"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/640 Esas, 2023/366 Karar
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gölbaşı(Ankara) 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/285 Esas, 2021/554 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan yapı ve ağaçların kamulaştırma bedelinin tespiti ve yapı ve ağaçların davacı idareye aidiyeti davasında yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekilince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Ankara ili, Gölbaşı ilçesi, ... Mahallesi imarın 112577, 123837 adalar ile 123862-123842 adalar arası, 123851-112593 adalar ile 112595-112636 adalar arası, 112635-123841 adar ile 112617-110232 adalar arası, 112584-112585 adalar ile 112587-112573 ve 112576-123864 adalar ile 555-110232 adalar arasındaki imar yolları üzerindeki tesis, müştemilat ve ağaçların 2942 sayılı kanun'un ilgili maddeleri gereğince davalı ... adına kayıtlı bulunan taşınmaz, tesis ve müştemilatları ile ağaçların kamulaştırma bedelinin tespiti ile müvekkil idare adına tescil veya aidiyetine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının kamulaştırma işlemlerini kanuna uygun şekilde tamamlayıp tamamlanmadığını şu aşamada bilinmediğini, davacının kamulaştırma talebinin haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davacının belirlediği kamulaştırma bedelinin kabul edilemeyecek kadar düşük olduğunu, müdahale edilen arsa üzerinde ticarethane (PVC kapı pencere fabrikası) yasal izinli şekilde mevcut olduğunu, bu itibarla değerlemede yüksek konut -ticaret alanı arsası olarak hesaplanması gerektiğini, haksız ve hukuka aykırı olarak açılan işbu davanın reddine karar verilmesini, aksi halde müvekkiline ait taşınmazın gerçek değerinin mahkemece belirlenmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, davacıya ait eski 6 parsel üzerinde bulunan yapıların ve ağaçların kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalı tarafa ödenmesine, dava konusu yapıların ve ağaçların davacı idareye ait olduğunun tespiti ve davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; yapı sınıfının ve yıpranma oranının hatalı olduğunu, fazla bedele hükmedildiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Ankara ili, Gölbaşı ilçesi, ... Mahallesi, 6 No.lu kadastro parselinin davalıya ait iken imar uygulaması ile zemindeki payın 112557 ada 3 parsel sayılı taşınmaza şuyulandırıldığı, eski 6 parsel üzerindeki davalıya ait yapılara resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülmek suretiyle, ağaçlara yaş, cins, verim durumuna göre değer biçilmesi ve kamulaştırma bedelinin tespit edilmesinde bir isabetsizlik görülmediği, ne var ki muhtesatın aidiyetinin tespitine karar verilmesi ile yetinilmesi gerektiğinden bahisle davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak, düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 inci maddesi
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Davacıya ait yapılara 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi uyarınca resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülmek suretiyle,ağaçlara yaş.cins ve verim durumlarına göre maktuen değer biçilmesi ve adil ve hakkaniyete uygun olarak tespit edilen bedelin davalı tarafa ödenmesine, dava konusu yapılar ve ağaçların davacı idareye aidiyetine karar verilmesi doğrudur.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre, usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idareden peşin alınana temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.