Logo

5. Hukuk Dairesi2024/465 E. 2024/3954 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin değişmesi nedeniyle yetki uyuşmazlığı doğan istinaf incelemesinin hangi mahkemece yapılacağı.

Gerekçe ve Sonuç: Yargı çevresi değişikliğinden önce ihtiyati tedbir kararına ilişkin istinaf incelemesini yapan Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi'nin, 694 sayılı KHK'nin Ek 1. maddesi gereğince esas incelemesini de yapması gerektiği gözetilerek Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi yetkili kılınmıştır.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2023/1804 Esas, 2023/1362 Karar

I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR

A. Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.07.2019 Tarihli ve 2018/917 Esas Sayılı Ara Kararı

Mahkemece 04.12.2018 tarihli ön inceleme tensip tutanağıyla, davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile dava konusu taşınmazlar üzerine ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmiş olup davalı vekili tarafından karara itiraz edilmiş mahkemece 03.07.2019 tarihli duruşma tutanağında, davalı vekilinin ihtiyati tedbire itirazının teminat yönüyle kabulü ile ihtiyati tedbirin takdiren 30.000 TL teminat mukabilinde devamına, teminat bedelini yatırması için davacı vekiline 2 haftalık kesin süre verilmesine, aksi halde konulan tedbirlerin kaldırılacağının ihtarına, davalı vekilinin ihtiyati tedbire karşı itirazlarının hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı değerlendirilerek reddine karar verilmiştir.

B. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 22.10.2019 Tarihli ve 2019/1484 Esas, 2019/1054 Karar Sayılı Kararı

İlk Derece Mahkemesinin davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin kabulü kararına yapılan itirazın kısmen kabulüne ilişkin kararın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin istinaf başvuru talebinin esastan reddine karar verilmiştir.

C. Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 25.05.2023 Tarihli ve 2018/917 Esas, 2023/377 Karar Sayılı Ara Kararı

Vekil ile davalı arasındaki muvazaanın ispatlandığı, dava konusu taşınmazların davalıya satışından davacının herhangi bir bedel almadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı vekilince istinaf edilmiştir.

D. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 02.11.2023 Tarihli ve 2023/1609 Esas, 2023/1116 Karar Sayılı Kararı

Somut olayda davanın Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyete geçtiği 02.09.2019 tarihinden önce açıldığı, dairece de bu tarihten önce 03.07.2019 tarihindeki geçici hukuki koruma niteliğindeki ihtiyati tedbir talebinin kabulüne ilişkin ilk derece mahkemesince verilen karara yönelik istinaf inceleme yapıldığı, esas yönünden bir değerlendirme yapılmadığı, bu durumda kararın verildiği mahkemenin bağlı bulunduğu idari birim ve mahkemenin esasa ilişkin karar tarihi göz önünde bulundurulmak sureti ile istinaf kanun yoluna başvuru incelemesinin Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Hukuk Dairesi tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.

E. Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 30.11.2023 Tarihli ve 2023/1804 Esas, 2023/1362 Karar Sayılı Kararı

İlk Derece Mahkemesinin ihtiyati tedbire ilişkin ara kararına karşı Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesine istinaf başvurusunda bulunulduğu, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 22.10.2019 tarihli ve 2019/1484 Esas, 2019/1054 Karar sayılı ilamı ile davalı tarafın istinaf başvuru talebinin reddine karar verildiği, 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) Ek.1 inci maddesinin 1 inci fıkrası gereğince uyuşmazlığın Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.

II. GEREKÇE

A. Uyuşmazlık

Uyuşmazlık, vekalet görevinin kötüye kullanılması hukuki sebebine dayalı tapu iptal, tescil istemine ilişkindir.

B. İlgili Hukuk

1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.

2. 694 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin (694 sayılı KHK) 136 ncı maddesi ile 5235 sayılı Kanun'a eklenen "Yargı çevresinin değişmesi" başlıklı Ek madde 1 şöyledir:

“Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25 inci madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğin uygulanması için Resmî Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelemesinde, karar tarihi itibarıyla yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.”

C. Değerlendirme

Somut olayda, Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin kabulü kararına karşı yapılan itirazın, mahkemenin 03.07.2019 tarihli kısmen kabulüne ilişkin kararının istinaf edilmesi üzerine, incelemenin Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince yapılarak, 22.10.2019 Tarihli ve 2019/1484 Esas, 2019/1054 Karar sayılı kararıyla davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.

III. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,

01.04.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.