"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Sincan 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.10.2012 Tarihli ve 2009/123 Esas, 2012/220 Karar Sayılı Kararı
Davacının davalı yüklenici koperatife ait bağımsız bölümün tapusunun iptali ile adına tescilini bu mümkün olmadığı takdirde dairenin rayiç değerinin tahsili talep ettiği, dava tarihinden sonra Sincan Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 17.06.2009 tarihli ve 2008/174 Esas 2009/94 Karar sayılı karar ile davalı kooperatifin iflasına karar verildiği ve iflas kararının kesinleşmesini müteakip tasfiyenin Sincan İflas Müdürlüğünde açılıp ikinci alacaklılar toplantısının yapıldığının anlaşıldığı, bu durumda iflas kararının kesinleşmesini müteakip davalı hakkında yürütülen davanın, sıra cetveline kayıt kabul davasına dönüştüğü, bu davanın iflas kararının verildiği yer Asliye Ticaret mahkemesinde görülmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Kararın davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 21. Hukuk Dairesinin 18.12.2014 tarihli ve 2014/3781 Esas, 2014/8256 Karar sayılı kararı ile; "mahkemece, iflas idaresi oluştuğuna ve İİK'nın 226. maddesine göre adi tasfiyede iflas masasının kanuni mümessili iflas idaresi olduğuna göre, iflas idaresine tebligat yapılarak, münferiden ya da müştereken temsil durumuna göre iflas idare memuru ya da memurları veya varsa vekili huzuru ile davaya kayıt kabul davası olarak bakılması; iflas idaresince, kaydına karar verilen miktar yönünden davanın konusuz kaldığının kabulü, varsa kabul edilmeyen kısım yönünden ayrıca kayıt kabul davası açılmamışsa alacağın iflas masasına karşı kayıt kabul davası olarak devam edilmesi, diğer davalılar yönünden de uyuşmazlığın esası incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken İİK'nın 194. maddesinin hukuk davalarının "durması"ndan sözettiği hususu gözardı edilerek iflas kararından sonra açılan davalar için uygulama yeri bulunan İİK'nın 235. maddesi uyarınca görevsizlik kararı verilmesi doğru olmamıştır." gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Ankara Batı 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.09.2022 Tarihli ve 2015/172 Esas, 2022/445 Karar Sayılı Kararı
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunca 12.11.2021 tarihinde yapılan toplantıda, kooperatiflerin/yapı kooperatiflerinin tacir sayılacağı yönünde karar verildiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
C. Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesinin 19.01.2023 Tarihli ve 2022/1197 Esas, 2023/67 Karar Sayılı Kararı
Söz konusu görevsizlik kararına tek başına dayanak teşkil eden Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının dosyaya uygulanma imkanı bulunmadığını, Yargıtay kararına rağmen farklı ve dosya kapsamına uygun olmayan bir gerekçeyle görevsizlik kararı verilmesinin hem usul ve yasaya aykırı hem de doğal hakim ilkesine aykırılık sonucunu doğurarak 2009 yılında açılmış bir davada yargılamanın sürüncemede kalmasına neden olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, tapu iptali ve tescil, mümkün olmazsa tazminat istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6100 sayılı Kanun’un “İnceleme usulü ve sonucu” başlıklı 23 üncü maddesinin ikinci fıkrası şöyledir:
“Bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca verilen yargı yeri belirlenmesi ile kanun yolu incelemesi sonucunda kesinleşen göreve veya yetkiye ilişkin kararlar, davaya ondan sonra bakacak mahkemeyi bağlar.”
C. Değerlendirme
Dosya kapsamından, Sincan 2. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen görevsizlik kararının Yargıtay 21. Hukuk Dairesinin 18.12.2014 tarihli ve 2014/3781 Esas, 2014/8256 Karar sayılı kararı ile uyuşmazlığın esası incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun (2004 sayılı Kanun) 194 üncü maddesinin hukuk davalarının durmasından sözettiği hususu gözardı edilerek iflas kararından sonra açılan davalar için uygulama yeri bulunan 2004 sayılı Kanun'un 235 inci maddesi uyarınca görevsizlik kararı verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verildiği, Ankara Batı 2. Asliye Hukuk Mahkemesince bozma ilamına uyularak yargılamaya devam edildiği, ancak daha sonrasında tekrar görevsizlik kararı verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda davaya bakma görevinin Asliye Hukuk Mahkemesine ait olduğu özel dairenin kabulündedir. Özel Dairenin onama ve bozma kararının mahkemeleri bağlayıcılığı özelliği vardır. O halde uyuşmazlığın Ankara Batı 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Ankara Batı 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
29.05.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.