"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/544 Esas, 2024/108 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı bir kısım davalılar vekilleri ile davalı ... tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Bursa ili, ... ilçesi, ... köyü 104 ada 2 parsel (imar uygulaması ile ... köyü 160 ada 3 parsel) sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın müvekkili idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı tarafın cevap dilekçesi sunmadığı görülmüştür.
III.MAHKEME KARARI
Mahkemenin 29.06.2015 tarihli ve 2015/217 Esas, 2015/338 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 29.06.2015 tarihli ve 2015/217 Esas, 2015/338 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili ile bir kısım davalılar vekili Avukat ... temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan temyiz incelemesi sonucunda; dava konusu taşınmaza dava tarihi olan 2015 yılı verileri esas alınmak suretiyle değer biçilmesi gerekirken bu husus gözetilmeden 2014 yılı resmî verilerine göre değer biçen bilirkişi raporu doğrultusunda hüküm kurulması, sulu tarım arazisi niteliğindeki taşınmazın değeri belirlenirken Dairemizin yerleşmiş uygulamalarına göre %4 oranında kapitalizasyon faizi uygulanması gerekirken bu oranın %5 olarak kabulü ile az bedel tespiti, dava konusu taşınmazın bilirkişi kurulu raporunda belirtilen özellikleri dikkate alınarak tespit edilen metrekare birim fiyatına objektif değer arttırıcı unsur ilavesi gerektiğinin düşünülmemesi, taşınmazın ... köyünde bulunmasına rağmen hüküm kısmında ... köyü olarak yazılması, kamulaştırma bedelinden acele el koyma bedelinin mahsubu ile fark bedelin davalıya ödenmesine karar verilmesi gerekirken infazda tereddüt yaratacak şekilde hüküm kurulması ve 7139 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası gereğince bankaya hak sahibi adına yatırılacak bedel bakımından; 7139 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik hükümlerine göre işlem yapılması gerektiği gerekçeleriyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen İkinci Karar
Mahkemenin 04.11.2020 tarihli ve 2020/82 Esas, 2020/421 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 04.11.2020 tarihli ve 2020/82 Esas, 2020/421 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; dava konusu taşınmazda davalıların paydaş oldukları gözetilmeksizin tam pay üzerinden kamulaştırma bedelinin tespitine karar verilmesi, Mahkemece verilen ilk karar davalılardan ... ve diğerleri vekili Avukat ... tarafından temyiz edilmiş olup, ilk kararda tespit edilen kamulaştırma bedelinin kararı temyiz etmeyen davalılar yönünden kesinleştiği gözetilmeksizin bozmadan sonra tespit edilen bedel üzerinden ilk kararı temyiz etmeyen davalı ...’ın payını da kapsar şekilde fark bedelin depo edilmesine ve bu bedele yasal faiz işletilmesine karar verilmesi, dava konusu taşınmaz ... köyünde bulunmasına rağmen hüküm kısmında ... köyü olarak yazılması, kamulaştırma bedelinin tamamının derhâl ödenmesine ve bedele derhâl ödeme tarihine kadar yasal faize hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Üçüncü Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde bir kısım davalılar vekilleri ile davalı ... temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Bir kısım davalılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; bozma kararının yalnız davalı ...’a ilişkin olduğunu, müvekkilleri yönünden bozma kararı bulunmadığını, dolayısıyla davacı idare tarafından fazla ödenen bedelin iadesinin tüm davalılardan alınması yerine davalı ...’dan alınması gerektiğini ileri sürmüştür.
2. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; müvekkiline düşen kamulaştırma bedeli yönünden ilk karar sonrasında idare lehine usulî kazanılmış hak oluştuğunun söylenemeyeceğini, ilk bozma kararı sonrasında alınan bilirkişi raporu doğrultusunda müvekkilinin hissesi oranında kamulaştırma bedelinin hesaplanması gerektiğini ileri sürmüştür.
3. Davalı ... temyiz dilekçesinde özetle; bozma kararının yalnız davalı ...’a ilişkin olduğunu, müvekkilleri yönünden bozma kararı bulunmadığını, dolayısıyla davacı idare tarafından fazla ödenen bedelin iadesinin tüm davalılardan alınması yerine davalı ...’dan alınması gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasında kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla bir kısım davalılar vekilleri ile davalı ...'in aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Bozma sonrası ikinci kararla artan fark bedelin karar kesinleştiğinde ödenmek üzere üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılmasına karar verildiği gözetilerek, bu miktarın biriken nemalarıyla birlikte ödenmesi ve faiz bitiş tarihinin derhal ödemeye ilişkin son karar tarihi olarak belirlenmesi gerektiğinin düşünülmemesi bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Geçici 3 üncü maddesi gereği yürürlükte bulunan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 438 inci maddesi uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Bir kısım davalılar vekilleri ile davalı ...'in diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Bir kısım davalılar vekilleri ile davalı ...'in Mahkeme kararına yönelik temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile gerekçeli kararın hüküm fıkrasının (4) numaralı bendinde yer alan "ikinci karar tarihi olan 04.11.2020" ibaresinin hükümden çıkartılması, yerine "son karar tarihi olan 07.03.2024" ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz harçlarının istek halinde iadesine,
13.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.