"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesinin 17.10.2014 Tarihli ve 2012/650 Esas, 2014/191 Karar Sayılı Kararı
Taraflar arasındaki ihtilafın devremülk satış sözleşmesinden kaynaklandığı, davacının tüketici konumunda davalıların da satıcı veya hizmet sağlayıcı durumunda oldukları sebebiyle davaya bakma görevinin tüketici mahkemelerinin görev alanına girdiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş, karara karşı davalı ... Anonim Şirketi vekili tarafından temyiz kanun yoluna başvurulmuş olup Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 10.03.2015 tarihli ve 2015/5319 Esas, 2015/7243 Karar sayılı kararıyla hükmün onanmasına karar verilmiştir.
B. İstanbul 2. Tüketici Mahkemesinin 14.10.2022 Tarihli ve 2015/1272 Esas, 2022/1217 Karar Sayılı Kararı
Davanın devremülk sözleşmesinden kaynaklı terditli olarak açılan tapu iptali ve tescil ve devremülkün kullanamadığı dönemlerin ücretlerinin emsal tesisler gözetilerek davalılardan alınıp davacıya ödenmesi, mümkün olmadığı takdirde davacının ödediği bedelin denkleştirici adalet ilkesine göre iadesi talebine ilişkin olduğu ve tapu kayıtlarına göre dava konusu taşınmazın da Bodrum ilçesinde bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
C. Bodrum 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) 09.01.2023 Tarihli ve 2023/1 Esas, 2023/7 Karar Sayılı Kararı
Somut uyuşmazlık, taraflar arasında düzenlenen devremülk sözleşmesinin iptali ile ödenen bedelin iadesi istemine ilişkin olup taşınmazın aynına ilişkin bir dava olmadığı, davacının yerleşim yerinin Düzce, davalıların yerleşim yerinin ise Kadıköy/İstanbul olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, devremülk satış sözleşmesine konu taşınmazın davacı adına tescili ile devremülkün kullanılamadığı dönem ücretlerinin, emsal tesisler gözetilerek tahsili, tapu tescili mümkün görülmez ise ödenen bedelin ekonomik şartlara göre güncellenerek bankalarca uygulanan en yüksek banka mevduat faizleri oranını ile birlikte davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukukî dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun “Devremülk hakkı” başlıklı 57 nci maddesi şöyledir:
“Mesken olarak kullanılmaya elverişli bir yapı veya bağımsız bölümün ortak maliklerinden her biri lehine bu yapı veya bağımsız bölümden yılın belli dönemlerinde istifade hakkı, müşterek mülkiyet payına bağlı bir irtifak hakkı olarak kurulabilir. Bu hakka devre mülk hakkı denir.”
3. 6100 sayılı Kanun’un “Taşınmazın aynından doğan davalarda yetki” başlıklı 12 nci maddesi şöyledir:
" Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir.
İrtifak haklarına ilişkin davalar, üzerinde irtifak hakkı kurulan taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılır.
Bu davalar, birden fazla taşınmaza ilişkinse, taşınmazlardan birinin bulunduğu yerde, diğerleri hakkında da açılabilir."
C. Değerlendirme
Somut olayda, kesin yetki kuralının bulunduğu ve 6100 sayılı Kanun'un 12 nci maddesinin birinci fıkrası gereğince uyuşmazlık konusu taşınmazın Muğla ili, Bodrum ilçesinde bulunduğu anlaşıldığına göre uyuşmazlığın Bodrum 4. Asliye Hukuk Mahkemesinde (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Bodrum 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
08.05.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.