"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/506 Esas, 2022/4143 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/543 Esas, 2019/23 Karar
Taraflar arasındaki hakimin müdahalesi davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usl eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar dava dilekçesinde özetle; müvekkilleri ... ilçesi, ... Mahallesi 308 ada 10 parselin paydaşları olduğunu, bu taşınmaz üzerine plan ve projesine uygun olarak inşa edilen Pirinç İşhanı adı ile bilinen işhanı 17.06.1994 yılında alınan yapı ruhsatına uygun olarak 09.08.1996 yılında inşası bitirilerek yapı kullanma izin belgesi ... Belediye Başkanlığından alındığını, bu tarihten sonra paydaşlar kendi aralarında paylaşarak kat mülkiyeti tapularını nizasız aralarında aldıklarını, daha sonra dükkan, büro ve meskenden oluşan 77 bağımsız bölümden bazıları maliklerince üçüncü şahıslara satıldığını, buna göre 5 ve 12 bağımsız bölüm numaralı meskenler ...'a, 16 bağımsız bölüm numaralı mesken ... 3 bağımsız bölüm mesken ...'a, 1 nolu bağımsız bölüm meskenin ...'a, 7 nolu bağımsız bölüm meskenin ...'a, 19 nolu bağımsız bölüm meskenin ... , 17 nolu bağımsız bölüm meskenin ... 14 nolu bağımsız bölümün meskenin ...'a maliklerince satılarak kat mülkiyeti bağımsız bölümlerin intikal edildiğini, bu tarihten sonra ... İşhanı Site Yönetimi ve tüm kat maliklerinin iştiraki ile söz konusu işhanında bodrum kat, zemin kat, asma kat ve 1. Katlarında ortak alanlar dahil tüm mahalleri kapsar şekilde taşınmazı ve bağımsız bölümlerini yeniden kurgulayan ve binanın taşıyıcı sistemini güçlendirerek deprem mevzuatına uygun hale getiren tadilat planı kat malikleri kurulunda tüm maliklerin katılımı ile oy birliği ile kabul ve tasdik edildiğini, ayrıca hazırlanan tadilat projesi, yapılan tadilata ilişkin masrafların kimin tarafından yapılacağı, birleşmeyle oluşan dükkanlara ait bağımsız bölümlerin kime ait olacağı ve arsa paylarında değişme bulunmaması nedeniyle 2, 3, ve 4. Kat bağımsız bölüm maliklerinin bedel talebi olmayacağı hususu kat maliklerinin tamamının katılımı ve oybirliği ile kabul edildiğini, buna göre satılarak devri yapılan tüm binanın ve bu arada mesken katlarının sadece taşıyıcı sistemlerinin güçlendirilmesini ihta eden bodrum, zemin, asma kat ve 1. Kat (ofis katı) katlarında ise ofisleri birleştirmek, dükkanları birleştirmek suretiyle bağımsız bölüm sayıları azaltıldığını, bodrum ve zemin katlarında eski bağımsız bölüm alanlarının bir kısmı enerji odası, sığınak, depo, bekçi odası planlanarak ortak kullanım alanlarının arttırıldığını, yapılan dükkan, ofis ve asma kat birleştirmeleri sonucunda bağımsız bölüm toplam alanlarında ve bağımsız bölümlere intikal eden bağımsız bölüm arsa paylarında hiçbir değişiklik öngörülmediğini ve yapılmadığını, daha önce 77 olan bağımsız bölüm sayısı projesine uygun olarak 56'ya düşürüldüğünü, davalılara satılan mesken katlarında sadece güçlendirme yapıldığı için bağımsız bölüm arsa payı miktarlarında kat malikinin aleyhine hiçbir değişiklik düşme meydana gelmediğini, bina tüm kat maliklerinin onayı ile kabul edilen tadilat projesine göre tüm giderler müvekkillerince yapıldığını, binada daha önce bulunmayan enerji odası, sığınak, depo, bekçi odası planlanarak ortak kullanım alanları tüm kat maliklerinin lehine davacı bodrum zemin, asma kat ve 1. Kat maliklerinin aleyhine (ortak alanlar davacıların bağımsız bölümlerinden alınmıştır) arttırıldığını, tüm bina ise yeni deprem yönetmeliği hükümlerine göre taşıyıcı sistemi güçlendirildiğini, bunun karşılığında davacı kat maliklerinin dışında hiçbir kat malikinin giderlere katılmının olmadığını, plan ve projesine ve ilgili imar mevzuatına uygun olarak yapıya ... Belediye Başkanlığınca 17.08.2015 tarihinde yapı kullanma izin belgesi düzenlenerek verildiğini, ancak bu arada tadilat ruhsatı aşamasında kat maliki durumunda olan ve ancak yapı kullanma ruhsatı aşamasında iken yaşanan ölümler veya tapuda yapılan satışlar nedeniyle kat maliklerinde bazı değişiklikler olduğunu, buna göre, 5 ve 12 bağımsız bölüm numaralı meskenler satış nedeniyle davalı ... Bankası A.