Logo

5. Hukuk Dairesi2023/3957 E. 2023/10887 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın terkini istemine ilişkin davada, bozma sonrası yapılan yargılamada davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesinin doğru olup olmadığı.

Gerekçe ve Sonuç: Tespit davası niteliğindeki kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davasında, tarafların dava takibinden vazgeçmeleri ve yasal süresinde yenilememeleri nedeniyle, 6100 sayılı HMK'nın 24, 26 ve 355. maddeleri uyarınca tasarruf, talep ve hak düşürücü süre ilkeleri gözetilerek davanın açılmamış sayılmasına ilişkin yerel mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2018/412 Esas, 2019/524 Karar

HÜKÜM/KARAR : Davanın açılmamış sayılmasına

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkini istemine ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairemizce Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece bozma ilamına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu Muş ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 362 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırılmasına karar verildiğini, taşınmaz bedelinin tespiti ile taşınmazın davacı idare adına tescili ile yol olarak terkinine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesi sunmamıştır.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin 07.02.2013 tarihli ve 2011/107 Esas, 2013/80 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Bozma Kararı

1. Mahkemenin 07.02.2013 tarihli ve 2011/107 Esas, 2013/80 Karar kararına karşı süresi içinde, davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizce yapılan inceleme sonucu; ... Belediye Başkanlığının 18.03.2011 tarihli yazısında dava konusu taşınmazın imar planı dışında kaldığı, mücavir alanda olduğu, belediye hizmetlerinden faydalandığı bildirilmişse de meskun olduğuna ilişkin belirtme yapılmadığı,Tapu Kadastro Genel Müdürlüğünün parsel sorgu sisteminde yapılan gözleme göre ve Dairemiz Denetiminden geçerek kesinleşen aynı idareye karşı açılmış kamulaştırmasız el atma davasında aynı değerlendirme yılında (2011 yılı) ... Mahallesinde bulunan ve ilçe merkezine daha yakın olan taşınmazın arazi olarak değerlendirildiği de dikkate alındığında dava konusu taşınmazın arazi niteliğinde olduğu anlaşıldığından mahkemece yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle keşif yapılarak arazi niteliğindeki taşınmaza gelir metoduna göre değer biçilmesi ve konumu ile bilirkişi raporunda yazılı özellikleri göz önünde bulundurularak, 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi uyarınca objektif değer artırıcı unsur ilavesi gerekirken, taşınmaza arsa olarak değer biçen bilirkişi raporuna göre karar verilmesi, gerektiğinden kararın bozulmasına karar verilmiştir.

B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararı ile bozma ilamına uyularak yapılan inceleme sonucunda davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesine göre yargılamanın tarafların yokluğunda yapılabileceğini, dava konusu taşınmazın 2013 yılında davacı idare adına tescil edildiğini, bedelin iade edilmediğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme

Uyuşmazlık temel olarak kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanunun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.

2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası.

3. 6100 sayılı Kanun'un 150 nci maddesi.

3. Değerlendirme

1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Somut olayda görülmekte olan davanın 6100 sayılı Kanun'a tabi kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davalı idare adına tescili istemine ilişkin dava olduğu, bedel tespit ve tescil davasında da 6100 sayılı Kanun'un 24 ve 26 ncı maddelerinde düzenlenen "tasarruf ilkesi" ve "taleple bağlılık ilkesi" ile 6100 sayılı Kanun'un 355 inci maddesinin uygulandığı, tespit davası niteliğinde olan eldeki davanın taraflarca takip edilmediği ve yasal süresinde yenilenmediği anlaşılmakla yukarıda değinilen kanunî düzenlemeler gereği açılmamış sayılmasına karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.

3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Mahkeme kararının ONANMASINA,

Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına,

13.11.2023. tarihinde oy birliğiyle karar verildi.