"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Van Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2552 Esas, 2024/637 Karar
KARAR : Düzeltilerek esas hakkında yeniden verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bitlis 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/390 Esas, 2022/589 Karar
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili ve ecrimisil davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmemesi üzerine 08.09.2023 tarihinde kesinleşmiştir.
Davalı vekili 12.09.2023 tarihli tashih talep dilekçesi ile davalı idare lehine 9.200,00 TL vekâlet ücretine hükmedildiğini; ancak dava değerinin dava dilekçesinde yer aldığı üzere, 500,00 TL olarak belirlendiğini, dava değeri göz önüne alındığında vekâlet ücretinin hesaplanmasında hata yapıldığından, hükmün tashihine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince 13.09.2023 tarihli tashih şerhi ile 16.12.2022 tarihli kararda yer alan "9.200,00-TL vekâlet" ibaresinin çıkartılmasına, yerine "500.00 TL vekâlet" ibaresinin yazılmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin 13.09.2023 tarihli tashih kararı davalı idare vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile hükmün tashih yolu ile değiştirilemeyeceğinden 13.09.2023 tarihli ek kararın kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesinin 16.12.2022 tarihli kararının da kaldırılarak vekâket ücreti yönünden düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 305 inci maddesinde; "Hüküm yeterince açık değilse veya icrasında tereddüt uyandırıyor yahut birbirine aykırı fıkralar içeriyorsa, icrası tamamlanıncaya kadar taraflardan her biri hükmün açıklanmasını veya tereddüt ya da aykırılığın giderilmesini isteyebilir. Hüküm fıkrasında taraflara tanınan haklar ve yüklenen borçlar, tavzih yolu ile sınırlandırılamaz, genişletilemez ve değiştirilemez." hükmü düzenlenmiştir.
Bölge adliye mahkemesince hükümde taraflara tanınan hak ve borçlar tavzih ile genişletilip daraltılamayacağı gibi hükümde vekâlet ücretine ilişkin düzenleme bulunduğundan davacının talebinin hükmün tamamlanması olarak kabul edilmesi de mümkün olmadığından, mahkemece verilen 13.09.2023 tarihli vekâlet ücretinin düzeltilmesine ilişkin ek kararın kaldırılmasına karar verilmesi yerinde ise de ek kararın incelenmesi ile yetinilmesi gerekirken taraflarca istinaf edilmeden kesinleşen İlk Derece Mahkemesi kararının esasına girilmek suretiyle vekâlet ücretine ilişkin değerlendirme yapılması doğru görülmemiştir.
Bu itibarla; Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesinin 16.12.2022 tarihli ve 2021/390 Esas, 2022/589 Karar sayılı kararının hukuken ortadan kalktığı ve ayakta olmadığı gözetilerek, mevcut Bölge Adliye Mahkemesi kararı üzerinde yapılan incelemede;
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin davanın açılmamış sayılması halinde hükmedilecek vekâlet ücretine ilişkin özel düzenleme ihtiva eden 7 nci maddesi "(1) Ön inceleme tutanağı imzalanıncaya kadar davanın nakli, davanın açılmamış sayılması, görevsizlik veya yetkisizlik kararı verilmesi durumunda bu Tarifede yazılı ücretin yarısına, ön inceleme tutanağı imzalandıktan sonra karar verilmesi durumunda tamamına hükmolunur. Şu kadar ki, davanın görüldüğü mahkemeye göre hükmolunacak avukatlık ücreti, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde yazılı miktarları geçemez." şeklinde düzenlenmiştir.
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 13 üncü maddesi "Tarifelerin üçüncü kısmına göre ücret"i düzenlemekte olup, bu maddede "(1) Bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, davanın görüldüğü mahkeme için bu Tarifenin ikinci kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla (7 nci maddenin ikinci fıkrası, 10 uncu maddenin üçüncü fıkrası ile 12 nci maddenin birinci fıkrası, 16 ncı maddenin ikinci fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla) bu Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir. (2) Ancak, hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez." şeklinde belirtilmiştir. Her ne kadar bu maddede hükmedilen vekâlet ücretinin kabul ve reddedilen miktarı geçemeyeceği düzenlenmiş ise de bu hükmün tarifenin üçüncü kısmında düzenlenen işin esasına ilişkin verilen kararlarda hükmedilen vekâlet ücretine ilişkin olduğu, tarifenin 7 nci maddesinde özel olarak düzenlenen davanın açılmamış sayılmasına ilişkin kararları kapsamadığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla; Bölge Adliye Mahkemesince ek kararın incelenmesi ve kaldırılmasına karar vermekle yetinilerek İlk Derece Mahkemesi kararında hükmedilen miktarda vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiği gibi yukarıda ayrıntılı olarak açıklanan nedenlerle maktu vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup kararın bozulması gerekir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı idare vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının 4 üncü maddesinde yer alan "500.00-TL" ibaresinin çıkarılması, yerine "9.200,00 TL" ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.