Ş'ye, 16 bağımsız bölüm numaralı mesken ...'ın ölümü nedeniyle mirasçılarınca davalı ...'a, 3 nolu bağımsız bölüm meskenin ...'in ölüm nedeniyle mirasçılarınca davalı ...'a satış ve devredildiğini, yeni bağımsız bölümün yapılmasına katılmayan kat maliklerinin arsa paylarından yeni tahsis sebebiyle azalan kısmın bedeli kendilerine ödenmek şartıyla yeni yapılan bağımsız bölüm kat irtifakı kurulmasına dair olan eski resmi senet gereğince kat mülkiyetine çevrilerek onu yaptıranın mülkü veya yaptırılanların ortak mülkü olur ve kat mülkiyeti kütüğünün ayrı bir sayfasına yeni malik veya malikler adına tescil edilir şeklindeki 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nun (634 sayılı Kanun) 44/son maddesi gereğince yeni bağımsız bölümün yapılmasına katılmayan kat maliklerinin arsa paylarından yeni tahsis sebebiyle azalan kısmın bedeli kendilerine ödenmek şartıyla yeni yapılan bağımsız bölüm, kat irtifakı kurulmasına dair olan eski resmi senet gereğince kat mülkiyetine çevrilerek onu yaptıranın mülkü veya yaptırılanların ortak mülkü olur ve kat mülkiyeti kütüğünün ayrı bir sayfasına yeni malik veya malikler adına tescil edilebileceğini, açıklanan nedenlerle dava konusu taşınmazlarda paydaşlığın 634 sayılı Kanun'un 44 ncü vd. maddeleri gereğince bodrum, asma kat, zemin, 1. katlarda birleşme ve yenileme ile oluşan diğer kat maliklerinin arsa paylarında azalmaya neden olmayan ve yaptıranların tamamı davacılan olan bağımsız bölümlerin kat mülkiyeti kütüğünün ayrı bir sayfasına müvekkiller adına tescil edilmek suretiyle kat mülkiyeti kurulmak suretiyle veya yukarıdaki talebinin uygun bulunmadığı takdirde yine 634 sayılı Kanun'un 10 uncu vd. maddeleri gereğince ortaklığın kat mülkiyeti kurulmak ve bağımsız bölümler maliklerine tahsil edilmek suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmesini ve tüm yargılama giderleri ve avukatlık ücretlerinin davalılar üzerinde bırakılmasını müvekkilleri adına talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... Bankası vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili bankanın taşınmaz üzerinde bulunan 2. Kat - 5 nolu bağımsız bölüm ile 3. Kat 12 nolu bağımsız bölümlerin önceki paydaşlardan ... isimli kişiden satın almak suretiyle maliki olduğunu, yapılan tadilat neticesinde söz konusu taşınmazda müvekkil bankanın dava konusu yerin arsa payında bir azalma olup olmadığı tarafınca bilinemediğini, bu nedenle mahkemece yapılacak keşif ve inceleme sonucunda müvekkili bankanın mülkiyetinde bulunan 2. Kat 5 nolu bağımsız bölüm ile 3. Kat 12 nolu bağımsız bölümlerin arsa paylarında azalma bulunmadığının tespiti halinde davaya ilişkin bir itirazlarının olmayacağını, herhangi bir azalma olduğu takdirde arsa payı bedelinin müvekkil bankaya ödenmesini talep ettiğini zira bu takdirde yapılan tadilat ile müvekkil bankanın zararı doğacağından talep edilmesi gerekeceğini, açıklanan nedenlerle dava konusu ortaklığın giderilmesi suretiyle kat mülkiyeti oluşturulması ... ... Mahallesi 308 ada 10 parselin 2 - 3 ve 4. Katları dışındaki katlarda ve alanlarda davacıların yaptığı tadilat nedeniyle müvekkili bankaya ait 2. Kattaki 5 