"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/563 Esas, 2023/2290 Karar
DAVA TARİHİ : 22.05.2019
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kahramanmaraş 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/212 Esas, 2021/19 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare ve bir kısım davalılar vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare ve bir kısım davalılar vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Kahramanmaraş ili, ..., Mahallesi 155 ada 5 parsel ve 155 ada 46/A parsel sayılı taşınmazların kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazların yol olarak tapudan terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazların değerinin acele el koyma dosyasında ve kıymet takdir raporlarında çok düşük belirlendiğini, yakın konumda olan taşınmazlara daha yüksek değerler tespit edildiğini, taşınmazların arsa olarak değerlendirilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
2. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazların değerinin acele el koyma dosyasında ve kıymet takdir raporlarında çok düşük belirlendiğini, yakın konumda olan taşınmazlara daha yüksek değerler tespit edildiğini, taşınmazların arsa olarak değerlendirilmesi gerektiğini ileri sürülmüştür.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalılara ödenmesine, dava konusu taşınmazların davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile yol olarak tapudan terkinine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazlara piyasa değerinin üzerinde bedel takdir edildiğini, dava konusu taşınmazların arazi olarak değerlendirilmesi gerektiğini, bilirkişi raporunda esas alınan emsalin kanunun aradığı şartlara uygun olmadığını, davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesinin hukuka aykırı olduğunu ileri sürmüştür.
2. Davalılar ... vd. vekili istinaf dilekçesinde özetle; emsal karşılaştırmasının eksik yapıldığını ve kanuna uygun bir biçimde yapılmadığını, dava konusu taşınmazların değerinin çok düşük tespit edildiğini, aynı bölgede yer alan taşınmazlar için çok farklı değerler tespit edildiğini ileri sürmüştür.
3. Davalılar ... vd. vekili istinaf dilekçesinde özetle; hükme esas alınan raporun kanuna ve vatandaşın menfaatlerine aykırı olarak düzenlendiğini, belirlenen değerin gerçeği yansıtmayıp hakkaniyete aykırı olduğunu, birden fazla emsal incelenmeden değer tespiti yapılmasının usul ve kanuna aykırı olduğunu ileri sürmüştür.
4. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; belirlenen bedelin taşınmazın konumu itibarıyla oldukça düşük olduğunu, aynı kapsamda değer tespiti yapılan taşınmazlar için belirlenen m² değerlerinin dikkate alınması gerektiğini ileri sürmüştür.
5. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; hükme esas alınan bilirkişi raporunda kabul edilen emsal satış dava konusu taşınmaza denk olmadığı gibi değerinin tam ve doğru tespiti noktasında yeterli olmadığını, dava konusu taşınmazla aynı bölgedeki taşınmazlara farklı değerler tespit edildiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki taşınmazlara emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinin 2942 sayılı Kanun'un değerlendirmeye ilişkin hükümlerine aykırılık teşkil etmediği, tespit edilen kamulaştırma bedelinin adil ve hakkaniyete uygun olduğu, davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesine dair mahkeme kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve bir kısım davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazlara piyasa değerinin üzerinde bedel takdir edildiğini, dava konusu taşınmazların arazi olarak değerlendirilmesi gerektiğini, bilirkişi raporunda esas alınan emsalin kanunun aradığı şartlara uygun olmadığını, davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesinin hukuka aykırı olduğunu ileri sürmüştür.
2.Davalı ... vd. vekili temyiz dilekçesinde özetle; hükme esas alınan raporun kanuna ve vatandaşın menfaatlerine aykırı olarak düzenlendiğini, belirlenen değerin gerçeği yansıtmayıp hakkaniyete aykırı olduğunu, birden fazla emsal incelenmeden değer tespiti yapılmasının usul ve kanuna aykırı olduğunu ileri sürmüştür.
3.Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; emsal satışın dava konusu taşınmazlara denk olmadığı gibi değerinin tam ve doğru tespiti noktasında yeterli olmadığını, dava konusu taşınmazlarla aynı bölgedeki taşınmazlara farklı değerler tespit edildiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun’un (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki Kahramanmaraş ili, ..., Hasancıklı Mahallesi 155 ada 5 parsel ve 155 ada 46/A parsel sayılı taşınmazlara 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak değer biçilmesi ve
tespit edilen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesine karar verilmesi yerindedir.
3. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 12055/17 numaralı başvuru sonucu verilen 23.10.2018 tarihli kararı ve Anayasa Mahkemesinin 2016/9364 başvuru numaralı, 01.06.2019 tarihli ve 30791 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan kararı da göz önüne alınarak, davanın niteliği gereği davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesinde hukuka aykırı bir yön görülmemiştir.
4. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare ve bir kısım davalılar vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesi gereğince ONANMASINA,Davalılar ... ve ... vd.'den peşin alınan temyiz harçlarının Hazineye irat kaydedilmesine, davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,09.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi