"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/280 Esas, 2021/446 Karar
KARAR : Esastan ret/ Yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2015/93 Esas, 2018/153 Karar
Taraflar arasındaki bedelsiz terk nedeniyle yolsuz hale gelmiş olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun ise kabulü İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 27794 ada 4 parsel sayılı taşınmazda pay maliki iken davalı idare tarafından yapılan 81154/12 nolu parselasyon planı ile 4 parselin ifraz görerek 27794 ada 5 ve 6 parsel sayılı taşınmazların oluşturulduğunu, davacıya ait payın 49.00 m²sine isabet eden kısmının 6 parsel sayılı taşınmaza tahsis edildiğini, 6 parsel sayılı taşınmazın ise "park ve rekreasyon alanı"nda kaldığını, "Öveçler Vadisi Rekreasyon Alanı Yapım İşi" projesi kapsamında idare tarafından fiilen el atılarak düzenleme başlatıldığını, davacı tarafından ... 22. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/249 Esas sayılı dosyasında kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası açıldığını, anılan mahkemece 19.11.1998 tarih ve 11095 sayılı "bedelsiz terk" yazısına dayanılarak dava konusu payın davalı ... adına tescil edildiğinden davanın reddine karar verildiğini, oysa dava dışı paydaş tarafından açılan davada ... 17. İdare Mahkemesi'nin 11.06.2014 tarihli ve 2013/1156 Esas, 2014/706 Karar sayalı kararı ile "tüm konut alanlarında parselasyon planıyla çıkacak kamulaştırma miktarının kamuya bedelsiz terk edilmesi halinde inşaat yoğunluğunun artırılmasına" ilişkin 12 nolu plan notunun iptaline hükmedildiğini, böylece dava konusu payın davalı adına olan tescilinin yolsuz tescil oluşturduğunu ileri sürerek, dava konusu 27794 ada 6 parsel sayılı taşınmazda davalı ... adına yolsuz olarak tescil edilen 49,00 m²ye isabet eden payın yeniden ihya edilerek davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; hiçbir dayanağı bulunmayan davanın görev, zamanaşımı ve husumetten reddini, dava konusu taşınmazda bulunan davacı hissesinin konut parselinde fazladan E.O.2 kullanmak üzere kamuya bedelsiz terk edildiğini, buna istinaden ... Belediye Başkanlığından 14.01.2000 tarihli ve 27 numara ile yapı ruhsatı aldığını, davanın kabulü halinde konut parselindeki ruhsatın iptal edilerek davacının fazladan kullandığı emsali iade etmesi gerektiğini, bunun uygulanmasının mümkün olmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesinde bulunan 27794 ada 6 parselde kayıtlı taşınmazdaki 49.00 m² hissenin davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile tescilden önceki hissesine göre davacı adına tapuya tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın kabulüne karar verilmesine rağmen davacı lehine dava değeri üzerinden nispi vekâlet ücretine hükmedilmediğini belirtilerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
2. Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın usul ve kanuna aykırı olduğunu davanın reddine karar verilmesi gerektiğini belirtilerek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu 27794 ada 4 parsel sayılı taşınmazın 2 parçaya ifraz edilerek imarın 27794 ada 5 ve 6 nolu parsellerinin oluşturulduğu, yapılan parselasyon planı gereğince tüm konut alanlarında çıkacak kamulaştırma miktarın bedelsiz terk edilmesi halinde inşaat yoğunluğunun artırılması yolunda 12 nolu plan notunun bulunduğu, ancak plan notunun iptali istemiyle dava dışı paydaş tarafından ... 17. İdare Mahkemesinde dava açıldığı ve mahkemenin 2014/121 Esas 2014/667 Karar sayılı kararı ile Öveçler Mahallesi imarın 27794 ada 5 ve 6 nolu parsellerinde kayıtlı taşınmaz oluşturulmasına ilişkin ... Büyükşehir Belediye Encümeninin 19.06.2008 tarihli ve 721 sayılı kararı ile onaylanan 81154/12 nolu parselasyon planı ile bu parselasyon planının dayanağı olduğu ileri sürülen 1/1000 ölçekli Dikmen Doğu Yakası Uygulama İmar Planı değişikliği ile 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliğindeki tüm konut alanlarında parselasyon planı ile çıkacak kamulaştırma miktarının bedelsiz terk edilmesi halinde inşaat yoğunluğunun artırılmasına ilişkin 12 nolu plan notunun Şehircilik ve Planlama ilkelerine aykırı olduğu sonucuna varıldığından, dava konusu işlemlerde hukuka uyarlılık bulunmaması nedeni ile dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, anılan kararın 15.03. 2016 tarihinde kesinleştiği, iptal edilen plan notunun genel düzenleyici idari işlemin iptali niteliğinde olup herkesi bağladığından iptal kararı ile bedelsiz terkin dayanağı ortadan kalktığından, dava konusu payın davacıya ait olduğu ve yolsuz tescilin söz konusu olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş olmasında isabetsizlik olmadığı belirtilerek, davalı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, taşınmaz malın aynına ilişkin davada nispi harç ve nispi vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken maktu harç ve maktu vekâlet ücreti takdiri hatalı olduğundan davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; hiçbir dayanağı bulunmayan davanın görev, zamanaşımı ve husumetten reddini, bedelsiz terk nedeniyle yapı ruhsatı aldığını, ancak bedeli mukabilinde davacı taraf adına tescil edilmesi gerektiğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile tapu maliki arasındaki bedelsiz terk nedeniyle yolsuz hale gelmiş olan tapu kaydının iptali ile idare adına tescili hususundadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4721 sayılı Türk Medeni Kanun'un 716 ncı maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Tescil isteminin dayanağını oluşturan bedelsiz terke ilişkin 12 sayılı plan notunun idari yargı kararıyla iptal edilmiş olması nedeniyle, bedelsiz terkin dayanağı ortadan kalkıp, yolsuz tescil söz konusu olduğundan, davanın kabulü ile ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesinde bulunan 27794 ada 6 parsel sayılı taşınmazdaki 49.00 m² hissenin davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmesi yerindedir.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.