"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 31 inci maddesinin (b) bendi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 898 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydına konulan kamulaştırma şerhlerinin terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın tapu kaydında 2942 Sayılı Kanun'un 31/b maddesi uyarınca konulan şerhin idarenin korunması gereken üstün yararından dolayı konulduğunu, görülmekte olan davanın açılış tarihinden önce ihtiyati tedbir kararının alındığını kamulaştırmasız el atmadan doğan tazminat davasının kesinleşmesi sonucu 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 397 nci maddesinin ikinci fıkrası gereği dava konusu taşınmazın tapu kaydındaki ihtiyati tedbir şerhinin etkisinin sona erdiği; dava konusu taşınmaza idare tarafından el atıldığı iddiasıyla Elmalı Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/70 Esas sayılı dava dosyasında davacı tarafa ait hissenin üçüncü kişilere devir ve temlikinin önlenmesi amacıyla ilgili mahkemesince ihtiyati tedbir kararı verildiğini, Tapu Müdürlüğüne gerekli başvurunun yapıldığını, davanın açılmasına müvekkili idare sebebiyet vermediği için idareye kusur atfedilemeyeceğinden davacı taraf lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğini belirterek davanın reddini; idare lehine vekâlet ücretine ve yargılama giderlerine hükmedilmesini; mahkemece davanın kabulüne karar verilecekse müvekkil idare’nin dava konusu taşınmaz üzerindeki mülkiyet hakkının/irtifak hakkının mutlak şekilde korunmasını, yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasını istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve Kanuna aykırı olduğunu, davacı tarafından açılan kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davasında tapu kaydına 2942 sayılı Kanun'un 31/b hükmü gereğince şerhin işlenmesinde idarenin üstün yararı bulunduğunu, kamulaştırmasız el atma tazminat davalarında davacının el atılan taşınmazın mülkiyetinin idareye devrini kabul etmiş olduğunu, karar kesinleştiğinde bedellerin ödendiğini, tescil işlemlerinin hemen yaptırılmaması halinde taşınmazın üçüncü kişilere devir ve temlikini engelleyecek hiç bir hukuki koruma bulunmadığını, bu nedenle 31/b şerhinin işlendiğini, iş bu davanın açılmasına idarenin sebebiyet vermediğini, talep edilmesine rağmen Tapu Müdürlüğü tarafından terkinin yapılmadığını, idarenin kusuru bulunmadığını, bu nedenle davacı lehine vekâlet ücreti hükmedilmemesi ve yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılması gerektiğini, diğer yandan vekâlet ücreti takdir edilecek ise de dava seri şekilde açıldığından hükmedilecek vekâlet ücretinin seri davalara ilişkin vekâlet ücreti olması gerektiğini beyan ederek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı idareye karşı açılan kamulaştırmasız el atma tazminat davasının miktar itibarıyla kesin olarak verildiği, İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm tarihi itibarıyla kesin olması nedeniyle taşınmazın tapu kaydındaki devir ve temliki engelleyen tedbirin, mülkiyet hakkını sınırlandırdığından bu şerhin kaldırılmasına ilişkin iş bu davayı açmakta davacının hukuki yararı bulunduğu anlaşıldığından, davanın kabulü ile taşınmazın tapu kaydındaki 09.09.2020 tarihli şerhin kaldırılmasına karar verilmesinin yerinde olduğu, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 22. Maddesinin uygulanabilmesi için “ tüm duruşmaların aynı gün aynı mahkemede yapılması" nın gerektiği, bu hususta yerel mahkemeye yazılan yazıya verilen cevapta yerel mahkemenin 1/2 görevlendirme ile iki ayrı hakim ile çalıştığı, davalı vekilinin istinaf dilekçesinde belirttiği dosyalardan 2022/183-185-187-189-195-197 esas sayılı dosyaların duruşmalarının 29.09.2022 tarihinde yapılıp karara çıkartıldığı, 2022/184-186-188-190-192-194-196-198 Esas sayılı dava dosyalarının 01.09.2022 tarihinde yapılıp karara çıkartıldığı, 2022-191 Esas sayılı dosyasının halen derdest olduğunun bildirildiği, aynı gün duruşması yapılan dosya sayılarının 10 dan fazla olmadığı, buna göre Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 22 nci maddesinin somut olayda tatbikinin mümkün olmadığı, her bir dosya için ayrı ayrı tam avukatlık ücretine hükmedilmesinin yerinde olduğu, ancak davacı vekilinin dava dilekçesindeki talebinin 18.02.2020 tarihli 1584 yevmiye numarası ile konulan 31/b şerhinin kaldırılması olduğu halde yerel mahkemece taleple bağlı kalınarak karar verilmesi gerekirken talepten farklı olarak 10.09.2020 tarih 7287 yevmiye numarası ile konulan 31/b şerhinin terkinine karar verilmesinin hatalı olduğu, ancak bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediği, dairemizce de düzeltilmesinin mümkün olduğu görülmekle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü hususları tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin (b) bendi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Kanun'un (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin (b) bendi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihaî kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dava konusu taşınmazın tapu kaydında 18.02.2020 tarihli ve 1584 yevmiye numarası ile taşınmazın devir ve temlikinin önlenmesi için tedbir konulduğu, konulan tedbirin Elmalı Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/70 Esas sayılı dosyasında 18.02.2020 tarihli müzekkeresine istinaden, 2942 sayılı Kanun gereğince konulan 1584 yevmiye numaralı 31/b şerhi olduğu ve mülkiyet hakkını kısıtladığı anlaşıldığından söz konusu şerhin terkinine karar verilmesi yerindedir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.