"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2021/143 Esas, 2021/223 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. İstanbul Anadolu 21. İş Mahkemesinin 23.02.2021 Tarihli ve 2020/213 Esas, 2021/114 Karar Sayılı Kararı
Dava dilekçesinde davacıya ait adresin davacı kurum tarafından Ankara adresi olmasına rağmen İstanbul adresi olarak gösterildiği, cevap dilekçesindeki vekaletnamede ise şirkete ait adresin Çankaya/Ankara ilinde bulunduğu, İş Mahkemesinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan, davalı tarafça itiraz edilmese de, hakim tarafından kendiliğinden bu husus gözönünde bulundurulması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Ankara 16. İş Mahkemesinin 16.09.2021 Tarihli ve 2021/143 Esas, 2021/223 Karar Sayılı Kararı
Somut olaya ilişkin kesin yetki mevcut olmadığından yetki itirazı olmaksızın yetki hususu incelenemeyeceği gibi, aksinin kabulü halinde bile işçinin işini yaptığı yer mahkemesi de yetki olup buna göre de İstanbul Anadolu Mahkemelerinin yetkili olduğu, ayrıca dava konusu olay aynı zamanda haksız fiil niteliğinde olduğundan haksız fiilin meydana geldiği yer olan İstanbul Anadolu İş Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, iş kazası sonucu sigortalı için yapılan giderlerin tahsili istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun (7036 sayılı Kanun) “Yetki” başlıklı 6 ncı maddesi şöyledir:
“İş mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesidir. Davalı birden fazla ise bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir. İş kazasından doğan tazminat davalarında, iş kazasının veya zararın meydana geldiği yer ile zarar gören işçinin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir. İş mahkemelerinin yetkilerine ilişkin olarak diğer kanunlarda yer alan hükümler saklıdır. Bu madde hükümlerine aykırı yetki sözleşmeleri geçersizdir.”
3.6100 sayılı Kanun'un "Yetki itirazının ileri sürülmesi" başlıklı 19 uncu maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları şöyledir:
“(2)Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz.
(3)Mahkeme, yetkisizlik kararında yetkili mahkemeyi de gösterir.
"(4)Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir.”
C. Değerlendirme
1. İş mahkemesinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan davalı tarafça süresinde yapılmasa da hakim tarafından kendiliğinden bu husus göz önünde bulundurmalıdır. Bir başka anlatımla hakim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de resen yetkisizlik kararı verebilir. Ancak kamu düzenine ilişkin yetki kuralını düzenleyen 7036 sayılı Kanun’un 6 ncı maddesinin, işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında iş akdinden veya İş Kanunu’na dayanan alacak ve hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarına uygulanacağı kabul edilmelidir.
2.Kesin yetki kuralının bulunmadığı bir davada 6100 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesinde belirlenen süre ve yöntemle yetkisizlik itirazında bulunulmaz ise davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir ve mahkemece kendiliğinden yetkisizlik kararı verilemez.
3. Somut olayda, davanın İstanbul Anadolu 21. İş Mahkemesinde açıldığı, davalının yetki itirazında bulunmadığı anlaşılmakla, uyuşmazlığın davanın ilk açıldığı İstanbul Anadolu 21. İş Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince İstanbul Anadolu 21. İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
25.09.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.