Logo

5. Hukuk Dairesi2024/7118 E. 2025/1212 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Hisseli gayrimenkul satış sözleşmesi ve protokolünün geçersizliğinin tespiti, iptali ve ödemelerin tahsili istemine ilişkin davanın hangi tüketici mahkemesinde görüleceğine ilişkin yetki uyuşmazlığı.

Gerekçe ve Sonuç: Dava konusu taşınmazın aynına ilişkin bir talep olmaması, kesin yetki kuralı doğurmadığı ve davalının yetki itirazında bulunmaması nedeniyle, 6100 sayılı HMK'nın 19/4. maddesi gereğince davanın ilk açıldığı mahkeme olan İstanbul Anadolu 5. Tüketici Mahkemesi'nin yetkili olduğu gözetilerek, yargi yeri olarak belirlenmesine karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi

SAYISI : 2024/1104 Esas, 2024/396 Karar

I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR

A. İstanbul Anadolu 5. Tüketici Mahkemesinin 29.03.2024 Tarihli ve 2024/258 Esas, 2024/316 Karar Sayılı Kararı

Sözleşmesinin iptali talep edilen taşınmazın davacı adına tapuda devrinin yapılmış olduğu, sözleşmenin iptal edilmesi halinde taşınmazın tapusunun da iptal edileceği hususları da dikkate alınarak tapularının iptali talep edilen taşınmazların Yalova İli, Termal İlçesinde bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.

B. Yalova Tüketici Mahkemesinin 03.06.2024 Tarihli ve 2024/1104 Esas, 2024/396 Karar Sayılı Kararı

Davanın taşınmazın aynına ilişkin olmadığı bu sebeple kesin yetkinin de söz konusu olmayacağı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.

II. GEREKÇE

A. Uyuşmazlık

Uyuşmazlık, taraflar arasında düzenlenen hisseli gayrimenkul satış sözleşmesi ile 12.02.2021 tarihli protokolün geçersizliğinin tespiti ile iptali ve yapılan tüm ödemelerin faiziyle birlikte tahsili istemine ilişkindir.

B. İlgili Hukuk

1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.

2. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanun’un (634 sayılı Kanun) “Devre mülk hakkı” başlıklı 57 nci maddesi şöyledir:

“Mesken olarak kullanılmaya elverişli bir yapı veya bağımsız bölümün ortak maliklerinden her biri lehine bu yapı veya bağımsız bölümden yılın belli dönemlerinde istifade hakkı, müşterek mülkiyet payına bağlı bir irtifak hakkı olarak kurulabilir. Bu hakka devre mülk hakkı denir.”

3.6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un(6502 sayılı Kanun) 73 üncü maddesinin beşinci fıkrası şöyledir:

“Tüketici davaları, tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesinde de açılabilir.”

4. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun’un (6100 sayılı Kanun) “Genel yetkili mahkeme” başlıklı 6 ıncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:

“Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.”

5.6100 sayılı Kanun'un "Yetki itirazının ileri sürülmesi" başlıklı 19 uncu maddesinin 4 üncü fıkrası

şöyledir.

" Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında

bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir."

C. Değerlendirme

1. Dosya kapsamından, uyuşmazlık taraflar arasında düzenlenen hisseli gayrimenkul satış sözleşmesi ile 12.02.2021 tarihli protokolün geçersizliğinin tespiti ile iptali ve yapılan tüm ödemelerin faiziyle birlikte tahsili istemine ilişkin olup, dava dilekçesi ve dosya kapsamından taşınmazın aynına ilişkin bir dava olmadığı anlaşılmaktadır.

2. 6502 sayılı Kanun'un 73 üncü maddesinin beşinci fıkrasında tüketici davalarının, tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesinde de açılabileceği belirtilmişse de bu kural 6100 sayılı Kanun'un yetkiye ilişkin kurallarının yanında bir ek yetki kuralıdır.

3. Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.

4. Somut olayda, kesin yetkinin bulunmadığı ve usulüne uygun süresinde bir yetki itirazı olmadığı tespit edilmekle bu durumda davanın ilk açıldığı mahkeme yetkili hale geleceğinden uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı yer mahkemesi olan İstanbul Anadolu 5. Tüketici Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.

III. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince İstanbul Anadolu 5. Tüketici Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,

03.02.2025 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.