"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
KARAR : Davanın Kabulü
Taraflar arasındakii 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan yapı,müştemiat ve ağaçların davacı idareye aidiyetne ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucu,mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; .... Mamak/ Ankara adresindeki gecekondu, müştemilat ve ağaçlar, Mamak Belediye Başkanlığı ile TOKİ Başkanlığı arasında imzalanan protokol gereğince ... Mahallesi Kentsel Yenileme ve gecekondu dönüşüm projesi kapsamında kaldığını, Mamak Belediye Başkanlığı ile TOKİ Başkanlığının 2985 Sayılı Toplu Konut Kanununun 775 Sayılı Gecekondu Kanununun 5193 Sayılı Belediye Kanunu'nun (2952 Sayılı Kanun), 775 sayılı Gecekondu Kanunu'nun ( 775 sayılı Kanun), 5193 sayılı Belediye Kanunu'nun (5193 sayılı Kanun), 2952 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 2952 sayılı Kanun) 3194 Sayılı İmar Kanununun (3194 sayılı Kanun) 6306 SK.na dayanak alarak 14.8.2012 tarihinde protokol imzalandığını, kamu yararı kararı alındığını, dava konusu taşınmazın gecekondu, müştemilat ve ağaçların kamulaştırma bedelinin tespitine, TOKİ adına devrine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili dilekçesinde özetle; Ankara 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/192 Esas sayılı dosyası ile aynı konudu dava açıldığı davanın yargı yolu itirazı nedeniyle reddedilerek sonuçlandığını, henüz kararın kesinleşmediğini, bu dosya içinde bilirkişi incelemesi yaptırıldığını, bu nedenle davaya açmakta davacının hukuki menfaati olmadığından davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 15.10.2015 tarihli ve 2014/407 Esas, 2015/407 Karar sayılı kararı ile ağaç yapı ve enkaz bedelinin davalıya ödenmesine, dava konusu gecekondunun davacıya ait olduğunun tespitine karar vermiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairemizin 23.05.2017 tarihli ve 2016/7920 Esas, 2017/13707 Karar sayılı bozma ilâmı ileMamak Belediye Encümenince de 05/08/2014 tarihli kararıyla tapu tahsisli gecekondu park alanında kaldığından, davalıya 39790 ada 1 parselden arsa tahsisi yapılmış ise de; arsa tahsisi gerçek tapuya dönüşmediğinden, davalıya ait yapının 1. katının müştemilatıyla birlikte yapı ile ağaçların bedeline hükmedilmesi gerektiğinden bahisle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemesince Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 07.11.2019 tarihli ve 2018658 Esas, 2019/618 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1.Mahkeme kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunulmuştur.
2.Dairemizin 10.11.2020 tarihli ve 2020/3775 Esas, 9601Karar sayılı bozma ilamı ile;
a.Dosya içindeki fen bilirkişisi raporunda giriş katında depo-kömürlük olarak kullanılan 50 m²'lik bodrum kat, davacı idarenin kıymet takdirinde yapı sınıfı 3/A olarak belirlendiği gibi, bozma öncesi hükme esas alınan bilirkişi raporunda 3 sınıf A grubu olarak kabulüyle değer biçildiği ve bu husus Dairemizce bozma nedeni yapılmadığı halde, davalı lehine oluşan usuli kazanılmış hak ihlal edilmek suretiyle yapı sınıfının 1/ B olarak kabulüyle eksik bedel tespiti,
b. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda 99 m²'lik kısmın bedeli hesaplanırken % 32 yıpranma bedeli düşülmesi gerekirken, yapı bedelinin % 32'si alınmak suretiyle yapı bedelinin eksik hesaplanması,
c.-Mahkemece bozma öncesi ve bozma sonrası tespit edilen kamulaştırma bedellerine 2942 sayılı Kanunun 10 uncu maddesine 6459 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi ile eklenen hüküm gereği dava dört ay içinde sonuçlandırılmadığından yasal faize hükmedilmemesi,
d. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 12055/17 numaralı başvuru sonucu verilen 23.10.2018 tarihli karar ve Anayasa Mahkemesinin 2016/9364 başvuru numarası, 01.06.2019 gün ve 30791 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan kararı da gözönünde alındığında, davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi gerektiğinin düşünülmemesi,
e. Mahkemece tespit edilen kamulaştırma bedelinin hükümde açıkca yazılı olmaması,
f. 7139 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kanun'un 10/8 fıkrası gereği bozma sonrası tespit edilen bedelde artış olması halinde bu kısım için 7139 sayılı Kanunla yapılan değişiklik hükümlerine göre işlem yapılması gerektiğinden bahisle bozma kararı verilmiştir.
D.Mahkemece ikinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Davanın kabulüne karara verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı idare vekili verdiği temyiz dilekçesinde özetle; kamulaştırma konusu gecekondunun enkaz bedeline hükmedilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; davaya konu yapının iki katlı olduğunun kabulü ile 270 metrekarenin bedelinin tespiti gerektiğinin ileri sürerek temyiz itirazında bulunmuştur.
C. Gerekçe
Mahkemece bozma ilamı gereğince inceleme ve işlem yapılarak davanın kabulü ile kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırma bedelilinin faiziyle davacıdan alınarak davalıya ödenmesi ve davalıya ait yapının birinci katının müştemilatı ve ağaçlarla birlikte davacıya ait olduğunun tespitine karar verilmiştir.
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık ,kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 26/9/2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2.2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10 uncu ve11 inci madesi
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunu’nun geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 26/9/2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla, davacı ve davalı idare vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü diğer nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
3.Mahkemece 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanununun 10 uncu maddesine 6459 sayılı Yasanın 6 ncı maddesi ile eklenen hüküm uyarınca, dava dört ay içerisinde sonuçlandırılamadığından, kamulaştırma bedeline yasal faiz yürütülmesine karar verilmiş ise de; bozma kararı öncesi hükmedilen bedele ilk karar, fark bedele ise son karar tarihine kadar faiz yürütülmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirdiği gibi
4.Mahkemece tespit edilen kamulaştırma bedelinin davalıya ödenmesi kararı verilmekle yetinilmesi gerekirken infazda tereddüt uyandıracak şekilde karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
Ne var ki bu hataların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 1086 sayılı Kanun'un 438 inci maddesnin 7 inci bendi gereğince kararın düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Taraf vekillerinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Temyiz olunan kararının Ankara 37 inci Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/331 Esas, 2021/272 Karar sayılı kararını ( 1 inci) bendinin (b) fıkrasında yer alan (62.508,14 TL'nin) ibaresinden sonraki kısmın tümü ile hükümden çıkarılmasına,yerine'' davalıya ödenmesine ve Mahkemece birinci bozma öncesi tespit edilen 5.785,77 TL ye 16.12.2014 tarihinden ilk karar tarihi olan 15.10.2015 tarihine,birinci bozma kararı sonrası tespit edilen 18.553,75 TL ye 16.12.2014 tarihinden ikinci karar tarihi olan 07.11.2019 tarihine, ikinci bozma kararı sonrası 43.954,39 TL fark bedele 16.12.2014 tarihinden son karar tarihi olan 15.06.2022 tarihine kadar yasal faiz işletilmesine'' ibaresinin yazılması suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Taraflardan peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine, 21.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi