"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/184 Esas, 2023/168 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. İstanbul Anadolu 13. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.03.2023 Tarihli ve 2023/47 Esas, 2023/165 Karar Sayılı Kararı
Genel yetkili mahkemenin davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi olduğu, davalının Çukurova/Adana adresinde ikamet ettiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Adana 9. Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.06.2023 Tarihli ve 2023/184 Esas, 2023/168 Karar Sayılı Kararı
Davacının yerleşim yerinin İstanbul olduğu, bu sebeple zarar görenin yerleşim yeri mahkemesinin de iş bu haksız fiilden kaynaklı manevi tazminat davasında yetkili olduğu, kaldı ki iş bu dosyada kesin yetki kuralının olmadığı, davalı tarafça ilk itiraz olarak ileri sürülmedikçe mahkemece re'sen yetki durumunun dikkate alınamayacağı, davalı tarafça da yetki itirazının ileri sürülmediği bu nedenle verilen yetkisizlik kararının yerinde olmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, internet yayıncılığı yolu ile kişilik haklarına saldırıdan dolayı manevi tazminat istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6100 sayılı Kanun’un “Genel yetkili mahkeme” başlıklı 6 ıncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.”
3. 6100 sayılı Kanun’un “Haksız fiilden doğan davalarda yetki” başlıklı 16 ncı maddesi şöyledir:
“Haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.”
4. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) “Manevi tazminat” başlıklı 56 ncı maddesi şöyledir:
“Hâkim, bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, zarar görene uygun bir miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verebilir. Ağır bedensel zarar veya ölüm hâlinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarına da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verilebilir.
5. 6098 sayılı Kanun’un “Kişilik hakkının zedelenmesi” başlıklı 58 inci maddesi şöyledir:
“Kişilik hakkının zedelenmesinden zarar gören, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat adı altında bir miktar para ödenmesini isteyebilir. Hâkim, bu tazminatın ödenmesi yerine, diğer bir giderim biçimi kararlaştırabilir veya bu tazminata ekleyebilir; özellikle saldırıyı kınayan bir karar verebilir ve bu kararın yayımlanmasına hükmedebilir.
C. Değerlendirme
1. Kesin yetki halinin kuralının bulunmadığı ve birden fazla yetkili mahkemenin bulunduğu hallerde yetkili mahkemeyi seçme hakkı davacıya aittir. Davacı, kesin yetki kuralının bulunmadığı bir davayı yetkisiz bir mahkemede açmışsa, seçme hakkı itiraz eden davalıya geçer, davalının bildirdiği yetkili mahkemede davanın görülmesi gerekir.
2. Dosya kapsamından uyuşmazlığın internet yayını yolu ile kişilik haklarına saldırı nedeniyle tazminat istemine ilişkin olup haksız eylem nedenine dayandığı, yayının yapıldığı internet sitesinin davanın açıldığı yerde de takip edilebilir olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısı ile, dava tarihi itibarıyla yerleşim yeri Ümraniye/İstanbul olan davacının, birden çok mahkemenin yetkili olduğu ve kesin yetki kuralının bulunmadığı bu davada, 6100 sayılı Kanun'un 16 ncı maddesindeki seçimlik hakkını, yerleşim yerinde dava açarak kullanmasının genel yetki kuralına uygun olduğu anlaşılmakla, uyuşmazlığın İstanbul Anadolu 13. Asliye Hukuk Mahkemesince sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince İstanbul Anadolu 13. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
06.05.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.