"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/401 Esas, 2023/1178 Karar
KARAR : Esastan ret
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tapu iptal ve tescil istemine ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; taraf vekillerinin istinaf başvuru taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verilmiştir.
Davacı idare vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 13.02.2024 günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davacı idare vekili Avukat ... gelmiş, davalı vekili duruşmaya katılmamıştır.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu Artvin ili, Yusufeli ilçesi, ... Mahallesi, 237 ada 6 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili olarak tarafları aleyhine açılan kamulaştırmasz el atmaya dayalı tazminat davasının Yusufeli Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/37 Esas, 2008/132 Karar sayılı kararı ile kabulüne karar verildiğini ancak tescil hükmü kurulmadığından bedeli ödenmiş olan yukarıda belirtilen taşınmazın idareleri adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı idarenin dava dilekçesinde belirtilen dosyadaki talebin kamulaştırmasız el atmaya dayalı tazminat istemi değil ecrimisil istemine ilişkin olduğunu bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 07.11.2017 tarihli ve 2013/16 Esas, 2017/415 Karar sayılı ilamı ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 13.01.2022 tarihli ve 2019/3935 Esas, 2022/58 Karar sayılı ilamı ile davacı idare vekilinin istinaf başvurusu talebinin süre yönünden reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.,
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin 13.01.2022 tarihli ve 2019/3935 Esas, 2022/58 Karar sayılı ilamına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; İlk Derece Mahkemesinin gerekçeli kararının davacı idare vekiline 07.12.2017 tarihinde, davalı idare vekilinin temyiz dilekçesinin ise 02.01.2018 tarihinde tebliğ edilmiş olduğu, davacı idare vekilinin katılma yoluyla istinaf dilekçesinin 23.01.2018 (Bölge Adliye Mahkemesi kararında zuhulen 23.02.2018 olarak yazılmıştır) tarihinde havale edilerek dosya arasına alınmışsa da, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 347 nci maddesinin ikici ve 348 inci maddesinin birinci fıkraları gereğince davacı idare vekilince, davalı idare vekilinin istinaf dilekçesinin tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde, en son 16.01.2018 tarihinde katılma yolu ile istinaf talebinde bulunabileceği ve UYAP sistemi üzerinden yapılan incelemede davacı idare vekilinin istinaf dilekçesinin 16.01.2018 tarihinde e-imza ile imzalanmış ve işlemin başlatılmış olduğu, bu itibarla davacı idare vekilinin süresi içerisinde istinaf talebinde bulunduğu, istinaf dilekçesinin Bölge Adliye Mahkemesince sonradan çıktısı alınarak havale edilip dosya arasına alınmış olduğu anlaşılmakla, bu nedenle; davacı idare vekilinin istinaf dilekçesi ile ilgili olarak Bölge Adliye Mahkemesince esastan değerlendirme yapılması suretiyle karar verilmesi gerektiğinden bahisle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin 02.05.2023 tarihli ve 2023/401 Esas, 2023/1178 Karar sayılı ilamı ile taraf vekillerinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; Yusufeli Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/37 Esas sayılı dava dosyasında yerel mahkemece davanın konusu kamulaştırmasız el atma olarak değerlendirildiği halde ve de bu doğrultuda taşınmazın tamamı bakımından bir bedele hükmedildiği halde, kararda idaremiz lehine tescil kararı verilmemesinin hatalı olduğunu, bu nedenle dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptal edilerek idare adına tescil edilmesi gerektiğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; davanın reddine karar verilmiş olup taşınmazın değeri üzerinden nispi vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekmektedir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6100 sayılı Kanun'un 347 nci ve 348 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Yapılan incelemede; davacı vekili tarafından Yusufeli Asliye Hukuk Mahkemesi 19.06.2008 tarihli ve 2005/37 Esas, 2008/132 Karar sayılı dosyasında dava konusu taşınmazın kamulaştırmasız el koyma nedeni ile tazminat bedeline hükmedildiği halde, tapu kaydının iptaline karar verilmediğini belirterek eldeki tapu iptal tescil talepli davanın açıldığı anlaşılmıştır.
3. Yusufeli Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.06.2008 tarihli ve 2005/37 Esas, 2008/132 Karar sayılı dosyasının incelenmesinde bu davanın Yusufeli Belediyesi tarafından DSİ'ye karşı açılan ecrimisil istemli bir dava olduğu, yapılan yargılamada bilirkişi heyetince düzenlenen raporda toplam ecrimisil bedelinin 320.964,24 TL belirlendiği, davacı taraf davasını 320.964,24 TL üzerinden ıslah ettiği, Mahkemece bu bedel üzerinden hakem sıfatıyla hüküm kurulduğu; ancak hükmün gerekçe kısmında sehven davanın kamulaştırmasız el atma davası olduğunun belirtildiği, bu kararın temyiz edilmesi neticesinde, Dairemizin 26.03.3009 tarihli ve 2008/17540 Esas, 2009/4662 Karar sayılı ilamında; istemin ecrimisile ilişkin olup hükmedilen tazminatın da işgal tazminatı niteliğinde olduğunun vasıflandırdığını ve hakem kararlarına karşı temyiz yolunun kapalı olduğu açıklanarak dosyanın mahalline iadesine karar verildiği ve kararın 22.04.2011 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.
4. Yusufeli Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.06.2008 tarih, 2005/37 Esas, 2008/132 karar sayılı dosyada açılan dava ecrimisil talebine ilişkin olup hükmedilen bedelin de işgal tazminatına ilişkin olduğu gözetildiğinde, anılan Mahkeme kararında maddi hata yapılarak davanın niteliğinin kamulaştırmasız el atma davası yazılmış olmasının, dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tescili sonucu doğuramayacağı anlaşıldığındn davanın reddine karar verilmesi yerindedir.
5. Dava dilekçesinde harçlandırılan bedel üzerinden davalı idare lehine nispi vekâlet ücretine hükmedilmesi yerindedir.
6. Temyizen incelenen mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmış olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararın ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, davalıdan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.