"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/135 Esas, 2023/479 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Denizli 2. İş Mahkemesinin 06.02.2023 Tarihli ve 2023/13 Esas, 2023/26 Karar Sayılı Kararı
Davalı işyerinin ... olduğu, işyerinin Didim'de faaliyet gösterdiği, davacının davalı işverenin işçisi olup, işini Didim'de yaptığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Didim (Yenihisar) 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin (İş Mahkemesi sıfatıyla) 02.11.2023 Tarihli ve 2023/135 Esas, 2022/479 Karar Sayılı Kararı
İş davalarında kesin yetki söz konusu olmadığı, davacı vekilinin yetkideki seçimlik hakkını davacının yerleşim yeri adresi olan Denizli'de kullanarak davasını açtığı, davanın ilk açıldığı tarihte davacının yerleşim yerinin Merkezefendi/Denizli olup Denizli İş Mahkemelerinin yetkili olduğu, davalı tarafından yapılan her hangi bir yetki itirazının bulunmadığı, bu yönde verilmiş bir cevap dilekçesinin de olmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu (7036 sayılı Kanun) uyarınca işçi işveren ilişkisinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 7036 sayılı Kanun’un “Yetki” başlıklı 6 ncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“İş mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesidir.”
C. Değerlendirme
1. Davanın açıldığı ve ilk derece mahkemesi tarafından karar verilen tarihte yürürlükte bulunan 7036 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesinde İş Mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkemenin, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesi olduğu belirtilmiştir. Benzer düzenleme, mülga 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun (5521 sayılı Kanun) 5 inci maddesinde ve 5521 sayılı Kanun’da sarahat bulmayan hallerde 6100 sayılı Kanun'a gönderme yapan 15 inci maddesinde de mevcuttur.
2. İş mahkemesinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan davalı tarafça süresinde yapılmasa da hakim tarafından kendiliğinden bu husus göz önünde bulundurmalıdır. Bir başka anlatımla hakim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de resen yetkisizlik kararı verebilir.
3. Kesin yetki halinin kuralının bulunmadığı ve birden fazla yetkili mahkemenin bulunduğu hallerde yetkili mahkemeyi seçme hakkı davacıya aittir. Davacı, kesin yetki kuralının bulunmadığı bir davayı yetkisiz bir mahkemede açmışsa, seçme hakkı itiraz eden davalıya geçer, davalının bildirdiği yetkili mahkemede davanın görülmesi gerekir.
4. 7036 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesinde belirtilen yetki kuralı kamu düzenine ilişkin olup öngörülen yetkili mahkemelerden birini tercih hakkı işçiye aittir. Davacı işçinin kanuni yetkili mahkeme dışında başka bir yer mahkemesinde dava açması tercih hakkını ortadan kaldırmayacağı gibi bu seçim hakkının işverene geçmesi sonucunu da doğurmaz. Başka bir anlatımla seçimlik hak işçide olup, davacı işçinin beyanı doğrultusunda dosyanın yetkili İş Mahkemesine gönderilmesi gerekir.
5. Davacı tarafından davanın açıldığı yer mahkemesi yetkisiz ise de, dosya kapsamından 7036 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesi gereğince Didim (Yenihisar) 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin işin yapıldığı yer ve davalının dava açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi olarak yetkili olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın Didim (Yenihisar) 1. Asliye Hukuk Mahkemesince (İş Mahkemesi sıfatıyla) görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Didim (Yenihisar) 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin (İş Mahkemesi Sıfatıyla) YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
29.04.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.