"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2338 Esas, 2024/734 Karar
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : İzmir 11. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/235 Esas, 2023/198 Karar
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonucunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalı idare vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 25.03.2025 günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davacılar vekili Avukat ... ve davalı idare vekili Avukat ... gelmişlerdir.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davaya konu İzmir ili, Buca lçesi, ... Mahallesi,750 ada 21 parsel sayılı taşınmaza davalı idarece yol yapılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle taşınmazın bedelinin davalı idareden tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazda davacı olmayan paydaşlar yönünden yapılan ıslah doğrultusunda hüküm kurulmasının hatalı olduğunu, tapu kaydının iptali ile tüm takyidatlardan ari olarak tesciline karar verilmesi gerektiğini, kabule göre de m² birim değerinin benzer taşınmazlardan çok daha yüksek belirlendiğini, yapılaşma tamamlandığı için objektif değer azalışı uygulanması gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinin uygun olduğu taşınmaz üzerindeki yapılaşmanın tamamlanması nedeniyle objektif değer indirimi hesaplanması gerektiği iddia edilmiş ise de Yargıtay 5. Hukuk Dairesi içtihatları doğrultusunda bu itiraz yerinde görülmediği, Mahkemece dava dışı malikleri de kapsayacak şekilde hüküm kurulmuş ise de davalı vekilinin itirazı sonucunda, 23.05.2023 tarihli ve 07.06.2023 tarihli tavzih kararları ile bu yanılgı düzeltilmiş olup, tavzih kararları istinaf sebebi yapılmadığı, ne var ki dava konusu taşınmaz üzerindeki takyidatların bedele yansıtılmasına karar verilmediği gibi harcın nispi olarak alınması gerektiğinden davalı idare vekilinin istinaf başvurularının kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak, düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmek suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiş, ayrıca tavzih talepleri olmamasına rağmen tavzih kararı verilmesinin hatalı olduğunu, davacı vekilince davacı olmayan malikler için de ıslah yapıldığından davanın reddedilmesi gereken miktar yönünden lehlerine nispi vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiği gibi 7421 sayılı Kanun ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'na (2942 sayılı Kanun) eklenen EK 4 üncü maddesi gereği maktu harca hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı tapu malikleri ile davalı idare arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili hususundadır.
2. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki dava konusu taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3.Mahkemece 23.05.2023 ve 07.06.2023 tarihli tavzih kararları ile davacılar payı yönünden kamulaştırmasız el atma nedeniyle hükmedilen bedel yönünden düzeltme yapıldığı ve davacılar lehine nispi vekâlet ücretine hükmedilmesine ilişkin tavzih kararlarının usul ve kanuna aykırı olduğu yönünde açıkca istinafa gelinmediği; sadece davanın reddedilen kısmı yönünden lehlerine nispi vekâlet ücretine hükmedilmesi yönünde kararın hatalı olduğu iddia edilmiş ise de 18.01.2024 tarihli ve 32433 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 30.11.2023 tarihli ve 2023/101 Esas, 2023/207 Karar sayılı kararı ile 6100 sayılı Kanun'un 326 ncı maddesinin ikinci fıkrasının “kamulaştırmasız el atma sebebine dayalı tazminat davaları” yönünden iptaline karar verildiği dikkate alınarak reddedilen kısım yönünden nispi vekâlet ücretine hükmedilmemesi sonucu itibarıyla uygundur.
4.Dosya içindeki bilgi ve belgelere göre dava konusu taşınmaza 1983 yılından sonra el atıldığı anlaşıldığından davacılar lehine nispi harca hükmedilmesi doğrudur.
5. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aleyhine temyiz olunan davacı yararına 03.10.2024 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 28.000,00 TL vekâlet ücretinin temyiz edenden alınmasına,
Davalı idareden aşağıda yazılı kalan harcın alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.