nolu ve 3. Kattaki 12 nolu bağımsız bölümlerde, arsa paylarında konumunda herhangi bir değişiklik azalma bulunmaması halinde, davaya itirazlarının bulunmadığını ancak bu tadilatlar nedeni ile mahkemece yapılacak tespitlerle müvekkil bankaya ait bağımsız bölümlerin arsa praylarında konumunda ve büyüklüğünde herhangi bir azalma olduğunun tespiti halinde ise bu azalmanın tespiti ile mahkemece buna göre karar verilmesini, davaya konu yerlerle ilgili olarak müvekkili bankadan tapu sicil müdürlüğünde kat mülkiyeti işlemleri ile ilgili olarak işlem yapılması için onay istenmediği, herhangi bir talepte bulunulmadığı, bu durumda ve taleplerden dava dilekçesinin tebliği ile haberdar olunduğu da nazara alınarak davanın açılmasına sebebiyet vermediğini, müvekkili banka açısından karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesini, davanın açılmasına müvekkil banka sebebiyet vermediğinden, yargılama giderleri ve ücreti vekâletin davacılara tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı ... cevap dilekçesi özetle; öncelikle binanın tadilatına yardımcı olmak adına kat malikleri kurulu toplantısında verdiği onay ve akabinde işlerin hızlı yürümesi adına verdikleri vekaletname dolaysıyla herhangi bir haklarından vazgeçmediklerini, bu bağlamda mahkemeden talebinin tadilat sonrasında yeni kurulacak kat mülkiyeti dağılımında tadilat öncesindeki haklarının gözetilmesi, tadilat sonrasında eğer varsa kullanım eksikliği veya değer kaybından kaynaklı kayıpları ile dükkanlara ve bürolara dahil edilen ortak kullanım alanlarından ötürü davacılar lehine hakkaniyete aykırı değer artışlarından kaynaklanan haklarının denkleştirme yoluyla telafi edilmesi gerektiğini, açıklanan nedenlerle ve resen nazara alınacak sebeplerle ortaklığın bu hususlarla riayet edilerek giderilmesini talep etmiştir.
3. Davalı ... cevap dilekçesi ile mahkemece yapılan iş bu dosya ile açılan davada davacılar öncelikle kendilerine ait bağımsız bölümlerin ayrılması, mümkün değilse tüm taşınmazdaki bağımsız bölümlerin ayrılarak ortaklığın giderilmesini talep ettiklerini, bununla birlikte taşınmaz üzerindeki binada yapılan tadilat sonrasında davalılara ait bağımsız bölümlerde arsa payı değişikliği olmayacağı iddiasıyla denkleştirme yapılmaksızın ortaklığın giderilmesini talep ettiklerini, öncelikle mevcut ana taşınmaz ...'nın simge binalarından ve tam merkezde olduğunu, insanlar arası iletişimde yön bulmak içinde kullanılmakta olduğunu, tam şerhin merezinde olduğunu, zaman içerisinde değişen ve gelişen ... ilçesinin ihtiyaçlarına mağaza yapısı ile cevap veremeyen dava konusu olan taşınmazın giriş ve 1. Katında mağazaların ortasındaki geniş ve uzun koridorlar mağazalara katılarak geniş havalandırma boşluğu iptal edilip mağazalara katılarak binanın ana girişlerden birisi mağazalara katılarak asansörü projede gösterip ancak asansör takmayarak kutu - kutu olan mağaza bölümleri, derinliği olan tekli ve büyük kullanışlı formata sokulduğunu, mağazalara derinlik kazandırıldığını ve rantable hale getirildiğini, davacıların bu şekilde bir mağaza yapabilmek için (tamamen kendi menfaatleri için) belediye ye tadilat ruhsatı için başvurulduğunu ve binada çürük kolanlar çıktığını, belediye ise çürük kolanlara yönelik güçlendirme projesi durumunda ruhsat vereceğini beyan ettiğini ve bu nedenle tadilat davacıların çok büyük menfaati nedeniyle tadilat masraflarınıda kendi çıkarlarının devasa büyük olması nedeniyle kendi bütçelerinden yaptıklarını, amaç ortak kullanım alanlarının tadilat ruhsatı altında yeni daha geniş ve daha gösterişli mağazalarına katma sinsi plan olduğunu, açıklanan nedenlerle