"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/770 Esas, 2024/821 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Büyükçekmece 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/23 Esas, 2023/843 Karar
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı idareler vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı idareler vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan inceleme sonucunda;
Miktar veya her paydaş için değeri kesinlik sınırını geçmeyen davalara ilişkin nihaî kararlar, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 362 nci maddesi uyarınca temyiz edilemez. Temyize konu edilen miktarın her paydaş için değeri kesinlik sınırının altında kalması hâlinde anılan Kanun'un 366 ncı maddesi atfıyla aynı Kanun'un 352 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekir.
Dosya içeriğine göre; davalı ... Başkanlığının tüm davacılar, davalı Esenyurt Belediye Başkanlığının ise davacı ... dışındaki davacılar yönünden hüküm altına alınan ve temyize konu edilen miktar Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihi itibari ile kesinlik sınırı olan 378.290,00 TL’nin altında kalmaktadır.
Bu nedenle, davalı ... vekilinin tüm davacılar, davalı Esenyurt Belediye Başkanlığı vekilinin ise ... dışındaki davacılar yönünden temyiz dilekçelerinin reddine karar verildikten sonra, davalı Esenyurt Belediye Başkanlığının davacı ... Derici yönünden gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul ili, ..., ... Mahallesi 1167 ada 7 parsel sayılı taşınmaza fiilen el atıldığından bahisle kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin davalı idarelerden tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın usulden ve esastan reddini talep etmiştir.
2.Davalı Esenyurt Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın usulden ve esastan reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idareler vekilleri istinaf yoluna başvurmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; toplam bedelin ve metrekare birim fiyatının yüksek olduğunu, düzenleme ortaklık payı kesintisi yapılması gerektiğini, uzlaşma dava şartı bulunduğunu, objektif değer indiriminin yapılması gerektiğini, husumetin ilçe belediyesine yöneltilmesi gerektiğini, harç ve vekâlet ücretinin maktu olması gerektiğini ileri sürmüştür.
2.Davalı Esenyurt Belediye Başkanlığı vekili istinaf dilekçesinde özetle; uzlaşma dava şartının uygulanmadığını, mukayeseye alınan emsalin uygun olmadığını düzenleme ortaklık payı kesintisi yapılması gerektiğini, hükme esas alınan bilirkişi raporunda eksik ve hatalı incelenme yapılarak bedelin yüksek belirlendiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki taşınmaza emsal incelemesi yapılarak değer biçilmesinde ve taşınmazın fen teknik bilirkişisi raporunda gösterilen filen yol olarak el atılan 184.90 m²lik ana arter olan kısmı yönünden alınan rapor uyarınca bedelinin davalı ... Başkanlığından tahsiline, Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 2017/28524 Esas, 2018/9527 Karar sayılı kararı ile denetimden geçen aynı kamulaştırma planı içerisinde yer alan komşu 1167 ada 18 parsel sayılı taşınmazın meydanda kalan bölümü yönünden Esenyurt Belediye Başkanlığı sorumlu tutultuğu gibi dosyada mevcut Esenyurt Belediye Başkanlığının 07.11.2018 tarihli yazısı kapsamında dava konusu taşınmazın Esenyurt Belediye Başkanlığının hazırladığı 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planında meydan olarak bırakıldığı, bir başka anlatımla bu kısma Esenyurt Belediye Başkanlığı tarafından el atıldığı ve taşınmazın ilçe belediyesinin sorumluluk alanında kaldığı anlaşıldığından imar planında meydanda kalan 580.2 m²lik kısım yönünden hesaplanan tazminatın Esenyurt Belediye Başkanlığından tahsiline karar verilmesinde ve dosya kapsamına göre taşınmaza 1983 yılından sonra el atıldığından uzlaşmanın dava şartı olmadığı, harç ve vekâlet ücretinin nispi hesaplanmasının yerinde olduğu, böylece mahkeme kararında usul ve kanuna aykırı bir husus bulunmadığı anlaşıldığından, davalı idareler vekillerinin istinaf istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idareler vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Esenyurt Belediye Başkanlığı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiş, ayrıca husumet ve yargı yolu itirazında bulunarak, dava konusu taşınmaza fiilen el atılmadığından idari yargının görevli olduğunu, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kamulaştırmasız el atılan taşınmazın değerinin biçilmesi ve bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
2. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Dosya içindeki bilgi ve belgelere göre; arsa niteliğindeki dava konusu taşınmaza 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak değer biçilmesinde ve dava konusu taşınmazın 580,20 m²lik kısmının bedelinin alınan rapor uyarınca davalı Esenyurt Belediye Başkanlığından tahsiline karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
A. Davalı ... Vekilinin Temyizi Yönünden;
Davalı idare vekilinin temyiz dilekçesinin miktar yönünden REDDİNE,
B.Davalı Esenyurt Belediye Başkanlığı Vekilinin ... Dışındaki Davacılara İlişkin Temyizi Yönünden
Davalı idare vekilinin temyiz dilekçesinin miktar yönünden REDDİNE,
C. Davalı Esenyurt Belediye Başkanlığı Vekilinin Davacı ...'ye İlişkin Temyizi Yönünden;
Davalı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı ... Başkanlığından peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine, davalı Esenyurt Belediye Başkanlığından (... için) aşağıda yazılı kalan harcın alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,08.04.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.