"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/828 Esas, 2024/832 Karar
ASIL VE BİRLEŞTİRİLEN
DAVADA DAVACILAR : ... vd. vekili
Avukat ...
ASIL VE BİRLEŞTİRİLEN
KARAR : Esastan ret/ Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/83 Esas, 2024/111 Karar
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin asıl ve birleştirilen davalarda yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın Kadıköy Belediye Başkanlığı yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, ... yönünden kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince asıl ve birleştirilen davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddi ile kamu düzeni gereğince resen değerlendirme yapılarak, İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle asıl ve birleştirilen davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili asıl ve birleştirilen dava dilekçelerinde özetle; dava konusu İstanbul ili, ..., Bostancı Mahallesi, 691 ada 11 ve 12 parsel sayılı taşınmazlara fiilen el atıldığından, taşınmazlar bedelinin davalı idarelerden tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın usul ve esastan reddini talep etmiştir.
2.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın usul ve esastan reddine, aksi halde takyidat yansıtılarak tescil-terkin hükmü kurulmasını talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın davalı ... yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı ... yönünden kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; taşınmazların inşaat izni karşılığı, kök parselden rızaen terkin edildiğini, bilahare imar planının değişmesi ve inşaat yapılmasının imkansız hale gelmesi nedeniyle açılan tapu iptal ve tescil davaları sonucunda bedelsiz terk edilen kısımlara ilişkin olarak davacılar adına tescil kararı verildiğini ve işbu davanın açıldığını, rızai terk işlemi olmasaydı kök parsele ilişkin kamulaştırma işlemlerine dahil edileceklerini bedelin hak sahiplerine ödenmiş olacağını, 2007 yılı itibarıyla kök parsel için belirlenmiş ve kesinleşmiş olan 906,57 TL'nin uyarlanarak bedelin belirlenmesi gerektiği yönündeki taleplerinin değerlendirilmediğini, 11 parselin hesap alanı ile tapu alanının farklı olduğunu ve infazın mümkün olmadığını, tapu alanının kadastro müdürlüğünce düzeltilmesi gerektiğini ve eksik inceleme ile hüküm kurulduğunu ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kamulaştırmasız el atılan arsa niteliğindeki taşınmaza, mahallinde yapılan keşif sonucu emsal karşılaştırması yapılarak dava tarihindeki değerini belirleyen usul ve kanuna uygun olarak düzenlenen hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre bedellerinin davalı idareden tahsiline karar verilmesi doğru olduğu gibi taşınmazın imar durumu ve konumuna göre belirlenen bedelin uygun bulunduğu, dava konusu taşınmazın cepheli olduğu yolların davalı idare İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığının yetki ve sorumluluk alanında kaldığı ve husumetin doğru yöneltildiği, m² alanlarındaki farklılığın infaz aşamasına etkisi olmadığı, dosya içindeki delillerden dava konusu taşınmaza 1983 yılı sonrası el atıldığı dolayısıyla uzlaşmanın dava şartı olmadığı, belirlenen kamulaştırma bedelinin adil ve hakkaniyete uygun olduğunu, ancak; halihazırdaki Yargıtay uygulamaları gereğince 1983 yılı sonrası el atmalarda nispi harç alınması gerektiği anlaşılmakla; başvurunun reddi ile kamu düzeni gereğince resen değerlendirme yapılarak, İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle asıl ve birleştirilen davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; maktu harca hükmedilmesi gerektiğinin ilave etmek suretiyle, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı tapu malikleri ile davalı idareler arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmazın değerinin biçilmesi ve bedelinin idareden tahsili istemine ilişkindir.
2.Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dava konusu taşınmazlara emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde ve tazminatın davalı ... Başkanlığından tahsiline karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Dava konusu taşınmazlara 1983 yılından sonra fiilen el atılmış olduğundan, Bölge Adliye Mahkemesince nispi harcın hüküm altına alınması yerindedir.
4.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı ...'ndan aşağıda yazılı kalan harcın alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verilmiştir.