Logo

5. Hukuk Dairesi2024/8437 E. 2025/1824 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Kamulaştırılan taşınmazların bedelinin tespiti ve davacı idare adına tescili davasında, bedelin tespitinde ve uygulanmasında usul ve yasaya uygunluk iddiası.

Gerekçe ve Sonuç: Mahkemenin, kamulaştırma bedelinin tespitinde bilimsel yöntemi kullanması, kesinleşen hükümlerin ve karşı taraf lehine kazanılmış hakların yeniden incelenemeyeceği gözetilerek, davacı idarenin temyiz itirazlarının reddine ve yerel mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2023/47 Esas, 2024/173 Karar

DAVA TARİHİ : 16.12.2015

KARAR : Karar verilmesine yer olmadığına/kabul

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın bir kısım davalılar yönünden karar verilmesine yer olmadığına, bir kısım davalılar yönünden kabulüne karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davacı idare vekilince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Konya ili, 189 ada 6 ve 59 parsel, 187 ada 71 parsel, 186 ada 15 ve 21, 41 parsel sayılı taşınmazların kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazların davacı idare adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin 09.06.2016 tarihli ve 2015/723 Esas, 2016/796 Karar sayılı kararı ile davanın davalılar ve yönünden karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalılar yönünden kabulüne karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Birinci Bozma Kararı

1. Mahkemenin 09.06.2016 tarihli ve 2015/723 Esas, 2016/796 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; tarım arazisi niteliğindeki İğdeören Mahallesi 189 ada 6 ve 59 parsel, 187 ada 71 parsel, 186 ada 21 ve 15 parsel ve 185 ada 41 parsel sayılı taşınmazların olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net geliri üzerinden bilimsel yolla değerinin tespit edilmesinde ve tespit edilen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir; ancakun tapu kaydındaki 5/20 payı üzerinden bedelin tespit edilip hüküm kurulması gerekirken, tapu maliki ’ın payını da kapsar şekilde hüküm kurulması, kabule göre de dava konusu taşınmazlardan 189 ada 6 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin gerekçeli kararın hüküm fıkrasında yanlış tespit edilmesi nedeniyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.

B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin 07.01.2022 tarihli ve 2021/6 Esas, 2022/20 Karar sayılı kararı ile davanın davalılar Müslüme Toros ve Gülşen Sayar yönünden karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalılar yönünden kabulüne karar verilmiştir.

C. İkinci Bozma Kararı

1. Mahkemenin 07.01.2022 tarihli ve 2021/6 Esas, 2022/20 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; davalı ...’un ölü olduğu anlaşılmış, bu nedenle sunulacak veraset belgesi veya Nüfus Müdürlüğünden getirtilecek aile nüfus kayıt tabloları esas alınarak mirasçıları 2942 sayılı Kanun'un 14/5 maddesi uyarınca davaya dahil edildikten ve aynı şekilde adresleri tespit edildikten sonra mirasçılarına 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre dava dilekçesi ve ekleri tebliğ edilerek, nüfus kaydı ile mirasçılarının tespit edilememesi halinde ise 3561 sayılı Mal Memurlarının Kayyım Tayin Edilmesine Dair Kanun gereği adı geçen davalıya mahallin en büyük Mal Memurunun kayyım tayini ile yargılamaya devam olunması ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiği düşünülmeden ve taraf teşkili sağlanmadan eksik inceleme ile hüküm kurulması nedeniyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.

D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Son Karar

Mahkemenin 22.01.2024 tarihli ve 2023/47 Esas, 2024/173 Karar sayılı kararı ile davanın Konya ili, Hadim ilçesi, İğdeören Mahallesi 189 ada 59 parsel ve 6 parsel numaralı taşınmazlar için müteveffa dışındaki tüm davalılar yönünden; Konya ili, İi 187 ada 71 parsel, 186 ada 21 parsel, 186 ada 15 parsel, 185 ada 41 parsel sayılı taşınmazlar için müteveffa Toros ve dışındaki davalılar yönünden karar verilmesine yer olmadığına, diğer davalılar yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; gerçek değerinin çok üzerinde değer tespit edildiğini, idarenin Kıymet Takdir Raporları ile Mahkeme bilirkişi raporları arasında İdare aleyhine sürekli artan yüksek oransızlık mevcut olduğunu, 2017-2018-2019 yıllarında hazırlanan Mahkeme bilirkişi raporlarındaki toplam bedellerin, İdarece hazırlanan raporlardaki bedellere göre 2 kat daha yüksek hesaplandığını, böylece Mahkeme Bilirkişi Raporları yoluyla, Devletin sürekli zarara uğratıldığını, netice olarak taşınmaz sahiplerine haksız yüksek meblağlar ödenmesine ve haksız zenginleşmeye neden olunduğunu, hatalı bilirkişi raporuna itibar edilerek verilmiş olan kararı temyiz etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme

Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 sayılı Hukuk Muhakameleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.

2.2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.

3. Değerlendirme

1. Temyiz olunan nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesi hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

Davacı idare vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan Mahkeme kararının ONANMASINA,

Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına,

12.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.