"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1310 Esas, 2023/1236 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Van Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin 30.03.2023 Tarihli ve 2023/328 Esas, 2023/445 Karar Sayılı Kararı
Hâkimler ve Savcılar Genel Kurulu'nun 26.06.2019 tarih ve 230 sayılı kararında Van Bölge Adliye Mahkemesinin 02.09.2019 tarihinde faaliyete geçeceği ve bu tarih itibariyle verilecek kararların istinaf incelemesinin Van Bölge Adliye Mahkemesince yapılacağının kararlaştırıldığı, istinafa konu kararın anılan tarihten önce verildiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin 08.09.2023 Tarihli ve 2023/1310 Esas, 2023/1236 Karar Sayılı Kararı
Hakimler ve Savcılar Kurulu' nun 26.06.2019 tarih ve 230 sayılı kararına göre yargı çevresinde iken Van Bölge Adliye Mahkemesi'nin kurulmasından sonra Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi yargı sınırından alınarak Van Bölge Adliye Mahkemesi yargı çevresine bağlanan ilk derece mahkemelerince 02.09.2019 tarihinden itibaren verilecek kararlar hakkında istinaf incelemesinin Van Bölge Adliye Mahkemesi ilgili dairelerince yapılması gerektiği, 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun'un (5235 sayılı Kanun) Ek 1 inci maddesinin, iki halde yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemeyeceği düzenlenmiş olup bunlar ilk derece mahkemesinin karar tarihi itibariyle yetkili olunması ile yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalarla ilgili olarak yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halleri olduğu, ilk derece mahkemesince 10.05.2016 tarihinde verilen yetkisizlik kararı temyiz edilmeksizin kesinleşmiş olup, davacı vekili tarafından istinafa konu edilen kararın 04.12.2022 tarihli ek karar olduğu, Özalp Asliye Hukuk Mahkemesinin esasa dair verdiği karar tarihi itibariyle temyiz başvurusunun Yargıtay ilgili hukuk dairesince, ek karar tarihi itibariyle de istinaf başvurusunun Van Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyete geçmiş olması gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, tazminat istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 694 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin (694 sayılı KHK) 136. maddesi ile 5235 sayılı Kanun'a eklenen "Yargı çevresinin değişmesi" başlıklı Ek madde 1 şöyledir:
“Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25 inci madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğin uygulanması için Resmî Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelemesinde, karar tarihi itibarıyla yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.”
C. Değerlendirme
1. Özalp Asliye Hukuk Mahkemesince 10.05.2016 tarihli ve 2015/440 Esas, 2016/312 Karar sayılı kararıyla yetkisizlik kararı verilmiş, mahkemece 04.12.2022 tarihli ek kararıyla ise, yetkisizlik kararının taraflara tebliğ edilmiş ve kararın kesinleşmiş olduğu, mahkemece verilen yetkisizlik kararı uyarınca yasal süre içerisinde davacı vekili ve davalılar vekillerinin dosyanın yetkili mahkemeye gönderilmesine ilişkin taleplerinin olmadığı anlaşılmakla 6100 sayılı Kanun'un 20 inci maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir. Ek karara karşı davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Van Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi ve Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince karşılıklı yetkisizlik kararı verilmiş, doysa yargı yerinin belirlenmesi için Dairemize gönderilmiştir.
2. Dosya kapsamından, istinaf incelemesine konu kararın Özalp Asliye Hukuk Mahkemesinin 04.12.2022 tarihli ek kararı olduğu ve karar tarihi itibari ile Van Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyette olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Van Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Van Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
22.01.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.