"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Körfez 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/100 Esas, 2022/275 Karar
Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 7 nci maddesi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Kocaeli ili, 1103 ada 50 parsel sayılı taşınmazda davacı adına olan tapu kaydına davalı idarenin talebi üzerine 2942 sayılı Kanun'un 7 nci maddesi gereğince şerh konulduğunu, Tapu Müdürlüğüne müracaat edildiği hâlde, şerhin kaldırılmadığını, müvekkilinin mülkiyet hakkını kısıtlayan şerhin terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın husumetten reddine karar verilmesini, kamulaştırma işleminin usulüne uygun şekilde ilan edilip kamulaştırma bedelinin depo edildiğini, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulü ile dava konusu taşınmaz üzerindeki şerhin kaldırılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın kabulüne karar verildiği hâlde, yargılama gideri ve vekâlet ücretinin davalı idare aleyhine hükmedilmesi gerekirken davacı aleyhine hükmedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın husumetten reddine karar verilmesi gerektiğini, davalı idare tarafından şerhin konulmasının ardından usul ve kanuna uygun şekilde ilan yapılarak kamulaştırma bedelinin bankaya depo edildiğinin ilgililere bildirildiğini, bu nedenle davacının talebinin reddine karar verilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazın beyanlar hanesinde "İSTİMLAK ŞERHİ: 08/05/1969 Y:2491" mahiyetinde kamulaştırma şerhinin bulunduğu, şerhin tapuya tescil tarihinin 08.05.1969 olduğu, şerhin, davalı vekilinin sunduğu belgelerden TÜPRAŞ Yarımca tesislerinin su ihtiyacının karşılanması amacıyla ile tesis arasında yapılacak su boru hattının davacının da sahip olduğu bir takım taşınmazlar hakkında Mülga 6830 sayılı 6830 sayılı İstimlak Kanunu'nun (6830 sayılı Kanun) ilgili hükmü uyarınca daimi irtifak tesisi amacıyla tesis edildiği, ancak yine Mülga 6830 sayılı Kanun'un 25 inci maddesine göre tesis edilen iş bu şerhin 13 üncü maddeye göre yapılan tebliğden itibaren 1 yıl süre ile tapuda bulunabileceği, yine 2942 sayılı Kanun’un 7 nci maddesi uyarınca idare tarafından kamulaştırmaya tabi tutulacak taşınmazlara şerh konulabileceği, ancak bu şerhin 6 aylık bir süreye tabi olduğu, 6 ay içerisinde dava açılmaması halinde belirtme mahiyetinde olan şerhin geçersiz hâle geleceği, şerhlerin her iki yasa döneminde de süresi içerisinde dava açılmaması halinde resen terkin edileceği, davalı vekilinin daimi irtifak tesisi hakkında başlatılan kamulaştırmanın kesinleştiği savunmasına göre de geçici mahiyette olan şerhin tapu sicilinde devamının mümkün olmadığı, bundan sonra yapılacak işlemin ancak daimi irtifak tesisi hakkına yönelik tescil istemi olduğu, halihazırda tapuda bulunan şerhin amacını yitirdiği anlaşıldığından mahkemece verilen kararda isabetsizlik görülmediği, ancak davanın kabulüne karar verilmiş olmasına rağmen yargılama giderlerinin davalıdan tahsiline karar verilmemesi ve davacı lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi doğru görülmediği gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvuruların kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı tapu maliki ile davalı idare arasındaki 2942 sayılı Kanun'un 7 nci maddesi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 7 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukukî nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre; davalı idare vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
3. Bölge adliye mahkemesi kararının hüküm fıkrasında davacı şirketin adının hatalı yazılması infazda tereddüte sebebiyet vereceğinden bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı idare vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı idare vekilinin Bölge Adliye Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kısmen kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesinin hüküm fıkrasının (B-1) bendinde yer alan “Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı” ibaresinin çıkartılması yerine Sanayi ve Ticaret” ibaresi yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davalı idareden peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.