"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/4139 Esas, 2024/1339 Karar
KARAR : Esastan kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Derik 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/315 Esas, 2022/360 Karar
Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı idare tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle;süre, temyiz şartı ve diğer usûl eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Mardin ili, Derik ilçesi, Köseveli Mahallesi 108 ada 3 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydına konulan kamulaştırma şerhinin terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, Mardin ili, Derik ilçesi, Köseveli Mahallesi 108 ada 3 parsel sayılı taşınmazda davalı idare lehine konulan şerhin kaldırılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın acele kamulaştırma işlemi yapıldığını; ancak tescile yönelik kamulaştırma işleminin henüz yapılmadığını, acele kamulaştırma bedelinin Malike ödendiğini, idare tarafından acele kamulaştırmadan kaynaklı 2942 sayılı Kanun'un 7 nci maddesinin üçüncü fıkrasında geçen geçici şerh konulduğunu, bu şerhin tapu idaresi tarafından resen kaldırılması gerektiğini, davacı tarafın taşınmazını istediği şekilde kullanmasına yönelik herhangi bir engel bulunmadığından bu davayı açmakta hukuki bir yararı bulunmadığını, davanın seri dava olduğunu ve tam vekâlet ücretine hükmedilmemesi gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı idare tarafından Derik Tapu Müdürlüğüne gönderilen 11.03.2014 tarihli yazı ile davacının hissedarı olduğu Mardin ili, Derik ilçesi, Köseveli Mahallesi, 108 ada 3 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydına 2942 sayılı Kanun'un 31/b maddesi gereğince şerh konulmasının istenmesi üzerine tapu kaydına davalı ... Genel Müdürlüğü lehine 13.03.2014 tarihli ve 509 yevmiye sayılı 31/b madde şerhi konulduğu, dosya arasında bulunan tapu kaydına göre davaya konu şerhin tapu kaydında da yer aldığı, davacının hissedarı olduğu dava konusu taşınmazın tapu kaydına davalı idare lehine 13.03.2014 tarihli ve 509 yevmiye numaralı işlemle 2942 sayılı Kanun'un 31/b maddesi uyarınca şerh konulduğu, tapu kaydında; davalı idarenin yazısı üzerine konulmuş olan "satılamaz" şerhinin yer aldığı, belirtilen nedenlerle davacının eldeki davayı açmakta hukuki yararı bulunduğundan İlk Derece Mahkemesince şerhlerin terkinine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmediğinden davalı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararı temyiz etmektedir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca konulan şerhin terkini istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin (b) bendi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihaî kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dava konusu taşınmazın tapu kaydına 13.03.2014 tarihli ve 509 yevmiye numarası ile taşınmazın devir ve temlikinin önlenmesi için tedbir konulduğu, bu Şelhin 2942 sayılı Kanun gereğince konulan 31/b şerhi olduğu ve mülkiyet hakkını kısıtladığı anlaşıldığından, söz konusu şerhin terkinine karar verilmesi yerindedir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26 .09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.