"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.11.2021 Tarihli ve 2021/163 Esas, 2021/589 Karar Sayılı Kararı
Açılan davanın terekenin borca batık olduğu ile mirasın hükmen reddinin tespiti istemine ilişkin olduğu, bu davada yetkili mahkemenin alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgah mahkemesi olduğu, bu nedenle davanın ilk açıldığı tarihteki davalının ikametgahı olan İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp karara bağlanması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. İstanbul 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 17.06.2022 Tarihli ve 2021/643 Esas, 2022/366 Karar Sayılı Kararı
Muris Asıl Palancı'nın davalı ile tüketici kredisi sözleşmesi imzaladığı, işbu kredi sözleşmesini düzenleyenin ...'nin Karapınar Şubesi olduğu, buna göre Konya Asliye Hukuk Mahkemelerinin yetkili olabileceği, davalının cevap dilekçesindeki beyanlarına göre yerleşim yerinden kastı genel ... olsa dahi ilgili yerin Barbaros Mahallesi Şebboy Sokak No:4/1 Ataşehir/İstanbul adresinde olduğu görülmekle İstanbul Anadolu Asliye Hukuk Mahkemelerinin de yetkili olabileceği, davalı tarafın yetkili mahkemeyi hatalı göstermesine göre yetki itirazının usulüne uygun olmadığı, iş bu davada yetki kuralının kesin olmadığından ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin yetkili hale geldiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 4721 sayılı ... Medenî Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) uyarınca terekenin borca batık olduğu ile mirasın hükmen reddinin tespiti istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 4721 sayılı Kanun’un “Yerleşim yeri” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.”
3. 6100 sayılı Kanun’un “Genel yetkili mahkeme” başlıklı 6 ıncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.”
4. 6100 sayılı Kanun'un “Şubeler ve tüzel kişilerle ilgili davalarda yetki” başlıklı 14 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Bir şubenin işlemlerinden ... davalarda, o şubenin bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir.
”
5. 6100 sayılı Kanun'un “Yetki itirazının ileri sürülmesi” başlıklı 19 uncu maddesinin ikinci fıkrası şöyledir:
“Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz.
”
6. 6100 sayılı Kanun'un “Yetki itirazının ileri sürülmesi” başlıklı 19 uncu maddesinin dördüncü fıkrası şöyledir:
“Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir.”
C. Değerlendirme
1.Mirasın hükmen reddinin tespiti hakkındaki davalarda yetki konusunda özel bir düzenleme bulunmadığından, yetkili mahkeme genel yetki kuralı gereği davalının yerleşim yeri mahkemesidir.
2.Dosya kapsamından, davanın ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde açıldığı, davalının cevap dilekçesinde yetki itirazında bulunarak İstanbul Mahkemelerini yetkili olarak gösterdiği ancak davada yetkili mahkemelerin, şubenin bulunduğu yer mahkemesi olan Karapınar Asliye Hukuk Mahkemesi ile genel merkezin bulunduğu yer mahkemesi olan İstanbul Anadolu Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu bu sebeple usulüne uygun bir yetki itirazı olmadığı durumlarda davanın ilk açıldığı mahkemenin yetkili hale geleceği anlaşılmakla, uyuşmazlığın ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası
gereğince ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
05.07.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.