"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/4 Esas, 2023/2 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. İstanbul Anadolu 32. Asliye Hukuk Mahkemesinin 25.10.2022 Tarihli ve 2022/669 Esas, 2022/595 Karar Sayılı Kararı
Somut uyuşmazlıkta kaydı düzeltilmek istenen ...'ın adres kayıt sisteminde Türkiye'de yerleşim yeri adresinin bulunmadığı, karine olarak yerleşim yeri adresi kabul edilen nüfusa kayıtlı olduğu yerin ise ... İli, ... İlçesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Karakoçan Asliye Hukuk Mahkemesinin 05.01.2023 Tarihli ve 2023/4 Esas, 2023/2 Karar Sayılı Kararı
Somut olayda davacının mernis adresinin Almanya ülkesi olduğu ve yurtiçi ikamet adresinin ise Ataşehir/İstanbul, yine nüfus kaydında düzeltim talep edilen Ali Rıza Oyman'ın ise mernis adresinin olduğu, yurt içi ikamet adresinin bulunmadığı, nüfus kaydının bulunduğu yer mahkemelerinin yetkisinin belirlenmesinde esas alınmayacağı, bu durumda mahkemenin yetkisiz olduğu ve 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunun ( 5718 sayılı Kanun) 40 ıncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca davaya bakmaya yetkili mahkemenin İstanbul Anadolu 32. Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun (5490 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının a bendi uyarınca nüfus kaydının düzeltilmesi istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 5490 sayılı Kanun’un “Nüfus davaları” başlıklı 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının a bendi şöyledir:
“Nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılır. Kayıt düzeltme davaları nüfus müdürü veya görevlendireceği nüfus memuru huzuru ile görülür ve karara bağlanır.”
3. 4721 sayılı Kanun’un “Yerleşim yeri” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.”
C. Değerlendirme
Dosya kapsamından, nüfus kaydı düzeltilmesi istenilenin yerleşim yeri adresinin Wetter/Almanya Federal Cumhuriyeti olduğu, mernis adresinin bulunmadığı, nüfus siciline kayıtlı olduğu yerin ise Karakoçan/Elazığ olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın Karakoçan Asliye Hukuk Mahkemesince sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Karakoçan Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
27.11.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.