"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
KARAR : Kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 31 inci maddesinin (b) bendi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini istemine ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesinin kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Adıyaman ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, 1179 ada 350 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydına 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin (b) bendi gereğince konulan şerhin terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; kamulaştırmasız el atma nedeniyle irtifak hakkının tescilinin davacıların taşınmazı devri sebebiyle yapılamadığını, 31/B şerhinin kıyasen kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davalarına da uygulanabileceğini, aynı vekil tarafından açılan seri davalarda Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin (AAÜT) 22 nci maddesine göre vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğini belirterek yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 23.09.2020 tarihli ve 2020/479 Esas, 2020/845 Karar sayılı kararıyla; davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 28.10.2021 tarihli ve 2021/802 Esas, 2021/2820 Karar sayılı kararı ile kamulaştırmasız el atma davalarının haksız fiilden kaynaklanan bir dava olup, idarenin el atması karşılığında ödenen bedelin kamulaştırma bedeli değil, tazminat olduğu, 2942 sayılı Kanun'a ilişkin hükümlerin kıyasen uygulanacağı; ancak usulüne uygun bir kamulaştırma işlemi yapılması halinde uygulama olanağı olan 2942 sayılı Kanun'un 31/b maddesinin bu tür davalarda kıyas yoluyla uygulanamayacağını, taşınmazdan kamulaştırma yapılmaksızın geçirilen enerji nakil hattı nedeniyle davalı idare lehine irtifak hakkı tesis edilmesi halinde, tesis edilen irtifak hakkının tapuya tescil edilmesi yerine, 2942 sayılı Kanun'un 31/b maddesi uyarınca satılamaz şerhi konularak taşınmaz payının devrini engellemenin davacının mülkiyet hakkına orantısız bir müdahale olacağını, Adıyaman Tapu Müdürlüğünün yazılarından şerhin terkini için ilgili idarenin resmi yazısı ile talepte bulunması şartı arandığı ve bu nedenle resen işlem yapılmadığı, ayrıca idarenin de terkin için başvuruda bulunmadığı anlaşıldığından, davacının mülkiyet hakkını sınırlandıran bu şerhin kaldırılmasına ilişkin iş bu davayı açmakta hukuki yararı olduğu, aynı vekil tarafından açılan davaların davacılarının ve dava konusu parsellerin farklı oldukları, mecburi dava arkadaşlığı bulunmadığı, seri dava vekalet ücreti ile ilgili yasal şartların oluşmadığından ilk derece mahkemesinin vekille temsil edilen davacı yararına hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'nin 22 nci maddesine göre iş bu dava seri dava ile ilgili düzenlemelere bakıldığında seri davanın yasal şartlarını taşımadığından mahkeme kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davalı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairece yapılan inceleme sonucunda, Dairemize aynı bölgeden intikal eden ve eldeki dava dosyası ile aynı nitelikte olduğu anlaşılan dosyalar birlikte gözetildiğinde karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'nin 22 nci maddesi uyarınca uyuşmazlığın seri dava niteliğinde olduğu kabul edilerek davacı lehine hükmedilen vekalet ücreti hakkında kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Adıyaman 4. Asliye Hukuk Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Birinci Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 22 nci maddesi uyarınca hesap edilen 4.600,00 TL maktu vekalet ücretine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; davacı tarafa idareye başvurmadan iş bu davayı açtığını, 31/B şerhinin daha önce açılan kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davasında konulduğunu, irtifak hakkının tapuda tescil edilebilmesi için kararın kesinleşmesi ve ayrıca tescilin yapılabilmesi için ilamda adı geçen davacının tescil tarihinde malik olması ve karar kesinleşmiş olsa dahi tapu müdürlüğünce hemen tescil işlemi yapılamadığını, şerhin kamu menfaati için konulduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin (b) bendi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun'un (6100 sayılı Kanun) 359 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 31 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
2. Adıyaman ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, 1179 ada 350 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini ile bozma kararına uyularak eldeki dava dosyası ile aynı nitelikteki diğer dosyaların sayısı gözetilerek AAÜT'nin 22 nci maddesi uyarınca hesap edilen vekâlet ücretine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
22.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.