"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
KARAR : Düzeltilerek Yeniden Esas Hakkında Verilen Karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gaziosmanpaşa 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 17 inci maddesine dayanan tapu iptal ve tescili istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, davacı idare vekilinin istinaf başvuru talebinin kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usûl eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; DSİ Genel Müdürlüğünün ... Projesi İnşaatı nedeniyle İstanbul ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 858 parsel sayılı taşınmazın idarece kamulaştırıldığını, kamulaştırma bedellerinin yatırıldığını ve noter tebligatlarının kamulaştırma tarihindeki maliklerin adına çıkartıldığını, Çatalca 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1999/14 Esas, 1999/158 Karar sayılı dosyası ile idare aleyhine tezyidi bedel davası açıldığını, mahkeme sonucu hükmedilen bedelin de ödendiğini; ancak ferağ işlemi yapılmadığından taşınmazın idare adına tescil edilemediğini ileri sürerek 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi gereğince taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalılar Fatma, Sema ve ... vekili Avukat ... cevap dilekçesinde; dava konusu parselin muris ...'dan kendilerine intikal ettiğini, murisin kamulaştırma bedeli almadığı gibi bedel artırım davası da açmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
2. Davalılar ... ve ... vekili cevap dilekçesinde; davalıların aradan uzun yıllar geçmesi nedeniyle hangi taşınmazlarının kamulaştırıldığını hatırlamadıklarını, idare tarafından usulü işlemler gerçekleştirilmiş ise ve müvekkil tarafından bedel artımı davası açılmış ise bu durumun gelen evrakların incelenmesinden anlaşılacağını, haksız ve yasal dayanaktan yoksun davanın reddine, mahkeme aksi kanaatte ise davalı taraf ferağ vermeye davet edilmediğinden yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Çatalca 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1999/14 Esas sayılı dosyasında tezyidi bedel davası açan davalılar ..., ... ve ... ile Hatice Bekbaş mirasçıları yönünden davanın kabulüne, İstanbul ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 858 No.lu parsel sayılı taşınmazın davalı kök muris ... adına olan tapu kaydının iptali kabul kararı verilen davalılar hisselerinin iptali ile davacı idare adına tapuya tesciline, davalılardan ... mirasçıları ile ... Özkan mirasçıları aleyhine açılan davanın ise reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf isteminde bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde; dava konusu taşınmazın kamulaştırma belgelerinin ... Özkan ile ...'a noter aracılığıyla tebliğ edildiğini ve kamulaştırma bedellerinin ödendiğini, dolayısıyla bu kişilerin mirasçılarına karşı açılan davanın da kabulünün gerektiğini, ayrıca davanın açılmasına davalıların sebebiyet verdiği gözetilerek idare lehine vekalet ücretine hükmedilerek, davalılar lehine hükmedilen vekâlet ücretinin de kaldırılmasına karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu İstanbul ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 858 parsel sayılı 10.300.00 m² yüzölçümlü taşınmazın 1995 yılında davacı idare tarafından ... baraj inşaatı sebebi ile kamulaştırılmasına karar verildiğini, kamulaştırma noter tebligatlarının kamulaştırma tarihindeki malikler adına çıkartıldığını, kamulaştırma bedellerinin bankaya bloke edildiği ve bir kısım davalılar ..., ... ve ... ile Hatice Bekbaş tarafından Çatalca 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1999/14 Esas sayılı dosyası ile tezyidi bedel davası açıldığını; ancak ferağ işlemi yapılmadığından eldeki davada 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi gereğince taşınmazın idare adına tescilinin talep edildiği anlaşılmış olup kamulaştırılan taşınmazın 17 nci maddesine göre kamulaştırmayı yapan idare adına tesciline karar verilebilmesi için davadan önce kamulaştırma işleminin usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi ile birlikte kamulaştırma bedeli ile artırılan bedelin koşulsuz olarak mal sahibi adına bankaya bloke edilmesi, bir başka deyişle kamulaştırma işleminin adli ve idari yönden kesinleşmesi gerekmekte olup somut uyuşmazlıkta bedel artırım davası açan davalılar hissesi bakımından davanın kabulü ile tapu kaydındaki paylarının iptali ile idare adına tesciline, diğer davalılar bakımından ise kamulaştırma bedelinin depo edildiğine dair bir belge dosyaya sunulmadığından anılan davalılar yönünden davanın reddine karar verilmesine ilişkin ilk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı idare vekilinin istinaf başvurunun kısmen kabulü ile bir kısım davalılar bakımından davanın kabulüne karar verildiği gözetilerek, davacı taraf lehine vekâlet ücretine hükmedilip kamu düzeni yönünden yapılan incelemeye göre ise haklarında açılan dava kabul ve reddedilen davalılar açıkça belirtilmeyerek infazda tereddüte yol açılması, karar başlığında davalı ... Bektaş'ın vekilinin kimlik bilgilerine yer verilmemesi ve yargılama sırasında öldüğü anlaşılan davalı ...'ın mirasçıları da karar başlığında gösterilmemesi hatalı olduğundan hükmün bu hususlardan düzeltilmek suretiyle yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde belirttiği hususları tekrar etmekle beraber, tüm davalılar yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, kamulaştırılan dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 86100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ile 371 inci maddeleri
2. 2942 sayılı Kanun'un 17 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dava konusu İstanbul ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 858 parsel sayılı 10.300.00 m² yüzölçümlü taşınmazın 1995 yılında davacı idare tarafından ... baraj inşaatı sebebi ile kamulaştırılmasına karar verildiği, kamulaştırma noter tebligatlarının kamulaştırma tarihindeki malikler adına çıkartıldığı, bir kısım davalılar ..., ... ve ... ile Hatice Bekbaş tarafından Çatalca 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1999/14 Esas sayılı dosyası ile tezyidi bedel davası açıldığı, eldeki davada 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi gereğince taşınmazın idare adına tescilinin talep edildiği anlaşılmış olup kamulaştırılan taşınmazın kamulaştırma kanununun 17 nci maddesine göre kamulaştırmayı yapan idare adına tesciline karar verilebilmesi için davadan önce kamulaştırma işleminin usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi ile birlikte kamulaştırma bedeli ile artırılan bedelin koşulsuz olarak mal sahibi adına bankaya bloke edilmesi gerekmekte olup somut uyuşmazlıkta, davalılar ... ve ... mirasçıları bakımından adlarına çıkartılan kamulaştırma noter tebligatları usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş ise de kamulaştırma bedelinin depo edildiğine dair bir belge dosyaya sunulmadığı anlaşılmış, çekişmesiz kamulaştırma bedelinin davalılar ... ve ...'a isabet eden bölümün bankaya bloke edilip edilmediği, şayet bloke edilmişse bloke edildiğine ilişkin makbuz, dekont vs. belgelerin ilgili idareden ve bankadan sorularak alınacak yazı cevapları doğrultusunda karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,14.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.