"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/943 Esas, 2024/815 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gaziosmanpaşa 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/495 Esas, 2022/160 Karar
Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun (2942 sayılı Kanun) mülga 17 nci maddesi uyarınca tescil istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekilince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu İstanbul ili, ..., ... Mahallesi 537 parsel sayılı taşınmazın DSİ Genel Müdürlüğünün Sazlıdere Projesi İnşaatı nedeniyle idarece kamulaştırıldığını, kamulaştırma bedelinin yatırıldığını ve o tarihteki tapu kayıt malikine noter tebligatları çekildiğini ve Çatalca 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 1996/288 Esas, 1998/373 Karar sayılı dosyası ile tezyidi bedel davası açıldığını, mahkeme kararı sonucu hükmedilen bedelin müvekkili idarece ödendiğini, tapu kayıt maliklerince ferağ işlemi yapılmadığından taşınmazın idare adına tescil edilemediğini ileri sürerek 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi gereğince taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalılar ..., ... vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgeye ilişkin kamulaştırma işlemlerinin 1994 yılında başladığını, aradan 25 yıl geçtiğini, o dönemde bazı parseller için avukata vekâlet verilerek tezyidi bedel davaları açılmış olduğunu, bazı parsellerden kamulaştırma bedeli alınmadığını; fakat bu parsellerin numaralarının hangisi olduğunun bilinmediğini, mahkeme aksi kanaatte ise 2692 sayılı Kanun'a göre ödeme ve tescil işlemlerinin birlikte yapılmadığını ve taraflarına tapuya ferağ verme hususunda davet yapılmadığını, bu nedenle açılan davanın reddine, Mahkeme aksi kanaatte ise davanın açılmasına müvekkilleri sebebiyet vermediğinden yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin dava tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; 1996 yılında yapılmış kamulaştırma işlemine ilişkin tapu tescili talebi olduğundan usulüne uygun bir kamulaştırma yapılıp yapılmadığının, müvekkilinin ya da müvekkilinin miras bırakanına 2942 sayılı Kanun kapsamında gerekli değer tespiti ve ödemelerin yapılıp yapılmadığının araştırılması gerektiğini, davanın açılmasına müvekkilinin sebebiyet vermediğini, bu nedenle davanın reddine, davanın kabulü durumunda ise müvekkili davanın açılmasına sebebiyet vermediğinden yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesine talep etmiştir.
3.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; kamulaştırma işleminin 1996 yılında yapıldığını, aradan 25 yıl geçtiğini, kamulaştırma işleminin yapıldığına dair araştırma yapılması gerektiğini, araştırmalardan sonra usulüne uygun kamulaştırma yapılması halinde de müvekkilinin tescil işlemi talebine kabul iradesi göstereceğini, bu davanın açılmasına müvekkilinin sebebiyet vermediğini, bu nedenle usulüne uygun bir kamulaştırma yapılıp yapılmadığının araştırılmasına, yapılacak yargılama neticesinde davanın açılmasına müvekkilinin sebep olmadığından yargılama giderlerinin ve ücreti vekâletin davacı idare üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
4.Davalı ... cevap dilekçesinde özetle; öncelikle davacı kurumun dava konusu taşınmazın devri için herhangi bir talebinin olmadığını, kamulaştırmanın üzerinden uzun yıllar geçmesine rağmen davacı kurumun tapu tescil işlemlerinin tamamlanması için bir bildirimde bulunmadığını, davayı kabul ettiğini, davanın açılmasına sebebiyet vermediğinden aleyhine vekâlet ücreti ve yargılama giderlerine hükmedilmemesine karar verilmesini talep etmiştir.
5.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın dava ve taleplerine karşı hak düşürücü süre, zamanaşımı, yargı yolu, görev, yetki, derdestlik, husumet nedenleriyle müvekkili idare yönünden reddi gerektiğini, ...'nın dul olarak vefat ettiğini, muristen geriye mirasçı olarak çocukları kaldığını, çocuklarından ...'nın da 08.08.1994 tarihinde vefat ettiğini, kendisinden sonra dul ve çocuksuz ölen 2.eşi ...'nın son mirasçısı sıfatıyla mirasının Hazineye kaldığı ve miras hissesine tekabül eden oranın 60/1440 olduğunu, ... ve diğerleri tarafından Çatalca Asliye Hukuk Mahkemesinde tezyidi bedel davacı açıldığını, davanın kabulüne karar verildiğini, bunun üzerine icra müdürlüğünce ödeme emri çıkarıldığını, ancak ödendiğine ilişkin makbuza rastlanmadığını, bu nedenle davanın usul ve esastan reddine, mahkeme masrafları ile vekâlet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf isteminde bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın reddi gerektiğini, tapuda ferağ işlemi için tebligat yapılmadığını, ödemeye dair makbuz bulunmadığını, idari yargının görevli olduğunu, taşınmazın Hazine adına tescili gerektiğini, müvekkili aleyhine vekâlet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosyadaki delil ve belgelere, mahkeme kararının dayandığı gerekçelere göre davanın kabulüne dair mahkeme kararında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı, davacı idare tarafından taşınmaza ilişkin usulüne uygun kamulaştırma işlemi yapılarak bedelinin ödendiğinin ispatlandığı ve dava kabul edildiğinden davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmesinin yerinde olduğu anlaşıldığından, davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle;istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, kamulaştırılan dava konusu taşınmazın 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi uyarınca tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline ilişkindir.
2. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Dosya içindeki bilgi ve belgelerden; 2942 sayılı Kanun'un 17 nci maddesinin koşulları oluştuğundan davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmüştür.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.03.2025tarihinde oy birliğiyle karar verildi.