"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2023/372 Esas, 2023/802 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 06.04.2023 Tarihli ve 2023/31 Esas, 2023/262 Karar Sayılı Karar
Taraflar arasındaki sözleşmenin incelenmesinden sözleşmenin ifa edileceği yerin...'de olduğu, davalının ikametgahının ise Ankara'da olduğu, eser sözleşmesinden kaynaklı bu dava, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 6 ncı maddesi gereğince davalının ikametgahı mahkemesinde açılabileceği gibi 6100 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesi gereğince de sözleşmenin ifa edileceği yerde de açılabileceği, taraflar arasındaki yetki sözleşmesinin mahkemece geçerli bir yetki sözleşmesi olarak kabul edilmediği, davalı vekilinin yasal süresi içerisinde sunmuş olduğu cevap dilekçesinde ileri sürmüş olduğu yetki itirazının kabulü gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 14.11.2023 Tarihli ve 2023/372 Esas, 2023/802 Karar Sayılı Kararı
Dava konusu 13.08.2020 tarihli İş Sözleşmesi başlıklı sözleşmedeki kaşelere göre davacının merkezinin İzmir ilinde, davalının merkezinin Ankara ilinde bulunduğu, dava konusu işin yapılacağı yerin... ilinin... ilçesi olduğu, ülkemizin idari ve coğrafi bölünmesinde İzmir Bölgesi adında bir bölge bulunmadığı, İzmir ilinin bulunduğu coğrafi bölgenin adının bile İzmir Bölgesi değil Ege Bölgesi olduğu, davalı vekilinin cevap dilekçesinde herhangi bir sebep ileri sürülmeksizin yetki itirazında bulunmaması, ayrıca 6100 sayılı Kanununun 357 nci maddesinin 2 nci fıkrasına göre bölge adliye mahkemeleri için yetki sözleşmesi yapılamaması ve zaten tarafların amacının bölge adliye mahkemeleri için yetki sözleşmesi yapmak olmaması bir bütün olarak değerlendirildiğinde dava konusu 13.08.2020 tarihli İş Sözleşmesi başlıklı sözleşmede yer alan "Konu ile ilgili anlaşmazlıklarda İzmir Bölge Adliyeleri yetkilidir " hükmü ile sözleşmeyi yazılı yapmayı seçen davacı ile davalının amacının İzmir Adliyesi Mahkemelerini yetkili kılmak olduğu açıkça anlaşıldığından 6100 sayılı Kanunu'nun 17 nci ve 18 inci maddelerine göre yetki sözleşmesinin geçerli olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki eser sözleşmesi kapsamında ödenmediği iddia olunan bakiye iş bedeli 74.000,00 TL alacağın ve 100,00 TL munzam zararın davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Kanunu’nun 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6100 sayılı Kanun’un “Genel yetkili mahkeme” başlıklı 6 ncı maddesi şöyledir:
" Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir."
3. 6100 sayılı Kanun’un “Sözleşmeden doğan davalarda yetki” başlıklı 10 uncu maddesinin şöyledir: "Sözleşmeden doğan davalar, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde de açılabilir."
4. 6100 sayılı Kanun'un "Yetki itirazının ileri sürülmesi" başlıklı 19 uncu maddesinin ikinci, üçüncü ve
dördüncü fıkrası şöyledir:
"(2)Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz."
"(3)Mahkeme, yetkisizlik kararında yetkili mahkemeyi de gösterir."
"(4)Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir."
5. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) "İfa yeri" başlıklı 89 uncu maddesi şöyledir.
"Borcun ifa yeri, tarafların açık veya örtülü iradelerine göre belirlenir.
Aksine bir anlaşma yoksa, aşağıdaki hükümler uygulanır;
1. Para borçları, alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde,
2. Parça borçları, sözleşmenin kurulduğu sırada borç konusunun bulunduğu yerde,
3. Bunların dışındaki bütün borçlar, doğumları sırasında borçlunun yerleşim yerinde, ifa edilir.
Alacaklının yerleşim yerinde ifası gereken bir borcun doğumundan sonra alacaklının yerleşim yerini değiştirmesi sebebiyle ifa önemli ölçüde güçleşmişse borç, alacaklının önceki yerleşim yerinde ifa edilebilir."
C. Değerlendirme
Somut olayda, dava tarihi itibarıyla davacının yerleşim yerinin Güzelbahçe/İzmir olduğu davacının birden çok mahkemenin yetkili olduğu ve kesin yetki kuralının bulunmadığı bu davada, davayı yerleşim yerinin bulunduğu yerde açarak yetkili mahkemeyi seçmiş olduğu anlaşıldığından uyuşmazlığın, İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
20.05.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.