyet fiyatlarının üzerinden yapı bedellerinin hesaplanmasını talep etmiştir
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tespit edilen kamulaştırma bedelinin verilen kesin süre içerisinde davacı idare tarafından depo edilmediğinden bahisle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; kamulaştırma bedel tespit ve tescil davalarının kamu yararı kararına dayanan ve idarenin yürütmekle zorunlu olduğu davalardan olduğunu, Mahkemece depo kararını yerine getirebilmeleri için taraflarına iki kez süre verildiğini, idarece yürütülen yol yapım hizmetinin kamu hizmeti olduğu, süreklilik arz ettiği ve davaya konu yolun yapılmasının kamunun yararına olduğu hususları birlikte gözetildiğinde; davanın reddedilmesinin usul ekonomisine aykırılık teşkil edeceğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Mahkemece 18.07.2023 tarihli 4. celsede bilirkişi raporunda tespit edilen 1.271.416,73 TL kamulaştırma bedelini davalılar adına tapu kaydındaki pay oranına göre Ziraat Bankası Kuyucak Şubesi'ne yatırılması için 15 günlük kesin süre verildiği, 16.08.2023 tarihli celsede davacı vekilinin depo kararının yerine getirilmesi için yeniden süre istediği, mahkemece aynı bedelin yatırılması için ikinci kez kesin süre verildiği, belirtilen süre içerisinde kamulaştırma bedelinin yatırılmaması halinde davanın reddedileceğinin ihtarının yapıldığı, Mahkemece davanın, kesin süreye rağmen bedelin yatırılmadığını belirterek davayı reddettiği anlaşılmakla, kanunda belirtilen süreler kesin olup hakim tarafından, kanunda belirtilen istisnai durumlar dışında, artırılıp veya eksiltilemeyeceği davalılar vekilinin 16.12.2023 tarihli istinaf dilekçesinde kamulaştırma bedelinin uygun süreye rağmen depo edilmediğini bu sebeple verilen kararın uygun olduğunu beyan etmesi karşısında davacı idare vekilinin istinaf istemi yerinde görülmeyerek esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası .
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,18.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.