Logo

5. Hukuk Dairesi2021/7194 E. 2021/11138 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: İki farklı yargı çevresindeki asliye hukuk mahkemeleri arasında yetki ve görev uyuşmazlığı nedeniyle yargı yerinin belirlenmesi.

Gerekçe ve Sonuç: Olumsuz görev uyuşmazlığının oluşabilmesi için aynı yargı çevresi içindeki mahkemeler arasında karşılıklı görevsizlik kararlarının verilmesi ve kesinleşmesi gerektiği, somut olayda ise bu koşulların gerçekleşmediği gözetilerek yargı yeri belirleme talebinin reddine ve dosyanın mahalline iadesine karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada ... 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) ile ... 8. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik-yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -

... 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesince, aralarında, işçi-işveren ilişkisi bulunmayan, aksine, asıl-alt işveren ilişkisi olan davacı alt işveren ile davalı asıl işveren arasındaki davanın Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından görülmesi gerektiği, davanın kamu tüzel kişisi (bakanlık) ile tacir (şirket) arasında açıldığı, bu nedenle tarafların yetki sözleşmesi yaparak yetkili mahkemeyi belirleyebileceği, taraflar arasında tanzim edilmiş olan sözleşmede anlaşmazlıkların çözümünde ... Mahkemelerinin yetkili olduğunun belirtildiği, genel yetkili olan mahkemelerin de yetkisinin devam ettiğini ayrıca belirtilmediği, davalı tarafın süresi içinde cevap dilekçesinde yetki itirazında bulunmuş olduğu ve yetkili mahkemenin ... Mahkemeleri olduğu belirttiği bu nedenle ... Asliye Hukuk Mahkemelerinin görevli ve yetkili olduğu gerekçesiyle görevsizlik-yetkisizlik kararı verilmiştir.

... 8. Asliye Hukuk Mahkemesince ise, davacının, 5510 sayılı Kanun'un tanıdığı % 5'lik prim indiriminden yararlanmak isteği ile sebepsiz zenginleştiğini iddia eden davalı Hazineden alacak isteminde bulunduğu, davanın dayanağının, işverenlerin ./..

prim borçlarına ilişkin ihtilafları ve prim teşvikini düzenleyen 5510 sayılı Kanunun “Prim oranları ve Devlet katkısı” başlıklı 81. Maddesi olduğunu, bu Yasanın 101. maddesinde ise 5510 sayılı Yasa’dan kaynaklanan uyuşmazlıkların çözüm yerinin iş mahkemeleri olduğu belirtildiği bu nedenle ... 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik-yetkisizlik kararı verilmiştir.

Yargı yeri belirlenmesini gerektiren sebepler 6100 sayılı HMK'nın 21. maddesinde “(1) Aşağıdaki hâllerde, davaya bakacak mahkemenin tayini için yargı yeri belirlenmesi yoluna başvurulur:

a) Davaya bakmakla görevli ve yetkili mahkemenin davaya bakmasına herhangi bir engel çıkarsa,

b) İki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesi konusunda bir tereddüt ortaya çıkarsa,

c) İki mahkeme de görevsizlik kararı verir ve bu kararlar Kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşirse,

ç) Kesin yetki hâllerinde, iki mahkeme de yetkisizlik kararı verir ve bu kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşirse” şeklinde düzenlenmiştir.

Somut olayda, ... 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesince kendi yargı çevresinde olan asliye hukuk mahkemesine görevsizlik kararı verilmesi (o mahkemece de gerekiyorsa yetkisizlik kararı verilmesi) gerekirken; farklı yargı çevresindeki ... 8. Asliye Hukuk Mahkemesine görevsizlik kararı verildiği, ... 8. Asliye Hukuk Mahkemesince de ... 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı verilerek dosyanın ... 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği, bu kararın da kesinleşmesi üzerine dosyanın merci tayini için Dairemize gönderildiği anlaşılmaktadır. Oysa ki, olumsuz görev uyuşmazlığından bahsedilebilmesi için ... 8. Asliye Hukuk Mahkemesince, ... İş Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı verilerek dosyanın ... İş Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi, ... İş Mahkemesinin de görevsizlik kararı vermesi ve bu kararın kesinleşmesi gerektiği nazara alındığında merci tayini için aranan "iki mahkeme arasında olumsuz görev uyuşmazlığı bulunması" koşulunun henüz gerçekleşmediği kuşkusuzdur. Bu nedenle merci tayini koşulları oluşmadığından dosyanın mahalline iadesine karar vermek gerekmiştir.

Bu aşamada yargı yeri belirleme koşulları bulunmayan dosyanın MAHALLİNE İADESİNE, 11/10/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.