"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/677 Esas, 2021/1304 Karar
DAVA TARİHİ : 20.02.2017
KARAR : Yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Sivas 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/44 Esas, 2018/342 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare ve bir kısım dahili davalılar vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Sivas ili, ..., İmaret köyü 115 ada 22 (ifrazen 115 ada 119) parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalıya ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; emsal kıyaslamasının hatalı olduğunu, arta kalan alan yönünden değer azalışı verilmemesi gerektiğini, taşınmazın değerinin yüksek belirlendiğini ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın metrekare birim değerinin düşük belirlendiğini, aynı kamulaştırma kapsamında 148 parsel için 155,15 TL/m² birim değeri belirlendiği halde dava konusu taşınmaz için belirlenen metrekare biri değerinin çok düşük kaldığını, ayrıca arta kalan yönünden değer azalış oranının düşük belirlendiğini, fazladan depo edilen bedel bulunmadığı halde davacı idareye iadesine ilişkin hüküm kurulmasının yerinde olmadığını ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazın arsa niteliğinde olduğunun kabulü ile emsal karşılaştırması yapılarak birbirlerine üstünlük oranları tartışılıp, zemine 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi göz önünde tutularak kamulaştırma gününden önce özel amacı olmayan emsal arsa satışına göre değer verilip bedel tespit edilmesinde yöntem itibarıyla bir isabetsizlik bulunmadığı, ancak dava konusu taşınmazın arsa olması, kamulaştırmadan arta kalan 120 parsel numaralı 7971,32 m²lik bölümün kamulaştırma öncesi ve kamulaştırma sonrasındaki imar planları, geometrik şekli ve kamulaştırma öncesi ve sonrasında konut alanında kalan kısmının miktarı ve kullanım koşulları, yüz ölçümü, imar planındaki konumu, bu kısmın demiryoluna olan cephesinin yol olarak ayrıldığı ve yol olan kısmın arta kalan parselin önemli bir kısmına tekabül ettiği dikkate alındığında manzara, gürültü vb. nedenlerle kamulaştırmadan arta kalan bu taşınmaza verilecek değer kaybının %20 den fazla olamayacağı, kaldırma kararı öncesinde taşınmazda mevcut muhdesatın bedeli olarak belirlenen ve kamulaştırma bedeline ilave edilen 5.629,62 TL'nin bu kez hükme esas alınan raporda hesaplama dışı bırakılmasının yerinde olmadığı ve ayrıca Mahkemece ilk hükümle tespit edilen bedel 1.188.075,67 TL olup, ikinci kararla tespit edilen bedelden acele el koyma bedelinin mahsubundan sonra kalan miktarın tamamının ilk hüküm öncesi bloke edildiği ve dava tarihinden itibaren 4 ay içinde sonuçlanan ilk hükümle birlikte davalı tarafa ödenmesine karar verildiğine göre, faize hükmedilmemesi gerekirken hükmedilen bedele faiz uygulanmasının da doğru görülmediği gerekçesiyle yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve bir kısım dahili davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Bir kısım dahili davalılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; Bölge Adliye Mahkemesince arta kalan alan yönünden değer azalış oranının %20'ye düşürülmesinin hatalı olduğunu, metrekare birim değerinin düşük belirlendiğini, fazladan depo edilen bedelin iadesine ilişkin hükmün dosya içeriğine aykırı olduğunu, vekâlet ücretinin düşük belirlendiğini, faiz kararının da hatalı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 ve 12 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki dava konusu taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak değer tespit edilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare ve bir kısım dahili davalılar vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,Taraflardan peşin alınan temyiz harçlarının Hazineye irat kaydına,Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,23.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.