Logo

5. Hukuk Dairesi2024/6426 E. 2024/8602 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davalı idare tarafından kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan tazminat davası sonucu tesis edilen irtifak hakkının tapuya tesciline rağmen, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 31/b maddesi gereğince konulan şerhin terkini talebi.

Gerekçe ve Sonuç: Kamulaştırmasız el atma davası sonucu irtifak hakkının tapuya tescil edildiği durumlarda, 2942 sayılı Kanun'un 31/b maddesi gereğince konulan şerhin yasal dayanağı bulunmadığı ve malikin mülkiyet hakkını kısıtladığı gözetilerek, yerel mahkemelerin şerhin terkini yönündeki kararları onanmıştır.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

İNCELENEN KARARIN

MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2024/415 Esas, 2024/624 Karar

KARAR : Esastan ret

İLK DERECE MAHKEMESİ : Araban Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2023/440 Esas, 2023/551 Karar

Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini davasında yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Gaziantep ili, Araban ilçesi, Yaylacık Mahallesi 126 ada 4 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydına davalı idarenin talebi üzerine 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince şerh konulduğunu, müvekkilinin mülkiyet hakkını kısıtlayan, yasal şartları taşımayan, usulsüz ve hatalı olarak konulan bu şerhin terkinini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaz üzerindeki 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca konulan şerhin dayanağının kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davasına ilişkin olduğunu, bahse konu karar ile davacı taraf lehine hükmedilen kamulaştırmasız el koyma nedeniyle tazminat bedeli ve diğer alacak kalemleri ödenmiş olmasına rağmen müvekkili kurum lehine tapuda tescil işlemleri tamamlanmadığından tapudaki şerhin muhafazası gerektiğini, vekâlet ücreti takdir edilmesi durumunda Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 22 nci maddesindeki hükümlerin uygulanmasını talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne seri davanın yasal şartlarını taşımadığı anlaşıldığından davacı lehine maktu vekâlet ücretine hükmedilmesine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; işbu davanın dayanağını oluşturan ve Bölge Müdürlüğünün talebi ile konulan 31/b şerhlerinin dayanağını kamulaştırmasız el atma davaları sonucu kesinleşen mahkeme kararları oluşturmakta olup söz konusu kararlar gereğince müvekkili kurum lehine kurulan mülkiyet veya irtifak haklarına yönelik tescil işlemlerinin tapuda tamamlanmadığı tespit edildiğinden ve mahkeme kararları gereğince karşı tarafa bedel ödendiğinden, karar gereğinin yerine getirilmesinin sağlanması, taşınmazların el değiştirmesinin ve kurumun hak kaybına uğramasının önlenmesi amacıyla konulduğunu, kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası neticesinde verilen karar infaz edilmediğinden taşınmazın el değiştirmesinin önlenmesi ve dolayısıyla mahkeme kararının infazının sağlanabilmesi için taşınmaz üzerindeki 31/b şerhinin muhafazası gerektiğini, Toroslar EDAŞ’a davanın ihbar edilmesini, vekâlet ücretinin Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 22 nci maddesine göre belirlenmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazla ilgili kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan tazminat davasının kabulü halinde irtifak tesis ve tesciline ilişkin hükmün özetinin 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 28 inci maddesine göre Mahkemece tapu sicil müdürlüğüne gönderilip tapu kaydına işleneceği, kararın kesinleşmesi sonrasında ise tesis edilen irtifak hakkı tapuya tescil edileceği hâlde, davalı idare tarafından tapuda 2942 sayılı Kanun’un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca konulan şerhi tesis ettirilmesinin yasal dayanağı bulunmayıp, bu işlem davacının mülkiyet hakkının engellenmesi mahiyetinde olup, davacının mülkiyet hakkını sınırlandıran bu şerhin kaldırılmasına ilişkin iş bu davaya açmakta hukuki yararı bulunduğu dikkate alınarak İlk Derece Mahkemesince şerhin kaldırılmasına karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı, iş bu dava dosyası ile aynı niteliği taşıyan dosyalarla ilgili olarak davacı vekili tarafından açılan ve aynı gün duruşması yapılan 9 adet dava dosyası olduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 22 nci maddesi uyarınca vekille temsil edilen davacı lehine tam maktu vekâlet ücreti hükmolunmasında bir isabetsizlik görülmediği, tapu kaydındaki şerhin ... Genel Müdürlüğü lehine konulmuş olması dikkate alındığında davanın Toroslar EDAŞ'a ihbarı gerektiği yönündeki istinaf itirazının da yerinde görülmediğinden davalı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü hususları tekrar etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, ... olarak davacı tapu maliki ile davalı idare arasındaki 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi.

3. Değerlendirme

1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Davalı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Davalı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

26.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.