"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/1054 Esas, 2018/506 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma konusu irtifak hakkı karşılığının ve pilon yeri bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tesciline ilişkin verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Ağrı ili, ... ilçesi, ... köyü 701 parsel sayılı taşınmazın 8.930,46 m² kısmında irtifak hakkı karşılığı ile 441,00 m²lik kısmındaki pilon yeri bedelinin tespitini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekilince verilmiş cevap dilekçesine dosya içerisinde rastlanmamıştır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 09.12.2014 tarihli ve 2014/238 Esas, 2014/538 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucu; arazi niteliğindeki taşınmaza net geliri esas alınarak değer biçilmesinde yöntem olarak bir isabetsizlik görülmemiş; ancak taşınmazın niteliği, konumu, bilirkişi raporundaki özelliklerine göre objektif değer artışı oranı yüzde 150' den fazla olamayacağı hâlde, daha yüksek oran belirlenerek fazlaya hükmedilmesi ile taşınmazın niteliği, geometrik durumu, yüzölçümü ve enerji nakil hattının güzergahı dikkate alınarak irtifak hakkı nedeniyle değer düşüklüğü oranının taşınmazın tüm değerinin % 2'sini geçemeyeceği gözetilmeden daha yüksek oranda değer düşüklüğü tespit eden rapora göre irtifak hakkı bedelinin fazla tespit edilmiş olması nedeniyle davacı idare vekilinin temyiz isteminin kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerle bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemece yukarıda belirtilen kararı ile bozma ilâmına uyularak yapılan inceleme sonucunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; üretime esas olan maliyetlerin düşük, verimin yüksek hesaplandığını, kapitalizasyon faizinin doğru alınmadığını, objektif değer artış oranın yüksek belirlendiğini, taşınmazın bulunduğu bölgede toplulaştırma çalışmalarının yapıldığını ve 139 ada 1 parsel olarak tapuya tescil edildiğini, hükümde bedele ilişkin çelişkili karar verildiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, kamulaştırma konusu irtifak hakkı karşılığının ve pilon yeri bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu ve 11 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı idare vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları bozma ile kesinleşen yönlere ilişkin olduğundan yerinde görülmemiştir.
2.Yargılama sırasında dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgede toplulaştırma çalışmalarının sonuçlandığı ve taşınmazın 69.364,12 m² yüzölçümlü olarak 139 ada 1 parsel sayısı tapuya tescil edildiği ve tapu kaydının dosyaya sunulmuş olduğu anlaşıldığından, 139 ada 1 parsel sayılı taşınmazın kadastro krokisi ilgili Kadastro Müdürlüğünden getirtilip, yeni duruma göre kamulaştırma konusu daimi irtifak alanının ve pilon yerinin ölçekli kroki üzerinde gösterilmesi için fen bilirkişisinden, kamulaştırma bedelinin yenileme sonrası oluşan yüzölçümüne göre yeniden tespiti için ise bilirkişi kurulundan ek rapor alınmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması hatalıdır.
3. 14,763,45 TL olan fark kamulaştırma bedeline 30.08.2014 tarihinden, ilk karar tarihi olan 09.12.2014 tarihine kadar yasal faiz uygulanmasına karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, yazılı şekilde mükerrer olarak yasal faiz uygulanması doğru değildir.
4. Bozma öncesi fazla bloke edilmiş olan bedelin davalı idareye iadesine karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi ve kamulaştırma bedelinin 27.400,57 TL olarak kabul edilmesine rağmen, hüküm fıkrasının 3 numaralı bendinde, bedelin infazı zorlaştırıcı şekilde 85.171,86 TL olarak yazılması bozmayı gerektirir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA,
Davacı idareden peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine,26.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.