ortaklığın bu hususlara riayet edilerek giderilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili istinaf talebinde özetle; tüm maliklerin katılımıyla oy birliği ile kat malikleri kurulundan verilen karara binaen tadilat projesi yaptırdıklarını, bu tadilat projesinin o zamanki tüm kat maliklerinin onayı ile kabul edildiğini ve bu onaya dayanarak tadilat projesi uyarınca ... Belediyesinden yapı ruhsatı alındığını, bu şekilde yaptırılan ve tüm kat maliklerinin onayını taşıyan tadilat projesi uyarınca binada gereken tadilatlar yapıldığını ve projesine uygun yeni kat planı ortaya çıktığını, buna göre binadaki tüm tadilat giderlerini davacılar karşıladığı gibi, davalıların kendi paylarında bir azalma da meydana gelmediğini, tadilat projesine uygun şekilde yapılan tüm binaya daha sonra belediyesince yapı kullanma ruhsatı da düzenlendiğini, keza davalıların bulunduğu katlarda kat planı ve bağımsız bölüm sayı ve niteliklerinde, tadilat projesinde ve fiili uygulamada hiçbir değişiklik olmadığını, her ne kadar sonradan kat maliklerinin bir kısmı değişmiş olsa bile, o zamanki kat maliklerinin oy birliği ile onaylanan tadilat projesine uygun yapılan binada, sonradan bazı bağımsız bölümlerin sahipleri tadilat projesi ve bağımsız bölüm listesine uygun olarak kat mülkiyetine çevrilmesine muvafakat etmediklerini gerekli onayları vermediklerini, söz konusu davalıların eylemi hakkın kötüye kullanılması ve iyiniyet kurallarına aykırı bir davranış olduğunu, davalıların(önceki maliklerin) onayı ile tadilat projesini yaptırdığını, yapı ruhsatı alarak, binaya komple masraf yaparak, işi bitirmiş ve yapı kullanma ruhsatı aldığını, bu güvene ve davalıların proje onaylarına binaen yapılan işlemlerden sonradan dönülmesinin mümkün olmadığını, zira bireyler eylem ve işlemlerinde iyiniyetli olmak ve hukuktan kaynaklanan haklarını kötüye kullanmamak zorunda olduklarını, öncelikle kararın bu yönden kaldırılması gerektiğini, ayrıca davalı kat maliklerinin bir zararları var ise, öncelikle kat malikleri kurulunun oy birliği ile onayladığı tadilat projesi ve yapı ruhsatına uygun şekilde imal edilen binada, sonradan zararlarının olduğu nedeniyle kat mülkiyetini çevirme esnasında onay vermemelerinin mümkün olmadığını, çünkü kat malikleri toplantısında ve kararında bir ihtirazi kayıtları bulunmadığını, dolayısıyla bu tadilat projesine uygun olarak yapılan bağımsız bölümlere ilişkin kat mülkiyetine çevirme işlemlerinde bir zararlarının bulunmadığına, bu konuda bir itirazlarının bulunmadığına dair kat malikleri kurulu ve tadilat projesi onayı ile verdikleri muvafakattan dönemeyeceklerini, o sebeple davalıların muvafakatı aranmaksızın kat mülkiyetine çevirme talebinin kabulüne karar verilmesi gerektiğini, mahkeme kararının kaldırılması gerektiğini belirtmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki itirazlarını tekrar etmiş, kararın eksik inceleme ve araştırma neticesinde verildiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık hakimin müdahalesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 634 sayılı Kanun'un 33 üncü ve 44 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Davacıların bağımsız bölüm ilavesine ilişkin taleplerinin 634 sayılı Kanun'un 44 üncü maddesindeki şartların sağlanmamış olduğu ve kat mülkiyeti kurulu olan ana taşınmazın tamamına yönelik ortaklığın giderilmesinin talep edilemeyeceği gözetilerek yazılı olduğu şekilde davanın reddine karar verilmesi doğrudur.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile ilgili hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacılardan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.