"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/158 Esas, 2023/1150 Karar
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı idare vekilinin başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Konya ili, ..., ... Mahallesi ... ada 28 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın müvekkili idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın kamulaştırılmasına ilişkin Selçuklu Belediyesi Encümeninin 27.08.2020 tarihli ve 1001 sayılı kararının şekil, konu, maksat ve gaye yönlerinden sakat bulunması nedeniyle kamulaştırma işleminin iptali talebi ile Konya 2. İdare Mahkemesinin 2021/535 Esas sayılı dosyasında dava açtıklarını ve yürütmenin durdurulmasına karar verilmesini talep ettiklerini, söz konusu davanın bekletici mesele yapılması gerektiğini, dava konusu taşınmaz için kıymet takdir komisyonu raporunda belirlenen bedelin düşük olduğunu, taşınmazın hakkaniyete uygun olarak gerçek değerinin belirlenmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
2. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinin tebliğinden önce müvekkili ..., annesi ... ve kardeşi Mithat Silay ile davacı idare arasında yapılan uzlaşma görüşmeleri sonucunda anlaşma suretiyle taşınmazın satışı hususunda taraflar arasında uzlaşmaya varıldığını, bedelin ödendiğini, dilekçe ekinde sundukları anlaşma tutanağı doğrultusunda karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kamulaştırma işleminin dayanağı olan kararın iptali istemiyle açılan davada Konya 2. İdare Mahkemesinin 23.12.2021 tarihli ve 2021/535 Esas, 2021/1461 Karar sayılı kararı ile iptal kararı verildiği, kararın Danıştay 6. Dairesinin 21.04.2022 tarihli ve 2022/381 Esas, 2022/5117 Karar sayılı kararı ile onanması suretiyle kesinleştiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın hisseli olduğunu, kamulaştırma işleminin dayanağı olan Encümen kararına karşı davalılardan ... tarafından idare mahkemesinde iptal davasının açıldığını, iptal kararının sadece ... lehine hüküm doğurması gerektiğini, dava açmayan davalıların süresi içinde dava açmamak suretiyle kamulaştırmayı kabul ettiklerini, dolayısıyla bu davalılar yönünden davaya devam edilmesi gerektiğini, davanın reddi sebebi tüm davalılar için aynı olduğundan davalılar lehine tek vekâlet ücreti yerine ayrı ayrı vekâlet ücretine hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğunu ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosya kapsamına ve toplanan delillere göre mevcut delillerin takdirinde ve hükmün dayandığı gerekçede bir isabetsizlik görülmediği, ancak karar tarihi itibarıyla yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası gereğince davanın ret sebebi aynı olan davalılar yararına tek vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken, ret sebebi aynı olan davalılar yararına ayrı ayrı vekâlet ücretine hükmedilmesinin doğru görülmediği gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile vekâlet ücreti yönünden düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı idare vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Yapılan incelemede; Konya 2. İdare Mahkemesinin 23.12.2021 tarihli ve 2021/535 Esas, 2015/492 Karar sayılı kararı ile "Bu durumda davalı idareye, Cumhurbaşkanlığı kararı ile yenileme alanı olarak belirlenen alan içerisinde kalan dava konusu Konya ili, ..., ... Mahallesi ... ada 28 parsel sayılı taşınmaza yönelik acele kamulaştırma kararı alma yetkisi veren, Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıklarının Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun'un Uygulama Yönetmeliği'nin 24. Maddesinin son fıkrası, yukarıda alıntılanan Danıştay kararı ile iptal edilmiş olması sebebiyle, yürürlükte olmayan mevzuat hükmü dayanak alınarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır" denilmek suretiyle dava konusu taşınmaza ilişkin acele kamulaştırılma kararının iptaline karar verildiği, kararın yasal yollardan geçerek kesinleştiği anlaşılmaktadır.
3. Bu durumda; ret kararına gerekçe olarak gösterilen iptal kararı acele kamulaştırma kararına ilişkin olup, acele kamulaştırma kararının iptal edilmesi inceleme konusu bedel tespit ve tescil davasını etkilemeyeceği gibi, iptal kararının dava konusu taşınmazın dava açmayan malikleri yönünden sonuç doğurmayacağı gözetilmeksizin, işin esasına girilerek sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi doğru değildir.
4. Kabule göre de; konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekirken davanın reddine karar verilmesi bozmayı gerektirir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Davacı idareden peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın 6100 sayılı Kanun'un 373 üncü maddesinin ikinci fıkrası gereğince kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
29.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.