"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, ( eski 553 parsel) 141 ada 5 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazın 9.835,22 m²lik kısmının 2942 sayılı Kanun uyarınca kamulaştırıldığını; kamulaştırma konusu taşınmazın ... Belediyesi sınırları içinde 1/1000 ölçekli ... Yalıkavak ilave ve revizyon imar planında kısmen doğal karakteri korunacak alanda kısmen de yol alanında kalmakta olan imarlı taşınmaz olduğunu, öncelikle kamulaştırma kararının iptali istemi ile açtıkları davanın sonucunun beklenmesine, taşınmazın değerinin doğru ve kabul edilebilir bir şekilde belirlenmesine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece davadaki taleplerinin kabul görülmesine rağmen vekâlet ücretine hükmedilmediğini, kamulaştırma bedelinin yüksek belirlendiğini ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; kamulaştırma işleminin iptal edilerek davanın yasal dayanağının ortadan kalktığını, kamulaştırma bedelinin çok düşük belirlendiğini, kamulaştırılan alanın tarla vasfında olarak değerlendirilmesinin kabul edilemeyeceğini, ... Belediye Başkanlığından gelen yazılarda söz konusu alanın imar planı sınırları içinde olduğunun açık bir şekilde belirtilmiş iken alanın halen tarla olarak görülmesinin kabul edilemeyeceğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davanın ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 141 ada 5 parsel (eski 553 parsel) sayılı taşınmazın krokide "B" harfi ile gösterilen 9.835,22 m²lik kısmının kamulaştırılması talebi ile açıldığı, işbu dava açıldıktan sonra davalı-malik tarafından kamulaştırma kararının iptali istemi ile dava açıldığı, ... 2. İdare Mahkemesinin 2018/672 Esas, 2020/1398 Karar sayılı dosyası üzerinden görülen davada 24.12.2020 tarihinde dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, verilen kararın istinaf edildiği, istinaf isteminin reddine karar verilmesine müteakip 02.11.2021 tarihinde kesinleştiği anlaşıldığından eldeki davanın da dayanağının ortadan kalktığı görülmekle davanın reddine karar verilmesi gerektiğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin üç numaralı alt bendi gereğince yeniden esas hakkında hüküm kurulmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı Hazine vekili temyiz dilekçesinde; dava konusu taşınmaz ile ilgili imar planları geçerli olup kamulaştırma işlemleri hukuka uygun olarak yürütüldüğünden davanın reddine karar verilmesinin doğru olmadığını ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dava konusu ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 141 ada 5 parsel (eski 553 parsel) sayılı taşınmazın 9.835,22 m²lik kısmının kamulaştırılması talebi ile dava açıldığı, işbu dava açıldıktan sonra davalı-malik tarafından kamulaştırma kararının iptali istemi ile ... 2. İdare Mahkemesinin 2018/672 Esas, 2020/1398 Karar sayılı dosyasında dava açıldığı, görülen davada 24.12.2020 tarihinde dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, verilen kararın istinaf isteminin reddine karar verilmesi üzerine 02.11.2021 tarihinde kesinleştiği anlaşıldığından eldeki davanın dayanağının ortadan kalktığı görülmekle davanın reddine karar verilmesi yerindedir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, davacı idare vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı Hazine vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.