"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/544 Esas, 2023/1266 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Şanlıurfa 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/640 Esas, 2021/327 Karar
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı tazminat istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davacıların kök murisi ...'ün maliki olduğu Şanlıurfa ili, Merkez ilçesi, ... Mahallesi, 1050 parsel sayılı taşınmaza davalı idare tarafından kamulaştırma yapılmaksızın fiilen el atıldığını ileri sürerek kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin davalı idareden tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın usul ve kanuna uygun olarak kamulaştırılıp kamulaştırma bedelinin de davacıların murisleri ... adına bankaya bloke edildiğini, ... ve mirasçıları tarafından açılan bedel artırım davasının da karara bağlandığını, davanın hukuki dayanağının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; her ne kadar davaya konu taşınmaza kamulaştırma yapılmaksızın fiilen el atıldığından bahisle tazminat isteminde bulunulmuş ise de davaya konu taşınmazın 11.11.1975 tarihinde davalı idare tarafından kamulaştırılmasına karar verildiği, istimlak bedelinin bankaya yatırıldığı, kamulaştırma işleminin de davacıların murisi ...'e noter aracılığıyla bildirildiği, tebligatın muhatabın bizzat kendisine parmak izi alınmak suretiyle 23.03.1977 tarihinde yapıldığı, kamulaştırma bedelinin bankaya depo edildiğine dair ... mirasçılarına da tebligat çıkartıldığı, nitekim malik ... mirasçıları tarafından Şanlıurfa 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1997/520 Esas sayılı dosyasında bedel artırım davası açıldığı, öncelikle davanın kabulüne karar verildiği, kararın temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 13.05.1997 tarihli ve 1977/5685 Esas, 1977/7791 Karar sayılı ilamı ile bozulduğu, bozma gerekçesinde; kamulaştırma işleminin tapu maliki olan davacıların murisine 23.03.1977 tarihinde usulüne uygun olarak tebliğ edildiği dikkate alındığında davanın 30 günlük hak düşürücü süre içinde açılmadığı, bu nedenle davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulü kararın usul ve kanuna aykırı olduğunun belirtildiği, bozmaya uyularak bu kez davanın usulden reddine karar verildiği; kesinleşmiş mahkeme ilamı dikkate alındığında dava konusu taşınmazın kamulaştırma işleminin usulüne uygun yerine getirildiği, bu nedenle kamulaştırmasız el atmadan bahsedilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaza dair kamulaştırma işleminin tebliğine dair davacıların murisi tapu maliki ...'e yapılan tebligatın usulsüz olduğunu, tapuda ferağ verilmediğini, taşınmazın mahkeme kararı ile davalı idare adına hükmen tescil edildiğini, bu durumda kesinleşmiş kamulaştırma işleminden bahsedilemeyeceğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu taşınmazın davalı idare tarafından kamulaştırılması nedeniyle tescili istemiyle açılan davanın kabulüne karar verilerek temyiz edilmeksizin kesinleştiği, davacılar tarafından açılan bedel artırım davasının ise hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verildiği, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesiyle, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davaya konu taşınmaza davalı idare tarafından kamulaştırma yapılmaksızın fiilen el atılıp atılmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 705 inci maddesinin ikinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre, usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacılardan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.