"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2101 Esas, 2024/585 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Diyarbakır 8. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/343 Esas, 2022/183 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili, davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın asli müdahiller vekilince istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne, asli müdahilin talebinin reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili ve asli müdahil vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine; Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili ve asli müdahil vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Diyarbakır ili, .... ilçesi, ............Mahallesi 91 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
2. Asli müdahil vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaz üzerindeki müvekkilline ait mütemmim cüzler ile ilgili kamulaştırma davası açılmadığından davaya müdahilliklerine ve dava konusu taşınmazda bulunan mütemmim cüz bedelinin hesaplanarak müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı taraf cevap dilekçesi ibraz etmemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tapuya tesciline, asli müdahilin talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili ve asli müdahil vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; kurumun harçlardan muaf olduğunu, taşınmazın sulanabilir tarım arazisi olduğunu, raporda dekara kapama bademliğin üretim masraflarının düşük alındığını, objektif değer artışı uygulanmaması gerektiğini ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
2.Asli müdahil vekili istinaf dilekçesinde özetle; Anayasa Mahkemesi kararına göre muhdesatların dikildiği tarihin bir önemi olmaksızın gerçek bedellerinin maliklerine ödenmesi gerektiğini ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile hükme esas alınan bilirkişi raporunda davaya konu taşınmaz açık tarım arazisi kabul edilerek buğday ve mercimek münavebesi uygulanmak suretiyle ve taşınmazın konumu vs özellikleri dikkate alınarak %30 objektif değer artışı eklenerek sonuç metrekare birim değerinin 7,62 TL olarak belirlendiği ve bu metrekare birim değerinin uygun bulunduğu, dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan ağaçların kamulaştırma ilan evrakının dosyaya kazandırılarak askı ilanından önce dikilip dikilmediğinin araştırılması neticesinde dosya arasına alınan tüm bilgi ve belgelerden 04.11.2013 tarihi ile 26.11.2013 tarihleri arasında askı ilanının yapıldığı, dosyada bulunan hava fotoğrafları ve uydu görüntülerinden 2013 yılı itibari ile dava konusu taşınmaz üzerinde ağaçların bulunmadığı, bilirkişi raporu ile sabit olup; davaya konu taşınmazın üzerinde bulunan muhtesatların ilan tarihinden sonra dikildiği anlaşıldığından asli müdahilin talebinin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı, İlk Derece Mahkemesi tarafından kurulan hükmün ve yapılan yargılamanın usul ve kanuna Yargıtay yerleşik içtihatlarına uygun olduğu anlaşıldığından; taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili ve asli müdahiller vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; taşınmazın sulanabilir tarım arazisi olduğunu, raporda dekara kapama bademliğin üretim masraflarının düşük alındığını, objektif değer artışı uygulanmaması gerektiğini ileri sürmüştür.
2.Asli müdahil vekili temyiz dilekçesinde özetle; Anayasa Mahkemesi kararına göre muhdesatların dikildiği tarihin bir önemi olmaksızın gerçek bedellerinin maliklerine ödenmesi gerektiğini, aynı konuda asli müdahilin akrabalarına ait yakın yerden geçen dosyalarda istinaf mahkemesince farklı kararlar verildiğini ileri sürerek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı idare ile davalı tapu maliki arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları ile 25 inci maddesi
3.Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Kuru tarım arazisi niteliğindeki taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca net gelir esas alınarak değer biçilmesinde ve askı ilan tarihinden sonra dikildiği anlaşılan muhdesat yönünden talebin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare ve asli müdahil vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına, davalıdan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.