"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/986 Esas, 2023/1497 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Saruhanlı Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2015/119 Esas, 2023/22 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Manisa ili, Saruhanlı ilçesi, ... Mahallesi 481 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı adına tapuya tescilini, yol olarak terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı tarafça cevap dilekçesi ibraz edilmemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile taraf teşkili sağlanmadığından davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaz makinin ölü olması ve mirasçıları ile anlaşmazlık tutanağı düzenlenmeden dava açılmış olması sebebi ile davanın reddine karar verilmiş olmasının hatalı olup, mirasçıların tespiti ve davaya dahili ile dosyanın ilerlemesini, tespit edilememesi halinde kayyım atanmasını; yazılacak müzekkereler ile taraf teşkilinin sağlanması gerekmekte iken davanın reddine karar verilmiş olmasının hatalı olduğunu belirterek kararı istinaf etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı idare tarafından TC kimlik numarası tapu kaydına işlenmiş olan malik hakkında kanunda öngörülen işlemleri yapmış olsa davalı olarak gösterilen ...'ın ölü olduğu ve nüfus kayıtlarından mirasçıların belirlenebileceği anlaşıldığı halde, 2942 sayılı Kanun'un 7 nci maddesinde düzenlenen işlemler yapılmadığı için 19.03.2015 tarihinde açılan davada yaklaşık 8 yıl süre ile taraf teşkili sağlanamadığı, mülkiyet hakkı sahibi mirasçıların 2942 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinde öngörülen uzlaşma haklarını kullanmalarının engellendiği gibi özel mülkiyette bulunan taşınmaz malın, objektif esaslara göre hızlı, doğru ve sağlıklı bir şekilde kamulaştırılması esasının da ihlal edildiği, taşınmazın değerinin belirlenmesinde dava tarihinin esas alındığı da gözetilerek, hak sahibi olan mirasçıların mülkiyet haklarının adil karşılığına ulaşmasına engel olunduğu, yargılama aşamasında ölü malikin mirasçılarının Saruhanlı Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/133 Esas, 2021/188 Karar sayılı kararı ile belirlenmesine karşın, kararın istinafı üzerine İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesinin 2022/459 Esas, 2022/225 Karar sayılı kararı ile talebin Hazinenin mirasçılığının tespitine ilişkin olduğundan davanın reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile mahkeme kararının kaldırılmasına hükmedildiği, bu durumda; Saruhanlı Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/133 Esas, 2021/188 Karar sayılı kararı ile belirlenen mirasçılar yönünden, davacı idare tarafından 2942 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinde öngörülen işlemlerin yapılması gerektiği kanaatine varıldığından, davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaz makinin ölü olması ve mirasçıları ile anlaşmazlık tutanağı düzenlenmeden dava açılmış olması sebebi ile davanın reddine karar verilmiş olması hatalı olup, mirasçıların tespiti ve davaya dahili ile dosyanın ilerlemesini, tespit edilememesi halinde kayyım atanmasını; yazılacak müzekkereler ile taraf teşkilinin sağlanması gerekmekte iken davanın reddine karar verilmiş olmasının hatalı olduğunu, istinaf mahkemesi kararı gerekçesindeki kamulaştırma bedellerinin dava tarihi itibari ile belirlenmesi karşısında tapu maliki mirasçılarının hak kaybına uğrayacağı konusunun da hatalı olduğunu, mahkemece tespit edilen bedele dava tarihini izleyen 4. aydan karar tarihine kadar faiz işleyeceğinden herhangi bir hak kaybı da yaşanmayacağını, dava konusu taşınmaz için belirlenen bedelin fazla olup düzenlenen raporun hatalı olduğunu beyan ederek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu ve 11 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dava konusu Manisa ili, Saruhanlı ilçesi, ... Mahallesi 481 parsel sayılı taşınmaz malikinin dava açılmadan önce vefat etmiş olması nedeniyle davanın 2942 sayılı Kanun'un 7 nci ve 8 inci maddelerinde öngörülen uzlaşma prosedürü işletilmeden açılan davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.