"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi
BİRLEŞTİRİLEN ... . ASLİYE HUKUK MAH. / DOSYASINDA
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne ilişkin verilen ilk derece mahkemesinin kararına karşı; davacı idare, davalı ... ve davalı ... vd. vekillerinin istinaf başvurusu üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'nce istinaf isteminin kısmen kabulü ile hükmün ödemeye ve vekalet ücretine ilişkin bentleri yönünden HMK’nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararı düzeltilmek suretiyle esas hakkında yeniden karar verilmesine dair yukarıda gün ve sayıları yazılı kararının Yargıtay'ca incelenmesi davacı idare ve davalı ... vekillerince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davacı idare, davalı ... ve davalı ... vd. vekillerince yapılan istinaf başvurusunun ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'nce kısmen kabulü ile hükmün ödemeye ve vekalet ücretine ilişkin bentleri yönünden HMK’nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına dair verilen karar, davacı idare ve davalı ... vekillerince temyiz edilmiştir.
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre; arsa niteliğindeki ... ili, ... ilçesi, ... mahallesi, 1660 ada 26 parsel sayılı taşınmazın zeminine 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 11/1-g maddesi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak değer biçilmesi yöntem itibariyle doğru olduğu gibi; üzerindeki yapılara aynı kanunun 11/1-h maddesi uyarınca resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülerek değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1) ... Belediye Başkanlığından dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgede imar uygulaması yapılması halinde kesilecek düzenleme ortaklık payı sorulmadan, ... Mahallesi 1656 ada 7 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve idare adına tescili talebi ile ... 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/245-2016/203 E/K sayılı dosyasına gelen yazı cevabında belirtilen % 25 düzenleme ortaklık payı oranı esas alınarak hüküm kurulması doğru olmadığı gibi, 1656 ada 7 parsel sayılı taşınmazın emsal karşılaştırması sonucu tespit edilen bedelinden % 40 düzenleme ortaklık payı düşülerek hesaplanan m2 birim fiyatı üzerinden tespit edilen kamulaştırma bedeli, Dairemiz denetiminden geçerek 2019/4748 -2019/7339 E/K sayılı ilam ile onandığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla; aynı bölgeden Dairemize intikal eden dava dosyalarına gelen ... Belediye Başkanlığı yazı cevaplarında; taşınmazların mevcut kadastral konumunu koruduğunu, bölgede seçilmiş düzenleme alanı bulunmadığı, imar uygulaması yapılması halinde İmar Kanunu'nun 18. maddesi uyarınca, % 40’a kadar düzenleme ortaklık payı kesilebileceğinin belirtildiği, bu yazıya istinaden mahkemelerce emsal karşılaştırması sonucu tespit edilen bedelden %40 oranında düzenleme ortaklık payı kesildiği ve bu bedellerin Dairemiz denetiminden geçerek onandığı da anlaşıldığından, taşınmazın tespit edilen metrekare birim fiyatından % 40 oranında düzenleme ortaklık payı düşülerek hesaplanan bedel üzerinden kabul kararı verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması,
Doğru olmadığı gibi;
2)Anayasa Mahkemesi'nin 27/11/2020 gün 31317 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 16/07/2020 tarih 2018/104 Esas - 2020/39 Karar sayılı kararı ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 7139 sayılı Kanunla Değişik 10. maddesinin 8. fıkrasının dördüncü cümlesinin; “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit edilen bedelden az olması durumunda hâkim tarafından tespit edilen bedel, fazla olması durumunda idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedel, peşin ve nakit olarak hak sahibi adına, kalanı ise bedele ilişkin kararın kesinleşmesine kadar üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılmak ve kesinleşen karara göre hak sahibine verilmek üzere” bölümü ile yedinci cümlesinde yer alan “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedelden fazla olması halinde fazla olan tutarın bloke edildiğine” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğu ve iptal edildiği nazara alınarak derhal ödenmesi gerektiğinden,
Hükmün yukarıda açıklanan gerekçelerle davacı idare ve davalı ... vekillerinin temyiz isteminin kabulü ile HMK'nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, davacı idare ve davalı ...'den peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harçlarının Hazineye irad kaydedilmesine, 21/12/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.