"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/146 Esas, 2023/355 Karar
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz nedeniyle ecrimisil istemine ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle...Mahallesi 1213 ada 135 parsel sayılı taşınmazın 578 m²lik kısmına davalı idarece kamulaştırmasız olarak el atıldığının, Kartal 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin Yeni İstanbul Anadolu 15.Asliye Hukuk Mahkemesi 2010/706 Esas, 2012/408 Karar sayılı ilamıyla tespit edildiğini ve davacı müvekkilleri lehine kamulaştırmasız el atma tazminatına hükmedildiğini, bu kararın Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin 11.02.2013 tarihli ve 2012/24967 Esas, 2013/1776 Karar sayılı ilamı ile onandığını beyan ederek, kamulaştırmasız el atma davasının dava tarihi olan 18.10.2010 tarihinden geriye dönük olan 5 yıllık süreç için ecrimisil bedelinin tespiti ile ecrimisil bedeli olarak şimdilik 100 TL'nin en yüksek faizi ile birlikte davalı idareden tahsiline, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; ecrimisil davaları için uygulamada aranan yasal şartlar bulunmadığı için davanın reddedilmesi gerektiğini, davalıların gelir kaybına uğramasının mümkün olmadığını, davalıların yol olarak kullanılan bu yerden hiçbir şekilde kazanç elde edemeyeceklerini, ecrimisil davalarının 5 yıllık zamanaşımına tabi olduğunu, davanın zamanaşımı yönünden reddini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 19.04.2015 tarihli ve 2013/220 Esas, 2015/278 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 19.04.2015 tarihli ve 2013/220 Esas, 2015/278 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; arsa niteliğindeki dava konusu taşınmaza ecrimisile hükmedilebilmesi için taşınmazın bulunduğu mevkide diğer arsaların ecrimisil istemine ilişkin süre içinde kiraya verilip verilmedikleri, veriliyor ise nasıl ve ne şekilde kiralandıklarının taraflardan delilleri ile birlikte sorulmak suretiyle tespit edilmesi, varsa emsal kira sözleşmeleri ibraz ettirilerek bu yönden mahallinde keşif yapılıp alınacak rapor doğrultusunda hüküm kurulması gerektiği gözetilmeden, varsayıma dayalı olarak ve farklı yöntemle ecrimisil hesabı yapan rapor esas alınarak eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru görülmemiş kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 13.12.2018 tarihli ve 2018/18 Esas, 2018/497 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 13.12.2018 tarihli ve 2018/18 Esas, 2018/497 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; Mahkemece verilen ilk karar davalı idare vekilinin temyizi üzerine Dairemizce bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli olmadığından bahisle bozularak iade edilmiş, ancak bozma ilamına uyularak yeniden yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda alınan rapor da bozma gereklerine uymadığı gibi farklı bir yöntemle ecrimisil bedeli hesapladığından hüküm kurmaya elverişli değildir. Şöyle ki; arsa niteliğindeki taşınmazların getirebileceği ecrimisil miktarı hesaplanırken, dava konusu taşınmazın el atmadan önce ne şekilde kullanıldığı, ayrıca civar taşınmazların ecrimisil istenilen dönemdeki kullanma biçimleri araştırılarak, bu kullanma şekillerine uygun kira sözleşmelerinin taraflardan ibrazı istenmeli, ayrıca bilirkişilerin re'sen bulacakları emsaller de dikkate alınmak suretiyle, taşınmazın ilk dönem getirebileceği ecrimisil miktarı bulunduktan sonra, takip eden dönemler için, ÜFE'deki artış oranları dikkate alınmak suretiyle alacak miktarı hesaplanmalıdır. Bu durumda Mahkemece açıklanan hususlar doğrultusunda bilirkişi raporu alınarak hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde belirlenen bilirkişi raporuna göre hüküm kurulması, kabule göre de; Mahkemece verilen ilk karar davalı idare vekilince temyiz edildiğinden bu kararla verilen miktar davalı idare lehine usuli kazanılmış hak doğuracağı gözetilmeden, fazla bedele hükmedilmesi doğru görülmediğinden kararın bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı ... vd. vekili temyiz dilekçesinde özetle; davanın tamamen kabulüne karar verilmesi gerektiğini, ecrimisil bedelinin düşük hesaplandığını, tavzih kararı ile hak ve borçların genişletilmesinin hatalı olduğunu ileri sürmüştür.
2. Davacı ... vd. vekili temyiz dilekçesinde özetle; tavzih kararı ile harç ve vekâlet ücretinin değiştirilemeyeceğinden kararın bozulması gerektiğini ileri sürmüştür.
3. Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; ecrimisil bedelinin yüksek hesaplandığını, davacının itirazlarının yerinde olmadığını, verilen ek kararın tavzih niteliğinde olmayıp 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 305/A maddesi kapsamında olduğu dikkate alınarak düzeltilerek onanmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı tapu malikleri ile davalı idare arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmazın ecrimisil bedelinin tahsili hususundadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesi gereği yürürlükte bulunan 1086 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesi gereği yürürlükte bulunan 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Taraflardan peşin alınan temyiz harçlarının Hazineye irat kaydedilmesine,
29.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.