"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/194 Esas, 2022/12 Karar
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında görülen 4650 ... Kanun'la değişik 2942 ... Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 ... Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın davalı ... kişiler, davalı ... ve Maliye Hazinesi yönünden husumet yokluğu nedeniyle reddine davalı ... yönünden kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare ve davalı ... ile feri müdahil Maliye Hazinesi vekilleri temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Eskişehir ili ... ilçesi ... Mahallesi 8957 ada 4 parsel ... taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili duruşmadaki beyanı ile davanın reddini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 15.11.2016 tarihli ve 2014/314 Esas, 2016/508 Karar ... kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 24.01.2012 tarihli ve 2010/931 Esas 2012/8 Karar ... kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ile davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinde; dava konusu taşınmazın malik hanesinde “davalı” ibaresi yazılı olup ifrazen 1374 ada 16 parselden geldiği, tutanakların incelenmesinde bu parsel hakkında ... ... adına vergi kaydı bulunduğu ve bu şahsın mirasçısı olduğu belirtilen ... ve ... tarafından kendileri adına tespit istendiği fakat taşınmazın terk edilmesi nedeniyle Hazine adına tespitine karar verilip tapuda malik hanesine "davalı" yazıldığı, tapu evrakı arasında yer alan yazıya göre ... ve ... Gerçek tarafından vergi kaydı ibraz edilerek dava açıldığının belirtildiği ve Eskişehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1958/748 esas ... dosyasında davalı olduğu anlaşılmıştır.Mahkemece mülkiyet ihtilafına ilişkin bu dosya getirtilerek aradan uzun zaman geçmesi durumu da dikkate alınıp davanın kesinleşip kesinleşmediği araştırılıp dava kesinleşmişse adına tescil edilenlerin davalı olarak dahil edilmesi, dava sonuçlanmamışsa yukarıda belirtilen hüküm uyarınca, mülkiyet çekişmesine ilişkin dosyada yer alan tüm tarafların eldeki bu davaya davalı olarak dahil edilmeleri gerekirken, bu şekilde bir araştırma yapılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmadığından kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen İkinci Karar
Mahkemenin 15.11.2016 tarihli ve 2014/314 Esas, 2016/508 Karar ... kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 15.11.2016 tarihli ve 2014/314 Esas, 2016/508 Karar ... kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; dava konusu taşınmazın malik hanesinde “davalı” ibaresinin yazılı olup ifrazen 1376 ada 16 parselden geldiği, kadastro tespit tutanağının incelenmesinde, taşınmazın Hazine adına tespit edildiği ancak Eskişehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1958/748 Esas ... dosyasında tespite itiraz davası açıldığı, bu dosyanın da Eskişehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1958/736 Esas ... dosyası ile birleştirilmesine karar verildiği, Eskişehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1958/736 ... karar örneğinin incelenmesinde ise davanın Hazineye karşı açıldığı, Hazinenin taşınmazı 7367 ... Kanun uyarınca Belediyeye devrettiğinden Belediyenin davaya dahil olduğu, sonrasında davanın reddine karar verildiği anlaşıldığından, eldeki bedel tespit tescil davasında doğru hasmın tespit edilerek davaya dahil edip, taraf teşkili sağlandıktan sonra karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması, gerektiğinden bahisle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Son Karar
Mahkemenin 18.01.2022 tarihli ve 2021/194 Esas, 2022/12 Karar ... kararı ile davalı ... kişiler, davalı ... ve müdahil Maliye Hazinesine karşı açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı ... hakkında açılan davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili, davalı ... vekili, müdahil Maliye Hazinesi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; belirlenen bedelin yüksek olduğunu, raporların hatalı olduğunu, takdir raporunun üzerinde bedel belirlendiğini, vekâlet ücretinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; belirlenen bedelin düşük olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
3. Müdahil Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; belirlenen bedelin Hazineye ödenmesi gerektiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 ... Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 ... Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 ... Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 ... Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 ... Kanun'un 10 uncu maddesi ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 ... Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 ... Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki Eskişehir ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 8957 da 4 parsel ... taşınmaza 2942 ... Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsal kıyaslaması yapılarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Dava konusu taşınmazın mülkiyet ihtilafına ilişkin Eskişehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1958/736 Esas ... dosyasında tespit maliki Hazineye karşı açılan davanın reddine karar verildiği ve iş bu kararın kesinleştiği, yargılama sırasında Hazinenin taşınmazı 7367 ... Kanun uyarınca Belediyeye devrettiği, Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanlığınca ise taşınmazın ... Belediye Başkanlığına devredildiği anlaşıldığından tespit edilen bedelin ... Belediye Başkanlığına ödenmesine karar verilmesi yerindedir.
3. Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesi hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı ... vekili, müdahil Maliye Hazinesi vekilinin tüm, davacı idare vekilinin aşağıdaki paragraf kapsamı dışında temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
4.Tespit edilen bedel bozma ilamları öncesi ilk kararla tespit edilen bedel ile aynı olduğundan tespit edilen bedele 15.11.2016 tarihine kadar yasal faiz uygulanması gerekirken faiz bitiş tarihi belirtilmeyerek infazda tereddüt oluşturulması hatalıdır.
5. Davalı ... ve davalı ... hakkında açılan davanın pasif husumet nedeni ile reddine karar verilmesi sebebiyle davacı idare aleyhine vekalet ücretine hükmedilmiş ise de adı geçen davalıların dava konusu taşınmazın mülkiyet ihtilafına konu dava sebebiyle davaya dahil edildikleri gözetildiğinde davacı idare aleyhine vekâlet ücreti takdir edilmesi isabetsizdir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı ... vekili, müdahil Maliye Hazinesi vekilinin tüm, davacı idare vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine
2.Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile Mahkemenin gerekçeli kararının hüküm fıkrasının;
a). (2) nci bendinde “01.04.2011 tarihinden itibaren” ibaresinden sonra “ilk karar tarihi olan 15.11.2016 tarihine kadar ” ibaresinin yazılması,
b. (7) ve (8) nci bentlerinin çıkartılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davalı ... Başkanlığın'dan peşin alınan temyiz harçlarının Hazineye irat kaydedilmesine, Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına, davacı idareden peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine,
19.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.